go to the original language article
Madryt – 1 stycznia 1986 roku Hiszpania ostatecznie przystąpiła do ówczesnych Wspólnot Europejskich, kładąc tym samym kres dekadom izolacji w czasie dyktatury Franco i otwierając nowy etap modernizacji oraz dobrobytu dla kraju. Minione 40 lat oznaczało ogromną zmianę dla Hiszpanii, ale także Hiszpania w tym czasie wniosła swój wkład w projekt europejski.
Poniżej przedstawiamy w dziesięciu punktach, co wydarzyło się w ciągu tych czterech dekad od przystąpienia do UE:
Pięć prezydencji w Radzie UE
Hiszpania pięciokrotnie przewodniczyła Radzie UE, którą w sposób rotacyjny, co sześć miesięcy, obejmują kolejne państwa członkowskie. Po raz pierwszy stało się to w pierwszej połowie 1989 roku, a po raz ostatni w drugiej połowie 2023 roku. Pomiędzy tymi datami Hiszpania sprawowała prezydencję w drugiej połowie 1995 roku, w pierwszym kwartale 2002 roku oraz w pierwszej połowie 2010 roku.
Dziewięciu komisarzy
Od czasu przystąpienia do UE Hiszpania wniosła łącznie dziewięć nazwisk do różnych komisji, które od tego czasu następowały po sobie. Początkowo, gdy państw członkowskich było mniej niż obecne 27, każde państwo delegowało dwóch komisarzy, ale od 2004 roku, kiedy doszło do „wielkiego rozszerzenia”, liczba ta została zredukowana do jednego.
Pierwszymi, którzy objęli to stanowisko, byli Abel Matutes i Manuel Marín, którzy weszli w skład komisji Jacques Delors w 1986 roku i pozostali na swoich stanowiskach do 1994 roku, przy czym drugi z nich został jej wiceprzewodniczącym.
Marín pozostał komisarzem wraz z przybyciem Jacques Santer na stanowisko przewodniczącego Komisji w 1995 roku i tymczasowo został jej przewodniczącym, gdy ten ustąpił w 1999 roku, aż do momentu, gdy stery przejął Romano Prodi. Ponadto w tym okresie funkcję komisarza pełnił także Marcelino Oreja.
W komisji Prodi (1999–2004) przedstawicielami Hiszpanii byli Loyola de Palacio i Pedro Solbes, choć ten drugi zrezygnował w kwietniu 2004 roku, co oznaczało przybycie Joaquín Almunia, który kontynuował pracę podczas dwóch kadencji José Manuel Durao Barroso na stanowisku przewodniczącego do 2014 roku, w drugiej z nich pełniąc funkcję wiceprzewodniczącego i odpowiadając za konkurencję.
Następnie do Brukseli przybył Miguel Arias Cañete, aby wejść w skład komisji Jean Claude Juncker do 2019 roku, kiedy to, już pod przewodnictwem Ursula Von der Leyen, pałeczkę przejął Josep Borrell, mianowany wiceprzewodniczącym i najwyższym przedstawicielem do spraw polityki zagranicznej. Obecnie hiszpańską przedstawicielką jest Teresa Ribera, sprawująca funkcję wiceprzewodniczącej i odpowiedzialna za tekę Czystej Transformacji.
60 europosłów
Liczba hiszpańskich przedstawicieli w Parlamencie Europejskim ewoluowała z biegiem lat, podobnie jak liczba mandatów wraz z kolejnymi rozszerzeniami. I tak, gdy Hiszpania przystąpiła do UE, przydzielono jej 61 europosłów, którzy w kadencji 1999–2004 zwiększyli się do 64.
Wraz z rozszerzeniem z 2004 roku liczba ta została zredukowana do 54 i utrzymywała się bez zmian do 2019 roku, kiedy wzrosła do 59 w związku z wyjściem Zjednoczonego Królestwa z UE. W obecnej kadencji Hiszpania dysponuje 61 europosłami na mocy nowego podziału mandatów będącego wynikiem Brexitu.
Trzech przewodniczących Europarlamentu
W ciągu tych 40 lat trzech Hiszpanów zajmowało stanowisko przewodniczącego Parlamentu Europejskiego. Pierwszym był socjalista Enrique Barón Crespo w latach 1989–1992. Po nim przyszła kolej na przedstawiciela Partii Ludowej, José María Gil-Robles, w latach 1997–1999, natomiast ostatnim był socjalista Josep Borrell, w latach 2004–2007.
Ponad 150 000 milionów euro z funduszy spójności
W ciągu tych 40 lat Hiszpania otrzymała ponad 150 000 milionów euro z funduszy spójności, czyli środków, które UE przeznacza na zmniejszanie różnic gospodarczych i terytorialnych między państwami członkowskimi.
Przełożyło się to między innymi na budowę infrastruktury publicznej – jak 6 700 milionów euro otrzymanych od 2007 roku na infrastrukturę kolejową dużych prędkości – ponad 7 milionów gospodarstw domowych, które uzyskały dostęp do szerokopasmowego internetu, czy blisko 150 000 przedsiębiorstw, które skorzystały z tych funduszy.
Ponad 350 000 milionów z Europejskiego Funduszu Społecznego
Fundusz ten jest głównym instrumentem, za pomocą którego UE wspiera tworzenie miejsc pracy, pomaga ludziom zdobywać lepsze zatrudnienie i gwarantuje bardziej sprawiedliwe szanse na rynku pracy dla wszystkich obywateli UE. Według danych Państwowego Urzędu Zatrudnienia środki otrzymane przez Hiszpanię dotarły w tym okresie do ponad 32 milionów osób.
PKB się podwoił
Stały postęp gospodarczy, jaki przyniosło Hiszpanii przystąpienie do UE, wraz z dostępem do jednolitego rynku, a od 2002 roku do euro, sprawił, że PKB w ciągu tych 40 lat więcej niż się podwoił.
Zatrudnienie również się podwoiło
Przystąpienie przyniosło nowe możliwości zatrudnienia, co spowodowało, że całkowita liczba miejsc pracy wzrosła z 10,8 miliona w 1986 roku do 21,1 miliona w 2024 roku.
Wzrost eksportu
Umowy handlowe i preferencyjny dostęp, jakie UE utrzymuje z prawie 80 krajami – do których wkrótce może dołączyć Mercosur – umożliwiły wzrost eksportu towarów z Hiszpanii. W ten sposób z poziomu 12 600 milionów euro w 1986 roku (4,9% PKB) wzrósł on do 141 500 milionów euro w 2024 roku (8,9% PKB).
Ponad 200 000 studentów Erasmusa
Ponad 200 000 hiszpańskich studentów miało możliwość odbycia studiów w innych państwach członkowskich UE dzięki programowi Erasmus, utworzonemu w 1987 roku i zainicjowanemu przez ówczesnego komisarza Manuel Marín.
((Wszystkie te dane są częścią inicjatywy „Desde 1986. 40 años construyendo juntos Europa”, opracowania przygotowanego przez Przedstawicielstwo Komisji Europejskiej w Hiszpanii oraz Biuro Parlamentu Europejskiego w Hiszpanii)) (30 grudnia)