ALBENA – Połączenie regionów staje się kluczowym priorytetem dla Europy, a propozycja Komisji Europejskiej zakłada podwojenie budżetu Mechanizmu Łączności w dziedzinie transportu, powiedziała szefowa Przedstawicielstwa KE w Bułgarii Jordanka Czobanowa podczas sesji plenarnej na corocznym spotkaniu władz lokalnych w kompleksie turystycznym „Albena”, poświęconym finansowemu horyzontowi 2026 roku. Organizatorem wydarzenia jest Krajowe Stowarzyszenie Gmin w Republice Bułgarii.
Czobanowa wskazała, że projekty prowadzące do połączenia na poziomie europejskim będą miały bardzo wysoki priorytet, niezależnie od tego, czy dotyczą transportu, czy sieci energetycznych – wszystko, co czyni Europę jako całość bardziej konkurencyjną.
Propozycja KE na następny budżet jest znacznie różna od wszystkiego, do czego jesteśmy przyzwyczajeni, zauważyła Czobanowa. Jej zdaniem Europa obecnie walczy o swoją autonomię i czekają ją do rozwiązania kwestie związane z bezpieczeństwem, migracją, energetyką, konkurencyjnością. Jest też nowe wyzwanie – sztuczna inteligencja, której rola jest naprawdę transformująca i będą nowi zwycięzcy oraz nowi przegrani, powiedziała Czobanowa. Według niej zwycięzcami będą ci, którzy inwestują w wysokie technologie.
Nowa propozycja KE dotycząca budżetu wymaga, aby patrzeć na UE jako całość, a nie na państwa jako odrębne jednostki, dodała Czobanowa. Wyjaśniła, że obecnie trwa jego rozpatrywanie i prawdopodobnie ulegnie modyfikacjom. Bułgaria jednak musi przygotować się na nowy model, podkreśliła Czobanowa i wezwała burmistrzów do skoncentrowania się na bardziej solidnym potencjale programowania, dobrej organizacji i dialogu z władzami krajowymi i europejskimi.
Propozycja KE zakłada, że Bułgaria otrzyma około 22,3 miliarda euro, co jest więcej niż w obecnym okresie, dodała Czobanowa. Podkreśliła jednak, że konieczne jest bardzo terminowe wykorzystanie środków. Czobanowa przypomniała, że kilka dni temu opublikowano roczny raport dotyczący realizacji mechanizmu odbudowy i odporności. To, co obserwuje się w Europie, to fakt, że dzięki planom odbudowy i odporności nastąpił wzrost o około 0,7 procenta w skumulowanym PKB w Europie, zauważył ekspert i wyjaśnił, że logika nowego budżetu oferuje tę samą logikę, co plany odbudowy i odporności – wyniki, reformy, zanim nastąpi płatność.
Propozycja zakłada, że każde państwo członkowskie będzie miało swój krajowy i regionalny Plan Partnerstwa, dodała Czobanowa. Wyjaśniła, że plany te będą dostosowane do potrzeb każdego kraju, nie będą uniwersalne. Dotychczas mieliśmy około 540 programów, z których wiele miało różne zasady, propozycja zakłada, że będzie po prostu 27 planów partnerstwa, zauważyła Czobanowa. Według niej będą w nich uwzględnione rolnictwo, bezpieczeństwo, polityki spójności, a także wspólna polityka rolna – płatności dla rolników, schematy ochrony środowiska, wsparcie dla inwestycji w rolnictwo.
Inną możliwością, którą zapewni nowy budżet, są środki na kryzysy, różne klęski żywiołowe i awarie, dodała Czobanowa. Jej zdaniem KE proponuje przeznaczenie około 400 miliardów euro w budżecie, które umożliwią szybszą reakcję w sytuacjach nadzwyczajnych. Czobanowa powiedziała, że priorytetem pozostają czyste technologie, bioekonomia, dekarbonizacja, a budżet programu „Erasmus Plus” zostanie zwiększony o 50 procent. (13 października)