go to the original language article
Bruksela/Kabul/Wiedeń – Krytyczna sytuacja kobiet w Afganistanie od czasu powrotu Talibów jest, według wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w Luksemburgu wydanego w piątek, wystarczającym powodem przyznania Afgankom azylu. Austriacki Naczelny Sąd Administracyjny (VwGH) chciał od luksemburskich kolegów dowiedzieć się, czy złe, dyskryminujące traktowanie może być uważane za prześladowanie, które uzasadnia uznanie za uchodźcę.
Dwie kobiety afgańskiego pochodzenia zwróciły się do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Powodem była odmowa austriackich władz przyznania im statusu uchodźcy. Zdaniem VwGH powrót islamistycznego reżimu Talibów do władzy w 2021 roku ma poważne konsekwencje dla podstawowych praw kobiet w tym środkowoazjatyckim kraju. Dyskryminacja odbywa się m.in. poprzez ograniczenia swobody poruszania się czy przymusowe małżeństwa.
Jego pytanie do europejskich sędziów brzmiało, czy działania dyskryminacyjne mogą być zakwalifikowane jako działania prześladowcze, które uzasadniają przyznanie statusu uchodźcy. Ponadto zapytano, czy właściwy organ krajowy, w ramach indywidualnego rozpatrywania wniosku o azyl afgańskiej kobiety, musi brać pod uwagę inne aspekty niż jej obywatelstwo i płeć.
Po pierwsze, Trybunał odpowiedział, że niektóre z omawianych działań Talibów można same w sobie zakwalifikować jako „prześladowanie”, ponieważ stanowią one poważne naruszenie praw podstawowych. Dotyczy to na przykład przymusowego małżeństwa, które jest równoznaczne z formą niewolnictwa. Systematyczne i celowe stosowanie tych środków prowadziłoby również do tego, że kobietom „w rażący sposób odmówiono podstawowych praw związanych z godnością ludzką”.
Według sędziów UE nie jest konieczne ustalenie, że wnioskodawczyni z Afganistanu w przypadku powrotu do swojego kraju pochodzenia rzeczywiście i konkretnie grożą działania prześladowcze. Wystarczy uwzględnić jedynie jej obywatelstwo i płeć. (04.10.2024)