go to the original language article
Praga – Warunki do życia w Czechach są obecnie piąte najgorsze wśród państw UE. Mimo że Czechy zajmują w rankingu to samo miejsce co w zeszłym roku, niektóre wskaźniki uległy zmianie. Średnie mieszkanie kosztuje obecnie około 13,6 przeciętnego rocznego wynagrodzenia, co jest trzecim najgorszym wynikiem w UE. W zeszłym roku na zakup mieszkania wystarczało 12,9 rocznego wynagrodzenia. Z drugiej strony, w porównaniu z innymi państwami UE, w kraju jest piąte najkorzystniejsze wynajmowane mieszkanie. Około jedna dziesiąta ludzi wydaje na mieszkanie ponad 40 procent swoich dochodów, w zeszłym roku koszty znacząco obciążały dziewięć procent gospodarstw domowych. W tym wskaźniku Czechy również zajmowały piątą najgorszą pozycję wśród państw UE, w zeszłym roku były na ósmej pozycji. Wynika to z tegorocznego Indeksu dobrobytu i zdrowia finansowego opracowanego przez Česką spořitelnu i portal Europa w danych.
Zgodnie z indeksem, czeskie warunki do życia pozostają jednymi z najbardziej wymagających w UE. W tym roku Czechy zajmowały 23. miejsce w poziomie życia w europejskiej dwudziestce siedmiu, jeszcze w 2022 roku Czechy były na 21. miejscu. Twórcy indeksu zwracają uwagę, że za złą jakością życia w Czechach stoi przede wszystkim kombinacja niedostępnego mieszkania i wysokich kosztów utrzymania. Twórcy indeksu zauważyli, że dostępność mieszkań spadła mimo że Czechy wydają znaczne kwoty na budownictwo mieszkaniowe. Przypada na nie 5,6 procenta PKB, w porównaniu do poprzedniego roku jest to spadek o sześć dziesiątych punktu procentowego, ale wciąż jest to szósty najwyższy udział w UE. Jeszcze w 2022 roku Czechy zainwestowały w budownictwo mieszkaniowe 4,8 procenta PKB.
Za wysokimi cenami mieszkań stoi według indeksu znaczny nadmiar popytu. Powoduje go kilka czynników. Jednym z nich jest powolna budowa, którą powodują na przykład długie procesy uzyskiwania pozwoleń. Zgodnie z ostatnimi publicznie dostępnymi danymi z 2019 roku, w Czechach trwa to 246 dni, co było wtedy jednym z najwyższych wskaźników w UE. Koszty zwiększały również drogie energie, które wpłynęły na ceny materiałów budowlanych. „Jeśli chodzi o wysoki udział cen nieruchomości w przeciętnym wynagrodzeniu, jest to częściowo wynikiem niskiego poziomu czeskich płac, o czym świadczy długoterminowo ekstremalnie niskie bezrobocie w tym kraju,” powiedział ekonomista Českiej spořitelny Michal Skořepa.
Korzystne czynsze w Czechach w porównaniu z UE są zatem w dużej mierze spowodowane finansową niedostępnością własnej nieruchomości. Podczas gdy w tym roku czeskie czynsze w UE są piąte najkorzystniejsze, w zeszłym roku były to 13. najniższe wartości. „W Czechach własnościowe mieszkanie jest sztucznie faworyzowane przez odliczenia podatkowe od spłat kredytów hipotecznych. Niemniej jednak, jeśli na rynku mieszkań powstanie bańka, może to podnieść ich ceny tak wysoko ponad fundamentalny poziom, że wynajmowane mieszkanie może zacząć być wyraźnie korzystniejsze,” dodał Skořepa. (23 września)