Bratysława – Komisja Europejska (EK) wypłaciła państwom członkowskim UE do końca ubiegłego roku 306 miliardów euro z Planu Odbudowy i Odporności (POO), co stanowi 47% z całkowitej kwoty 650 miliardów euro. Największy udział finansowy uzyskała Francja (77%). Słowacja otrzymała 3,5 miliarda z ogólnej alokacji 6,4 miliarda euro. Z udziałem 54% wypłaconych środków zajęła piąte miejsce w UE i pierwsze miejsce w Grupie Wyszehradzkiej (V4). Poinformował o tym we wtorek Instytut Strategii i Analiz (ISA) na podstawie danych EK, informuje TASR.
Wicepremier ds. planu odbudowy i gospodarki wiedzy Peter Kmec (Hlas-SD) wyraził zadowolenie z faktu, że „Słowacja nadal zajmuje czołowe miejsce w korzystaniu z funduszy z planu odbudowy”.
„Pomimo trudnej sytuacji i licznych wyzwań przy wdrażaniu staramy się robić wszystko, co w naszej mocy, aby wypełnić nasze zobowiązania. Plan odbudowy znacznie wzmacnia nasz wzrost gospodarczy, a jego wyniki poprawiają codzienne życie obywateli we wszystkich regionach,” opisał sytuację Kmec.
Słowacki plan odbudowy obejmuje 64 inwestycje i 70 reform, które zawierają łącznie 222 kamienie milowe i cele. Najwięcej osiągnięto w roku 2023, razem 43, a w ubiegłym roku 15. Wśród osiągniętych kamieni milowych i celów znajduje się m.in. przyjęcie zmian legislacyjnych w zakresie desegregacji w szkołach, wsparcie dla wybitnych naukowców oraz poprawa umiejętności cyfrowych seniorów.
Europejski Trybunał Obrachunkowy (EDA) wskazał, że kilka państw członkowskich UE boryka się z opóźnieniami w składaniu wniosków o płatność. Na przykład Szwecja jeszcze nie złożyła wniosku o środki finansowe. Węgry z kolei skorzystały jedynie z możliwości częściowego finansowania zaliczkowego, przed pełnym osiągnięciem kamieni milowych.
Zrealizowanie planów odbudowy wg EDA od początku się spowalniało. Podczas gdy przy pierwszym wniosku o płatność państwa członkowskie przedłożyły na czas 56% wniosków, przy drugim było to tylko 27%, a przy trzecim już tylko 9,5%. W 2023 roku kilka państw zaktualizowało swoje plany i dodało do nich nowy komponent: REPowerEU skoncentrowany na zmniejszeniu zależności od paliw kopalnych. Do najczęstszych przyczyn opóźnień należą niedoszacowanie czasu na realizację (77%), skomplikowane przetargi publiczne (54%) oraz zmiany okoliczności zewnętrznych (81%).
Wszystkie kamienie milowe i cele muszą być zrealizowane do września 2026 roku, kiedy to można złożyć ostatni wniosek o płatność. Mimo że państwa członkowskie wielokrotnie prosiły o przedłużenie trwania mechanizmu, Komisja Europejska na razie nie dopuszcza przesunięcia. (28 stycznia)
„Pomimo trudnej sytuacji i licznych wyzwań przy wdrażaniu staramy się robić maksimum, aby wypełnić nasze zobowiązania. Plan odbudowy znacznie wzmacnia nasz wzrost gospodarczy, a jego wyniki poprawiają codzienne życie obywateli we wszystkich regionach.” Peter Kmec.