Η Πολωνία θέλει να καθυστερήσει την επέκταση του συστήματος εμπορίας εκπομπών ETS στις μεταφορές και την οικοδομή για τρία χρόνια – ανέφερε πηγή της ΕΕ. Ωστόσο, η αλλαγή δεν θα αφορούσε την έναρξη του Κοινωνικού Ταμείου για το Κλίμα, από το οποίο κατά την περίοδο της αναβολής θα χρηματοδοτούνταν, μεταξύ άλλων, η θέρμανση κτιρίων.
Από το 2027, στην ΕΕ θα ισχύει ένα νέο, διευρυμένο σύστημα εμπορίας εκπομπών, το οποίο θα περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, τις μεταφορές και την οικοδομή.
Ορισμένες χώρες, όμως, θέλουν να καθυστερήσουν αυτή την επέκταση φοβούμενες την επιβολή επιπλέον τελών για θέρμανση και καύσιμα. Ο Τσέχος πρωθυπουργός Πέτρ Φιάλα ανακοίνωσε ότι οι Τσέχοι θα επιδιώξουν την αναβολή της ένταξης των μεταφορών και της οικοδομής στο σύστημα ETS για ένα έτος.
Όπως είπε σε μια στενή ομάδα δημοσιογράφων πηγή της ΕΕ, η Πολωνία πήγε πιο πέρα προτείνοντας την καθυστέρηση της έναρξης του νέου συστήματος για τρία χρόνια – ως το 2030. Η Πολωνία θέλει, σύμφωνα με τον τρέχοντα προγραμματισμό, το 2027 να λειτουργεί ήδη το Κοινωνικό Ταμείο για το Κλίμα, από το οποίο θα χρηματοδοτείται η υποστήριξη για τους πολίτες και τις επιχειρήσεις που επηρεάζονται περισσότερο από την επέκταση του ETS στα κτίρια και τις μεταφορές.
Σε τελική ανάλυση, το Ταμείο πρόκειται να τροφοδοτείται από την πώληση δικαιωμάτων που τίθενται προς δημοπρασία. Κατά την περίοδο της τριετούς καθυστέρησης, η Πολωνία προτείνει την τροφοδοσία του Ταμείου με χρήματα από άλλες πηγές, όπως τα δάνεια από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Σε αυτό το διάστημα, οι δικαιούχοι θα μπορούσαν να διαθέσουν επιπλέον χρήματα για επενδύσεις στη θέρμανση κτιρίων και την απαλλαγή των μεταφορών από άνθρακα.
“Το θέμα είναι να δοθεί χρόνος για πρόσθετη μετρίαση της πίεσης στις τιμές” – άκουσαν οι δημοσιογράφοι στις Βρυξέλλες.
Η οδηγία για το σύστημα ETS προβλέπει τη δυνατότητα καθυστέρησης ενός έτους από την έναρξη του νέου συστήματος, υπό την προϋπόθεση ότι η μέση τιμή του φυσικού αερίου κατά το πρώτο εξάμηνο του 2026 θα είναι υψηλότερη από ό,τι τον Φεβρουάριο και τον Μάρτιο του 2022 ή αν κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου η μέση τιμή του πετρελαίου θα είναι διπλάσια από τη μέση τιμή του πετρελαίου των προηγούμενων πέντε ετών. Αυτό θα σήμαινε, ωστόσο, την επιστροφή στις τιμές της περιόδου της κρίσης μετά την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία το 2022, κάτι που είναι λίγο πιθανό.
Οποιαδήποτε αλλαγή, λοιπόν, θα απαιτήσει την τροποποίηση της ήδη υφιστάμενης οδηγίας. “Μια τέτοια τροποποίηση μπορεί να διεξαχθεί – όπως έγινε τελευταίως με την αποψίλωση – με ταχύτατους ρυθμούς” – πρότεινε ο συνομιλητής. Πρόκειται για τον κανονισμό για το αποψίλωση, οι κανόνες του οποίου έπρεπε να ισχύσουν από την 1 Ιανουαρίου 2025. Επιβάλλει στους εισαγωγείς και τους παραγωγούς προϊόντων όπως το ξύλο, το καουτσούκ, ο καφές και η σόγια να παρουσιάζουν αποδείξεις ότι δεν προέρχονται από εδάφη που έχουν αποψιλωθεί ειδικά για καλλιέργειες.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε την αλλαγή τον Οκτώβριο αυτού του έτους. Ήδη τον Νοέμβριο την ψήφισαν τόσο το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο όσο και τα κράτη μέλη στο Συμβούλιο της ΕΕ. Λόγω της αλλαγής στον κανονισμό, οι κανόνες του θα εφαρμοστούν το νωρίτερο από τις αρχές του 2026 (περισσότερος χρόνος για την προσαρμογή στα νέα προς κτήριση απαιτούνταν για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις). (19.12.2024)