go to the original language article
Bruksela/cała UE – Testy zdrowotne dla starszych kierowców nie są obowiązkowe nawet w ramach reformy zasad dotyczących prawa jazdy w UE. Wbrew propozycji Komisji Europejskiej, porozumienie pomiędzy Parlamentem Europejskim a państwami członkowskimi z nocy na wtorek tego nie przewiduje. Prawa jazdy mają być ważne przez 15 lat zamiast dotychczasowych dziesięciu lat. Dla kierowców powyżej 65 roku życia okres ważności może zostać skrócony. Surowsze zasady będą obowiązywały również młodych kierowców.
Państwa członkowskie będą zobowiązane do sprawdzania zdolności kierowców zarówno podczas wydawania, jak i odnawiania prawa jazdy. Przy przedłużeniu ważności kraje mogą wymagać badania lekarskiego; nie jest to jednak obowiązkowe. Obaj partnerzy negocjacyjni już przed rokiem wypowiedzieli się przeciwko takiemu obowiązkowemu badaniu. Dlatego decyzja taka nadal należy do poszczególnych państw UE.
Konieczność harmonizacji i modernizacji
„Nadszedł czas, aby zaktualizować tę dyrektywę o prawach jazdy. Stara miała już ponad 20 lat i wiele się nagromadziło”, powiedziała sprawozdawczyni Parlamentu Europejskiego Jutta Paulus (Zieloni) podczas wtorkowej konferencji prasowej online. Konieczność harmonizacji i modernizacji była wskazana. To się udało: „My uprzystępniliśmy nieco proces”. Prawo jazdy może być w przyszłości wydawane cyfrowo; jest to „szczególnie korzystne dla młodszego pokolenia, które wszystko ma na smartfonie”. Właściciele praw jazdy mogą nadal składać wnioski o fizyczny dokument.
Przepis, że lekarze muszą zgłaszać zdolność kierowcy do organów odpowiedzialnych za wydawanie praw jazdy (przekazywanie danych medycznych), został zgodnie z porozumieniem wykreślony. Kraje UE mogą jednak wprowadzić go na poziomie krajowym. Sprawdzanie zdolności wzrokowej będzie obowiązkowe przy wydawaniu prawa jazdy, ale pozostanie opcjonalne przy jego przedłużaniu. Reforma wprowadza nowość w całej UE – okres próbny wynoszący dwa lata. Surowsze sankcje grożą w tym okresie próbnym za prowadzenie pod wpływem alkoholu lub narkotyków: po raz pierwszy we wszystkich krajach UE zacznie obowiązywać limit zerowy alkoholu we krwi.
Aby przeciwdziałać niedoborowi zawodowych kierowców, wiek minimalny do uzyskania prawa jazdy na ciężarówkę zostanie obniżony z 21 do 18 lat, a na autobus – z 24 do 21 lat, o ile wnioskodawca posiada certyfikat kwalifikacji zawodowej. Kraje UE mogą pozwolić 17-latkom na prowadzenie ciężarówki lub dostawczaka tylko w towarzystwie doświadczonego kierowcy na ich terenie. Parlament Europejski i Rada Unii Europejskiej muszą jeszcze ostatecznie zatwierdzić zmianę przepisów. Po publikacji w Dzienniku Urzędowym UE wejdzie ona w życie po pewnym czasie.
Reakcje z Austrii w większości pozytywne
„Udało nam się po trudnych i długich negocjacjach uzgodnić, że nie będzie niepotrzebnych nowych wymogów i uciążliwości związanych z uzyskaniem i zachowaniem prawa jazdy. Niedawno udało się zapobiec wprowadzeniu obowiązkowych badań zdrowotnych dla wszystkich posiadaczy praw jazdy, które mogłyby prowadzić do utraty prawa jazdy”, skomentowała Sophia Kircher, rzeczniczka ds. transportu ÖVP w Parlamencie Europejskim i wiceprzewodnicząca Komisji Transportu.
Również przewodnicząca Związku Seniorów, Ingrid Korosec, jest zadowolona z tej decyzji, jak napisano w komunikacie: „Walka opłaciła się. To wielki sukces przeciwko dyskryminacji seniorów. To ważny sygnał przeciwdziałający dyskryminacji ze względu na wiek. Zdolność prowadzenia pojazdu zależy od indywidualnego stanu zdrowia, a nie od wieku.”
Jako „kamień milowy” określa jurystka ÖAMTC Ursula Zelenka podwyższenie limitów wagowych dla praw jazdy kategorii B: „To duże ułatwienie dla wolontariatu, takiego jak służby ratunkowe, że obecnie, pod pewnymi warunkami, możliwe jest prowadzenie pojazdów o masie do pięciu ton i ciężkich przyczep bez posiadania uprawnień na ciężarówkę.” Przy wszystkich pozytywnych wynikach ekspertka ÖAMTC dostrzega również pewną skazę: „Niestety, nie stworzono jednolitej kategorii prawa jazdy dla pojazdów rolniczych.” (28.03.25)