ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ – Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ανακοίνωσε την Παρασκευή ότι οι δαπάνες που διαθέτουν τα κράτη μέλη για την άμυνα θα εξαιρεθούν από τους κανόνες για τον περιορισμό του προϋπολογιστικού ελλείμματος.
Η φον ντερ Λάιεν ανακοίνωσε αυτό το μέτρο στην ομιλία της στη Διεθνή Διάσκεψη Ασφαλείας στο Μόναχο, προκειμένου να ελευθερωθεί δημοσιονομικός χώρος στους προϋπολογισμούς των κρατών μελών για αυξημένες δαπάνες για την άμυνα.
Η Επιτροπή είχε επίσης χρησιμοποιήσει τη ρήτρα απόκλισης από το σύμφωνο σταθερότητας και ανάπτυξης, το οποίο προβλέπει ότι το προϋπολογιστικό έλλειμμα δεν πρέπει να υπερβαίνει το 3 τοις εκατό του ΑΕΠ και το δημόσιο χρέος το 60 τοις εκατό του ΑΕΠ, και κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19, ώστε να επιτρέψει στα κράτη μέλη να χρηματοδοτήσουν με μεγαλύτερο προϋπολογιστικό έλλειμμα μέτρα για βοήθεια στις επιχειρήσεις και στους πολίτες.
“Σε προηγούμενες έκτακτες κρίσεις, ενισχύσαμε τα κράτη μέλη με επιπλέον δημοσιονομικό χώρο ενεργοποιώντας τη ρήτρα απόκλισης. Απλά επιτρέψαμε στα κράτη μέλη να αυξήσουν σημαντικά τις δημόσιες επενδύσεις που σχετίζονται με την κρίση”, είπε η φον ντερ Λάιεν.
“Πιστεύω ότι τώρα βρισκόμαστε σε ακόμη μία κρίσιμη περίοδο που απαιτεί παρόμοια προσέγγιση. Για αυτό, μπορώ να ανακοινώσω ότι θα προτείνω την ενεργοποίηση της ρήτρας απόκλισης για επενδύσεις στην άμυνα. Αυτό θα επιτρέψει στα κράτη μέλη να
αυξήσουν σημαντικά τις αμυντικές τους δαπάνες”, είπε η φον ντερ Λάιεν.
Υπογράμμισε ότι αυτή η απόκλιση θα είναι ελεγχόμενη και υπό προϋποθέσεις.
Η κατάσταση σε κάθε κράτος μέλος θα αναλυθεί, από το τρέχον επίπεδο αμυντικών δαπανών τους έως τη δημοσιονομική τους κατάσταση και αναλόγως θα προταθεί ένα πακέτο εργαλείων για την αντιμετώπιση των συγκεκριμένων αναγκών για κάθε ένα από αυτά.
Επίσης, προβλέπονται κοινές επενδύσεις σε άκρως αναγκαία κοινά αμυντικά έργα ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος.
Η φον ντερ Λάιεν είπε ότι η ΕΕ πρέπει να δαπανά πολύ περισσότερα για την άμυνα. Προς το παρόν, τα κράτη μέλη δαπανούν περίπου δύο τοις εκατό του ΑΕΠ τους για την άμυνα. Πριν από τον πόλεμο στην Ουκρανία, τα κράτη μέλη δαπανούσαν για την άμυνα κάτι περισσότερο από 200 δισεκατομμύρια ευρώ, και σήμερα αυτό έχει αυξηθεί πάνω από 320 δισεκατομμύρια.
“Αλλά θα χρειαστεί να αυξήσουμε αυτόν τον αριθμό ακόμη μία φορά σημαντικά”, είπε η φον ντερ Λάιεν, προσθέτοντας ότι η αύξηση από λίγο κάτω από το δύο τοις εκατό του ΑΕΠ σε πάνω από τρία τοις εκατό σημαίνει εκατοντάδες δισεκατομμύρια ευρώ περισσότερες επενδύσεις κάθε χρόνο. (14 Φεβρουαρίου 2025.)