go to the original language article
Bruksela – Komisja Europejska przedstawiła we wtorek nową propozycję mającą na celu usprawnienie procedur azylowych i zapewnienie bezpiecznych krajów trzecich. Państwa członkowskie UE mają mieć ułatwione zadanie w przekazywaniu osób do bezpiecznych krajów trzecich. W przyszłości nie będzie już konieczne istnienie związku między wnioskodawcą a danym bezpiecznym krajem trzecim. Już sama podróż przez taki kraj ma według propozycji wystarczyć do zastosowania koncepcji bezpiecznych krajów trzecich.
Celem, według austriackiego komisarza ds. migracji UE Magnusa Brunnera (ÖVP), jest usprawnienie procedur azylowych z poszanowaniem praw podstawowych oraz odciążenie krajowych organów. Koncepcja bezpiecznego kraju trzeciego umożliwia państwom członkowskim uznanie wniosku o azyl za niedopuszczalny, jeśli wnioskodawcy mogliby uzyskać skuteczną ochronę w bezpiecznym kraju trzecim. Aby móc zastosować tę koncepcję, organy azylowe muszą obecnie wykazać związek między wnioskodawcą a krajem trzecim zgodnie z prawem UE. Obecna propozycja przewiduje, że taki związek nie będzie już w przyszłości konieczny. Państwa członkowskie UE mogą same decydować, czy chcą stosować to kryterium, czy nie.
Już sama podróż przez bezpieczny kraj trzeci ma według dzisiejszej propozycji wystarczyć do zastosowania koncepcji. Ponadto zastosowanie ma być możliwe, jeśli umowa między państwem członkowskim UE a bezpiecznym krajem trzecim zapewnia, że tam może odbyć się ocena potrzeby ochrony. Ta możliwość nie dotyczy nieletnich bez opieki, podkreśla Komisja. Aby zapobiec opóźnieniom i nadużyciom, Komisja proponuje również, aby środki odwoławcze od decyzji o niedopuszczalności na podstawie koncepcji bezpiecznego kraju trzeciego nie miały już automatycznego skutku wstrzymującego.
Lista bezpiecznych krajów pochodzenia UE obejmuje obecnie siedem krajów
Kosowo, Bangladesz, Kolumbia, Egipt, Indie, Maroko i Tunezja mają być uznawane w całej UE za bezpieczne kraje pochodzenia: Ta pierwsza, obowiązująca w całej UE lista została zaproponowana przez Komisję Europejską w połowie kwietnia w Brukseli. Ma to na celu przyspieszenie procedur, ponieważ wnioski o azyl z tych krajów mają niewielkie szanse na sukces. Krajowe listy mają nadal obowiązywać.
„Zapewnienie ochrony to globalna odpowiedzialność – i UE tę odpowiedzialność przyjmuje. Państwa członkowskie od ponad dekady znajdują się pod znaczną presją migracyjną. W ramach paktu dotyczącego migracji i azylu Komisja, państwa członkowskie i Parlament Europejski uzgodniły wspólny system, aby poradzić sobie z tą presją. Zrewidowana koncepcja bezpiecznego kraju trzeciego jest kolejnym narzędziem, które pomaga państwom członkowskim w efektywniejszym rozpatrywaniu wniosków o azyl – i to w pełnej zgodności z wartościami i prawami podstawowymi UE”, powiedział Brunner w komunikacie.
Pakt azylowy UE musi być wdrożony do czerwca 2026 roku
Wszystkie umowy lub regulacje z krajami trzecimi powinny być zgłaszane Komisji i pozostałym państwom członkowskim przed ich zawarciem, aby zapewnić przejrzystość i przestrzeganie przepisów prawa UE, informuje brukselski organ. Propozycje Komisji Europejskiej muszą być jeszcze negocjowane i zatwierdzane przez państwa członkowskie UE i Parlament UE przed wejściem w życie. Pakt azylowy i migracyjny UE musi być wdrożony do czerwca 2026 roku. Reforma systemu azylowego UE przewiduje liczne zaostrzenia dotychczasowych zasad. Celem jest ograniczenie nielegalnej migracji.
Minister spraw wewnętrznych Gerhard Karner (ÖVP) przyjął propozycję z zadowoleniem. „Możliwość prowadzenia procedur azylowych poza Europą była od dawna postulowana przez Austrię. Jest to również absolutnie konieczne dla surowej, twardej, a tym samym sprawiedliwej polityki azylowej. Dziękuję komisarzowi Magnusowi Brunnerowi za konsekwentne podążanie drogą wytyczoną przez Austrię”, powiedział Karner w komunikacie.
Również Lukas Mandl, rzecznik ds. bezpieczeństwa ÖVP w Parlamencie Europejskim, przyjął propozycję z zadowoleniem. „Nowe zasady dotyczące deportacji zaproponowane pod przewodnictwem komisarza Magnusa Brunnera są dobre. Kluczowym aspektem jest możliwość deportacji osób bez prawa pobytu do bezpiecznych krajów trzecich. Gdyby istnienie indywidualnego związku tych osób z danym krajem trzecim było warunkiem koniecznym, system stałby się absurdalny”, powiedział Mandl w komunikacie.
„Nowa propozycja Magnusa Brunnera osłabia prawa podstawowe osób ubiegających się o ochronę”, skrytykował z kolei Thomas Waitz, szef delegacji Zielonych w Parlamencie Europejskim, w komunikacie. „’Z oczu – z serca’ nie powinno być podstawą polityki migracyjnej UE. Prawo do ochrony w UE jest teraz częściowo niemożliwe do zrealizowania. Nowy pakt azylowy i migracyjny dopiero co został wdrożony, nowe zasady wprowadzają tylko więcej zamieszania i niepewności prawnej.” (20.05.2025)