go to the original language article
Seminarium na temat greckiego Planu Odbudowy i Odporności (Grecja 2.0), który jest finansowany przez UE za pośrednictwem inicjatywy NextGenerationEU, zorganizowała w Atenach Komisja Europejska we współpracy z Fundacją Badań Ekonomicznych i Przemysłowych (IOBE). Tytuł seminarium brzmiał: „Szanse i wyzwania dla konkurencyjności UE: Co dalej dla Grecji?”
Seminarium rozpoczęło się pozdrowieniem szefowej Przedstawicielstwa Komisji Europejskiej w Grecji, Niovis Rigu, która nawiązała do nowego planu odbudowy konkurencyjności w Europie, „Kompasu Konkurencyjności” („Competitiveness Compass”), podkreślając, że „Komisja Europejska umieściła konkurencyjność w centrum swojej agendy gospodarczej, aby wzmocnić europejskie przedsiębiorstwa na rynku globalnym i społeczny dobrobyt w UE”.
Pani Rigu również zauważyła, że „ponad 18 mld euro zostało już wypłaconych na rzecz Grecji w ramach Mechanizmu Odbudowy i Odporności” i podkreśliła, że „kluczowe jest przyspieszenie tempa realizacji krajowego Planu Odbudowy i Odporności, aby zapewnić jego terminowe zakończenie”.
N. Papathanasis: „Konkurencyjność stanowi rdzeń rozwoju gospodarczego i dobrobytu”
Słowa otwarcia również wygłosił wiceminister gospodarki narodowej i finansów, pan Níkos Papathanasis, który między innymi podkreślił, że „konkurencyjność stanowi rdzeń rozwoju gospodarczego i dobrobytu”, dodając, że „jako kraj, poczyniliśmy już znaczne postępy w zakresie reform strukturalnych, przyciągania inwestycji oraz zielonej i cyfrowej transformacji”.
Dodatkowo podkreślił, że wzmocnienie konkurencyjności Europy wymaga zintegrowanego podejścia – podejścia, które łączy innowacje, transformację cyfrową, zrównoważony rozwój, kapitał ludzki i integrację gospodarczą, a że Europejski Kompas Konkurencyjności stanowi ambitny plan.
Podkreślił również, że „nadchodzące Wieloletnie Ramy Finansowe oferują doskonałą okazję do analizy struktury i podziału budżetu UE, aby wspierać priorytety, jakie wyznacza konkurencyjność. Dostosowanie do globalnych wyzwań, efektywne wykorzystanie narzędzi finansowych UE i zaangażowanie w reformy stanowią kluczowe czynniki sukcesu”.
„W dobie globalnych wyzwań musimy, wszyscy razem, połączyć siły, aby budować konkurencyjną, innowacyjną i zrównoważoną przyszłość – przyszłość, która zapewni, że UE pozostanie liderem w gospodarce światowej”, powiedział, zgodnie z odpowiednim komunikatem.
Declan Costello: „Grecja poczyniła znaczne postępy w porównaniu z poprzednią dekadą”
Grecja poczyniła znaczne postępy w porównaniu z poprzednią dekadą, na którą zasłużył rozległy kryzys ekonomiczny, zauważył w przemówieniu inauguracyjnym zastępca dyrektora generalnego Dyrekcji Generalnej do spraw Ekonomicznych i Finansowych (ECFIN), Declan Costello (Declan Costello), zgodnie z odpowiednim komunikatem.
W szczególności, między innymi, zauważył, że „grecka gospodarka odnotowała stabilny wzrost PKB w rzeczywistych kategoriach od 2018 roku, przy czym stopa wzrostu wyniosła 9,2% PKB, znacznie przewyższając średnią UE, która wynosi 6,3% PKB”.
Pan Costello również zauważył, że „pomimo sprzyjających trendów, Grecja musi jeszcze zmierzyć się z szerokim zakresem słabości strukturalnych. Na przykład rzeczywisty PKB kraju jest nadal 17% poniżej poziomów z 2007 roku, a mimo że Grecja odnotowuje wzrostową trajektorię, wciąż wykazuje znaczną lukę w produktywności w porównaniu ze średnią w UE, co obciąża jej perspektywy wzrostu”.
W tym kontekście pan Costello zauważył, że „w przyszłości ważne byłoby dla Grecji dalsze starania o poprawę środowiska biznesowego i zwiększenie udziału w rynku pracy”, a kończąc swoje przemówienie, zaznaczył, zgodnie z odpowiednim komunikatem, że „ważne jest, aby Grecja zakończyła pozostałe reformy i inwestycje zawarte w krajowym Planie Odbudowy i Odporności Grecji, aby wykorzystać wszystkie dostępne środki finansowe UE”.
Άκης Σκέρτσος: „Naszą ambicją nie jest jedynie wyrównanie poziomu dochodów z poziomem europejskim”
W głównym przemówieniu seminarium minister stanu Άκης Σκέρτσος odniósł się do dotychczasowej udanej realizacji krajowego Planu Odbudowy i Odporności, który istotnie przyczynił się do postępu i rozwoju kraju. Ponadto, podkreślił: „Mamy obowiązek nadal poprawiać codzienne życie obywateli, z lepszymi dochodami, lepszym zdrowiem publicznym i edukacją oraz większymi możliwościami na dobre miejsca pracy”.
Zaczynając od poziomu mikroekonomicznego, zauważył, że „jeśli jako jednostka nie doświadczasz tej obietnicy konkurencyjności, odporności i dobrobytu, to po prostu nie istnieje” oraz że „w tym sensie, mimo że brzmi to surowo, percepcja jest rzeczywistością” i podkreślił, że „mamy obowiązek nieustannie każdego dnia poprawiać codzienne życie obywateli – z większym bezpieczeństwem, stabilnością i przewidywalnością, lepszymi dochodami, lepszym zdrowiem publicznym i edukacją, większymi możliwościami zatrudnienia i ogólnie dobrobytem w naszym kraju”.
To jest, powiedział, misja polityki w demokracji, zauważając, że jeśli chcemy ustanowić wspólne ramy szczerej i prawdziwej komunikacji między rządami, akademikami, mediami i społeczeństwami na temat rzeczywistego stanu gospodarki, ten stan można i powinien być mierzony za pomocą obiektywnych wskaźników, które nikt nie może kwestionować.
Minister stanu przedstawił konkretne wskaźniki, które są ośmioma: stabilność fiskalna, koszt pożyczania w porównaniu z innymi krajami i oceną inwestycyjną, zdolność systemu bankowego do działania w sposób konkurencyjny i finansowania rzeczywistej gospodarki oraz potrzeb mieszkaniowych gospodarstw domowych, poziom otwartości na świat oraz udział eksportu w PKB, poziom zadłużenia publicznego i prywatnego, zdolność do zarządzania i przekraczania kryzysów zewnętrznych, poziom zatrudnienia i bezrobocia oraz wolumen realizowanych inwestycji publicznych i prywatnych na terenie kraju.
„We wszystkich tych ośmiu wskaźnikach grecka gospodarka udowodniła w ciągu ostatnich pięciu lat i więcej, że potrafi wyznaczać ambitne cele – i je osiągać”, powiedział.
Minister stanu zauważył, że nigdy nie twierdziłby, że wszystkie strukturalne słabości gospodarki zostały rozwiązane, ponieważ, jak powiedział, mamy jeszcze przed sobą długą drogę. „Zyskaliśmy stabilność i, do pewnego stopnia, odporność gospodarczą w skrajnie niestabilnym globalnym środowisku, ale jeszcze nie zabezpieczyliśmy powszechnego dobrobytu. Dobrobyt określa się przede wszystkim przez poziom dochodów, zakres nierówności społecznych i regionalnych oraz jakość dóbr i usług publicznych”.
„Wciąż jest wiele do zrobienia, ale już widzimy wyniki – zarówno w niższych, jak i średnich wynagrodzeniach, jak i w emeryturach, które po raz pierwszy od wielu lat odnotowują stabilny wzrost, nawet nieco przekraczający inflację”, podkreślił.
Dodatkowo, zauważył, że musimy poczynić dalsze postępy w redukcji naszego deficytu handlowego, a dzięki szybkiej zielonej transformacji, jest to teraz bardziej realistyczny cel. Jednocześnie podkreślił, że potrzeba wiele wysiłku, aby dalej postępować w kierunku reform.
„Oczywiście, wróg dobrego jest zawsze lepszy”, powiedział między innymi, jednocześnie zauważając, że nie jest realistyczne, by oczekiwać, że kraj, który przez prawie dekadę dosłownie przebywał na oddziale intensywnej terapii, teraz działa jak 18-letni sportowiec.
Minister stanu podkreślił, że architektura Funduszu Odbudowy i Odporności jest kluczowa i przełomowa, ponieważ łączy inwestycje publiczne z niezbędnymi reformami, które wzmacniają ich skuteczność. Każde euro, powiedział, zainwestowane w gospodarkę musi być właściwie wykorzystane i przynajmniej podwójnie zwiększa wartość.
„Niestety, to była chroniczna słabość Grecji w ostatnich dekadach – pomimo wydania ponad 170 mld euro przez wcześniejsze strukturalne fundusze europejskie, nie udało nam się osiągnąć pożądanej konwergencji z UE, ani zabezpieczyć naszej gospodarki przed bankructwem i wykluczeniem z rynków”, dodał.
Z tego powodu, kontynuował, ramach zarządzania Funduszem Odbudowy i Odporności, z jego zobowiązaniami warunkującymi – które są znacznie surowsze niż te w innych europejskich programach finansowych – stanowią właściwe narzędzie do wzmacniania dyscypliny i produktywności w działaniu greckiej służby publicznej. Wyjaśnił, że to zapewnia, że projekty i inwestycje są planowane i realizowane na czas, w ramach budżetu i zgodnie ze specyfikacjami.
„To nasza wyzwanie i z pomocą naszych europejskich partnerów z sukcesem zakończymy nasze ekstremalnie ambitne krajowe plany – największe pod względem stosunku do PKB i liczby ludności w UE. Plan obejmuje 105 dużych projektów i 77 reform, z łącznym budżetem 36 mld euro”, podkreślił.
Luke Tholoniat: „Przez ponad dwie dekady wzrost gospodarczy Europy nie nadąża za innymi dużymi gospodarkami”
„Przez ponad dwie dekady wzrost gospodarczy Europy nie nadąża za innymi dużymi gospodarkami”, podkreślił dyrektor Dyrekcji Generalnej ds. Ekonomicznych i Finansowo-Budżetowych Komisji Europejskiej (ECFIN), Luke Tholoniat. Konkretnie, zauważył, że „wzrost realnego dochodu do dyspozycji na mieszkańca w porównaniu z rokiem 2000 jest prawie dwukrotnie większy w USA niż w UE”.
Dodatkowo, pan Tholoniat podkreślił, że „dla osiągnięcia celów UE potrzebna jest bardziej efektywna koordynacja między krajowymi a unijnymi politykami, na przykład, może to być osiągnięte za pomocą zharmonizowania polityk przemysłowych i badawczych na szczeblu UE i państw członkowskich oraz ustanowienia wspólnych priorytetów konkurencyjności w wybranych kluczowych obszarach i projektach, które uważa się za strategiczne i mają wspólne europejskie znaczenie”.
Drugi panel skupił się na zielonej transformacji w kontekście dekarbonizacji gospodarki i potrzebie osiągnięcia przystępnych cen w sektorze energetycznym, która była jednym z głównych wyzwań zidentyfikowanych w Raporcie Dragiego. Dyskusję prowadził dyrektor generalny IOBE i profesor na Ekonomicznym Uniwersytecie Ateńskim, Nikos Vettas, który podkreślił znaczenie inwestycji dla zielonej transformacji zarówno greckiej, jak i europejskiej gospodarki. Jednocześnie podkreślił potrzebę wzmocnienia konkurencyjności poprzez obniżenie kosztów energii.
Johannes Lübking: Finansowanie, które Grecja otrzymała z Funduszu Odbudowy i Odporności, przyczyniło się do zwiększenia PKB kraju o łącznie 3,2% do 2024 roku
„Dla przedsiębiorstw, wysoki koszt energii wpływa na ich konkurencyjną pozycję w stosunku do przemysłów spoza UE”, zauważył dyrektor Specjalnego Zespołu ds. Reform i Inwestycji Komisji Europejskiej (SG REFORM), Johannes Lübking. Ponadto, stwierdził, że „Grecja wciąż wykazuje wysokie wskaźniki ubóstwa energetycznego”, podkreślając, że „celem Komisji Europejskiej jest osiągnięcie ambitnych celów klimatycznych przy jednoczesnym minimalizowaniu obciążeń regulacyjnych”.
W kontekście nowego planu przemysłowego Umowy na Rzecz Przemysłu Czystego (Clean Industrial Deal), pan Lübking zauważył, że przewidywane jest wprowadzenie konkretnych działań mających na celu wzmocnienie aktywności przedsiębiorczości w Europie: poprawa dostępu do przystępnej energii, materiałów i cyrkulacji, umiejętności i finansowania.
Kończąc swoje przemówienie, zauważył: „UE już wspiera Grecję, wzmacniając wysiłki jej przemysłów na rzecz dekarbonizacji i przyczyniając się do tworzenia bardziej elastycznego sektora energetycznego, na przykład, poprzez wsparcie dla stworzenia pierwszej jednostki magazynowania energii wodnej w Grecji oraz instalacji magazynowania wychwytu węgla, która będzie pierwszą tego rodzaju w Europie Południowo-Wschodniej”.
Seminarium zakończyło się podsumowaniem wniosków przedstawionych przez Johannesa Lübkinga, który odnosił się do pozytywnego wpływu, jaki Plan Odbudowy i Odporności wywiera na Grecję, i który ma stać się jeszcze bardziej widoczny w nadchodzących latach. „Zgodnie z szacunkami Komisji Europejskiej, fundusze, które Grecja otrzymała z Funduszu Odbudowy i Odporności przyczyniły się do wzrostu PKB kraju o łącznie 3,2% do 2024 roku”.
Odnosząc się do kolejnych wieloletnich ram finansowych UE (2028-2034), pan Lübking zauważył, że innowacyjne elementy wprowadzone przez Mechanizm Odbudowy i Odporności, takie jak ocena oparta na wynikach oraz łączenie inwestycji i reform w jednym narzędziu finansowym, mogą również zostać wykorzystane do stworzenia nowych narzędzi finansowych, które przyczynią się do bardziej konkurencyjnej Europy.
Historia
Zgodnie z odpowiednią informacją, „zaktualizowany grecki Plan Odbudowy i Odporności „Grecja 2.0” obejmuje 76 reform i 105 inwestycji o wartości 35,95 mld euro, z czego 18,22 mld euro jako dotacje, a 17,73 mld euro jako pożyczki z Mechanizmu Odbudowy i Odporności. Plan wspiera zieloną transformację kraju i przeznacza 38% dostępnych środków na działania wspierające cele klimatyczne. Plan również przyczynia się do transformacji cyfrowej, na którą przeznaczono 21,4% dostępnych środków. Poprzez szeroki wachlarz inwestycji i reform, plan ma na celu wspieranie wzrostu gospodarczego, równocześnie promując bardziej zrównoważony i włączający model rozwoju. Do tej pory wypłacono 18,21 mld euro do Grecji (w tym 4,12 mld euro zaawansowanego finansowania) w wyniku pozytywnych ocen dla zgłoszonych przez Grecję czterech łącznych wniosków o płatności za pożyczki i dotacje złożonych w ciągu ostatnich trzech lat”. (20/2/2025)