go to the original language article
Bruksela – Komisja Europejska (KE) ogłosiła w piątek, że wszczęła postępowanie prawne o naruszenie zobowiązań (infringement) przeciwko Słowacji. Powodem jest niedawna nowelizacja konstytucji, która według eurokomisji podważa zasady pierwszeństwa, autonomii, skuteczności i jednolitego stosowania prawa Unii Europejskiej. Informuje o tym TASR.
KE wysłała Słowacji formalne zawiadomienie o możliwym niewykonaniu zobowiązań i zażądała dodatkowych informacji oraz wyjaśnień. Słowacja musi odpowiedzieć na wezwanie w ciągu dwóch miesięcy.
Sprzeczność z zasadą nadrzędności prawa UE
Eurokomisji przeszkadza dodanie artykułu 7 Konstytucji SR. Dodane przepisy według niej „umożliwiają słowackim organom, w tym sądom, ocenę, czy i w jakim zakresie prawo Unii, w tym orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości, może być stosowane na Słowacji. To jest sprzeczne z zasadą nadrzędności prawa UE, która jest podstawowym elementem porządku prawnego UE, obok zasad autonomii, skuteczności i jednolitego stosowania prawa Unii”, podała KE w oświadczeniu prasowym.
Komisja swoje obawy komunikowała słowackim organom jeszcze przed przyjęciem zmian. Jednak według oświadczenia zmiany i uzupełnienia zostały przyjęte bez uwzględnienia jej obaw.
O planach KE poinformował już 7 listopada słowacki premier Robert Fico. Wyjawił, że KE przeszkadza artykuł konstytucji, który mówi o suwerenności SR w kwestiach wartościowych i etycznych.
„Cieszymy się na ten konflikt. Nie wyobrażam sobie, że jakaś międzynarodowa organizacja miałaby nam rozkazywać, ile ma być płci i kto może się żenić, a kto nie. To jest czysto wewnętrzna sprawa, to bardzo silny temat tożsamości narodowej,” powiedział wtedy Fico. Wyraził przekonanie, że podstawowe traktaty regulujące funkcjonowanie Unii w kwestiach tożsamości narodowej pozwalają państwom członkowskim na preferowanie prawa krajowego przed prawem UE.
Jeśli KE nie otrzyma od Słowacji satysfakcjonującej odpowiedzi lub nie dojdzie do naprawy, może przejść do kolejnej fazy postępowania i wysłać do kraju uzasadnioną opinię. Jeśli spór nie zostanie rozwiązany, Komisja może pozwać państwo przed Trybunałem Sprawiedliwości UE. Następne niewykonanie środków wynikających z decyzji sądu mogłoby prowadzić do sankcji i miałoby również dalszy wpływ na reputację Słowacji w ramach Unii, zauważył dla TASR Martin Vokálek, dyrektor wykonawczy Instytutu Polityki Europejskiej Europeum.
Od 1 listopada weszła w życie nowela Konstytucji SR, która w najwyższym prawie państwowym zapisuje, że Słowacja uznaje tylko biologicznie określoną płeć mężczyzny i kobiety. Do konstytucji dodano również gwarancję równości między mężczyznami a kobietami w wynagrodzeniu za wykonaną pracę. Ustawa zasadnicza reguluje także adopcje dzieci oraz proces wychowawczo-edukacyjny. Zmiana ma na celu osiągnięcie suwerenności Słowacji w kwestiach wartościowych i kulturowo-etycznych. (21 listopada)