“`html
Η ρωσική παρέμβαση στις εκλογές στη Ρουμανία, τη Μολδαβία και τη Γεωργία έδειξε ότι η ΕΕ χάνει τη μάχη με την παραπληροφόρηση στο διαδίκτυο, θεωρεί η Αλίς Στολλμάγιερ από τη δεξαμενή σκέψης Defend Democracy. Η μετριοπάθεια των περιεχομένων δεν αρκεί· χρειάζονται ευρύτερες ενέργειες, όπως αυστηρότερες κυρώσεις για υβριδικές επιθέσεις, αξιολόγησε η ειδικός σε συνέντευξη της στο PAP.
Παρόλο που η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει θεσπίσει νέους μηχανισμούς για την αντιμετώπιση της παραπληροφόρησης στο διαδίκτυο, συμπεριλαμβανομένων, μεταξύ άλλων, των κανονισμών για τις ψηφιακές υπηρεσίες (DSA) και του κώδικα συμπεριφοράς για την παραπληροφόρηση, και η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δήλωσε ότι μία από τις προτεραιότητες της νέας ΕΚ θα είναι η Ευρωπαϊκή Ασπίδα Δημοκρατίας, δηλαδή η στρατηγική για την υπεράσπιση της δημοκρατίας από ξένες επιρροές, τα τελευταία γεγονότα που σχετίζονται με τις εκλογές στη Ρουμανία, καθώς και στη Μολδαβία και τη Γεωργία, έδειξαν ότι η Ένωση προς το παρόν χάνει τη μάχη με την παραπληροφόρηση στο διαδίκτυο.
Στη Ρουμανία, το επικοινωνιακό δίκτυο TikTok κατηγορήθηκε για ευνοϊκή υποστήριξη κατά την προεδρική εκλογική εκστρατεία υπέρ του ριζοσπαστικού δεξιού φιλορωσικού υποψήφιου Κάλινου Γκεοργκέσκου. Τέτοιες πρακτικές οδήγησαν στο να αυξηθεί ξαφνικά η δημοτικότητα του άγνωστου μέχρι τότε πολιτικού και να κερδίσει τον πρώτο γύρο των εκλογών, όμως το αποτέλεσμα αυτό τελικά ακυρώθηκε. Πριν από αυτό, το φθινόπωρο, η Ρωσία έκανε ανεπιτυχείς προσπάθειες παρέμβασης στις προεδρικές εκλογές στη Μολδαβία, μεταξύ άλλων, διεξάγοντας καμπάνιες παραπληροφόρησης στο διαδίκτυο δυσφημώντας την τότε (και επανεκλεγείσα) πρόεδρο Μάια Σάντου και διαδίδοντας fake news για την ΕΕ και τη Δύση. Η Μόσχα επενέβη επίσης με επιτυχία στην πορεία των βουλευτικών εκλογών τον Οκτώβριο στη Γεωργία, όπου κέρδισε το κόμμα Γεωργιανό Όνειρο, το οποίο είναι φιλικό προς τη Ρωσία.
Σύμφωνα με τη Στολλμάγιερ, επικεφαλής της δεξαμενής σκέψης Defend Democracy στις Βρυξέλλες, η ΕΕ συχνά καμαρώνει για τα επιτεύγματά της στον αγώνα κατά της παραπληροφόρησης, όμως, στην πραγματικότητα, δεν μπορεί να παρουσιάσει μετρήσιμα δεδομένα που να αποδεικνύουν την αποτελεσματικότητά της. “Ας ρωτήσουμε τους εαυτούς μας: Μειώθηκε ο αριθμός των ψεμάτων και των μηνυμάτων παραπληροφόρησης στο διαδίκτυο τους τελευταίους μήνες; Και ο αριθμός των ψεύτικων λογαριασμών και των καμπανιών χειραγώγησης;” ανέρωτησε η αναλυτής σε συνέντευξή της στο PAP.
Κατά τη γνώμη της, μέχρι η ΕΕ να αρχίσει να καταπολεμά τις αιτίες της παραπληροφόρησης αντί των εκδηλώσεών της, δεν θα είναι αποτελεσματική. “Χρειαζόμαστε ευρύτερες ενέργειες. Η παραπληροφόρηση είναι μόνο ένα από τα πολεμικά εργαλεία που χρησιμοποιεί το Κρεμλίνο. Στη Μολδαβία και τη Γεωργία χρησιμοποιήθηκαν πολύ περισσότερα από απλά παραπληροφόρηση. Ήταν ένα ευρύ φάσμα υβριδικών επιθέσεων” – παρατήρησε η Στολλμάγιερ.
Η ειδικός υπογράμμισε ότι η ΕΕ δεν μπορεί να επιτρέψει το να περιοριστεί η προταθείσα από τη φον ντερ Λάιεν Ευρωπαϊκή Ασπίδα Δημοκρατίας μόνο στην καταπολέμηση της παραπληροφόρησης. “Ακόμη κι αν επεκτείνουμε το πεδίο αυτής της στρατηγικής και στις ξένες επιρροές και παρεμβάσεις, όπως επιθυμεί η Εξωτερική Υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ESDZ), θα μείνουμε πάλι εκτός στόχου. Μετά από πάνω από μια δεκαετία θεσμικής κρυφτουριάς, εστιάζοντας στο fact-checking και το μπλοκάρισμα περιεχομένων που ήδη έχουν εμφανιστεί, θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι αυτό δεν αρκεί. Πιο αποτελεσματική και ταχύτερη εφαρμογή των DSA και των κανονισμών για την προστασία των ψηφιακών δεδομένων είναι μια καλή αρχή, αλλά χρειαζόμαστε επίσης έναν νόμο για την ψηφιακή ακεραιότητα που να περιορίσει τους πολωτικούς αλγόριθμους και να σχεδιάσει τις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης με τρόπο που να απεξαρτά τους χρήστες” – επιχειρηματολόγησε η αναλυτής.
Η Στολλμάγιερ τόνισε ότι η ΕΕ πρέπει επίσης να δημιουργήσει επειγόντως μια ευρωπαϊκή ψηφιακή υποδομή που να θέτει ως προτεραιότητα το δημόσιο συμφέρον, να υιοθετήσει μια ολοκληρωμένη πολιτική άμυνας ενάντια σε υβριδικές απειλές και να συνδέσει την Ευρωπαϊκή Ασπίδα Δημοκρατίας με τη νέα στρατηγική της ΕΕ για ετοιμότητα. “Αυτό θα επιτρέψει στην Ένωση να εφαρμόσει όλα τα εργαλεία για την αντιμετώπιση των απειλών στη δημοκρατία” – αξιολόγησε.
Η Στολλμάγιερ προειδοποίησε ότι πρέπει να δράσουμε γρήγορα, γιατί οι επιθέσεις παραπληροφόρησης θα ενταθούν μόνο και θα εκμεταλλευτούν νέες τεχνολογίες, όπως την AI, τα chatbots ή την εικονική πραγματικότητα. “Το πρόβλημα θα ενταθεί, διότι οι αντίπαλοί μας, δηλαδή οι αντιδημοκρατικές δυνάμεις, είναι όλο και πιο εύκολο να χρησιμοποιούν την τεχνολογία ως όπλο. Οι υπουργοί άμυνας και οι υπηρεσίες πληροφοριών προειδοποιούν επίσης για αυξανόμενες προσπάθειες σαμποτάζ σε όλη την Ευρώπη και εκτιμούν ότι η Ρωσία μπορεί να κλιμακώσει τον αυτοκρατορικό πόλεμό της σε μία ή περισσότερες χώρες του ΝΑΤΟ εντός των επόμενων ετών. Αν το μέλλον των δημοκρατιών μας εξαρτάται από την ετοιμότητά μας και την ανθεκτικότητά μας, πρέπει να αρχίσουμε να εργαζόμαστε ήδη σήμερα” – απευθύνθηκε. (28.12.2024)
“`