Μαδρίτη – Η κυβέρνηση της Ισπανίας ζήτησε να επιτρέπεται στους μαθητές ισπανικής καταγωγής να αιτούνται να λαμβάνουν μαθήματα καταλανικών ως Άλλη Εθνική Γλώσσα (ΑΕΓ) στα Ευρωπαϊκά Σχολεία, ανεξάρτητα από το γλωσσικό τμήμα στο οποίο είναι εγγεγραμμένοι.
Η αίτηση της ισπανικής κυβέρνησης, στην οποία έχει πρόσβαση το Europa Press, αναφέρει ότι το Υπουργείο Παιδείας, Επαγγελματικής Κατάρτισης και Αθλητισμού της Ισπανικής Κυβέρνησης “είναι πρόθυμο να καλύψει τα έξοδα που μπορεί να συνεπάγεται αυτή η πρόταση”, αν και δεν προσφέρει στοιχεία για το μέγεθος που θα είχε το πρότζεκτ, ούτε σε αριθμό μαθητών ούτε σε επίπεδο προϋπολογισμού.
Η ισπανική κυβέρνηση έκανε αυτή την αίτηση, που θα συζητηθεί σε συνάντηση που θα πραγματοποιηθεί στις 13 και 14 Φεβρουαρίου στις Βρυξέλλες και δεν περιλαμβάνει τα γαλικιανά ή τα βασκικά, στο Γραφείο του Γενικού Γραμματέα των Ευρωπαϊκών Σχολείων.
Τα Ευρωπαϊκά Σχολεία είναι εκπαιδευτικά κέντρα που δημιουργήθηκαν από κοινού από τις κυβερνήσεις των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) με στόχο την παροχή πολυπολιτισμικής και πολύγλωσσης εκπαίδευσης, βασισμένης στη μάθηση μέσω δεξιοτήτων και με ευρωπαϊκή διάσταση.
Απευθύνονται κυρίως στα παιδιά των υπαλλήλων των θεσμών της ΕΕ και χαίρουν νομικού καθεστώτος ως δημόσια εκπαιδευτικά κέντρα στις αντίστοιχες χώρες όπου βρίσκονται. Προσφέρουν την εκπαίδευση για τη Νηπιαγωγική, την Πρωτοβάθμια και τη Δευτεροβάθμια εκπαίδευση μέσω ειδικού προγράμματος σπουδών που επιβλέπεται από το Συμβούλιο Επιθεώρησης των Ευρωπαϊκών Σχολείων.
Οι μαθητές ομαδοποιούνται κατά γλωσσικές ενότητες και, στο τέλος της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, λαμβάνουν το Πιστοποιητικό του Ευρωπαϊκού Απολυτηρίου, που τους δίνει τα ίδια δικαιώματα με τα εθνικά επίσημα πιστοποιητικά και εξετάσεις των κρατών μελών της ΕΕ.
Στην πρότασή του, η ισπανική κυβέρνηση υπενθυμίζει ότι έχουν καθιερωθεί ειδικές διατάξεις για τη διδασκαλία των Άλλων Εθνικών Γλωσσών σε περίπτωση μαθητών των οποίων οι χώρες προέλευσης έχουν περισσότερα από μία αναγνωρισμένη εθνική γλώσσα στο σύστημα των Ευρωπαϊκών Σχολείων, όπως συμβαίνει με τα μαλτέζικα ή τα γαελικά.
Σε αυτό το σημείο, επισημαίνει ότι η γλωσσική πολυμορφία είναι ουσιαστικό στοιχείο της εθνικής ταυτότητας και του συνταγματικού συστήματος της Ισπανίας: “Το ισπανικό Σύνταγμα αναφέρει ότι ο πλούτος των διαφορετικών γλωσσών μας αποτελεί μέρος της πολιτιστικής μας κληρονομιάς και πρέπει να λαμβάνει ειδικό σεβασμό και προστασία”.
Η εκτελεστική αρχή δικαιολογεί ότι τα καταλανικά είναι μια γλώσσα που μιλούν περισσότερα από 10 εκατομμύρια άνθρωποι “σε διάφορες περιοχές”. “Είναι μια ενεργή και σύγχρονη γλώσσα, ισχυρά παρούσα στη διοίκηση, τα μέσα ενημέρωσης, την εκπαίδευση, την πολιτιστική δραστηριότητα και στο Διαδίκτυο”, προσθέτει.
“Διαθέτοντας περισσότερες από μία επίσημες γλώσσες και λαμβάνοντας υπόψη τις ειδικές χαρακτηριστικές κάθε περιοχής, τα ισπανικά παιδιά λαμβάνουν εκπαίδευση κατάλληλη. Στόχος είναι, στο τέλος της βασικής εκπαίδευσης, όλοι οι μαθητές να αποκτήσουν πλήρη και ισοδύναμο έλεγχο της ισπανικής γλώσσας και, όταν ενδείκνυται, της αντίστοιχης συν-επίσημης γλώσσας, σύμφωνα με την εθνική εκπαιδευτική νομοθεσία”, εξηγεί.
Για την ισπανική κυβέρνηση, η εισαγωγή άλλων γλωσσών στο πρόγραμμα σπουδών των Ευρωπαϊκών Σχολείων “θα συνέβαλε στον εμπλουτισμό του συστήματος”, σε συνάρτηση με τις τρεις βασικές αρχές που υποστηρίζουν την πολιτική και πρακτική της γλωσσικής πολυμορφίας των Ευρωπαϊκών Σχολείων: Η πρωταρχικότητα της μητρικής γλώσσας (Γλώσσα 1); η αναγνώριση και η δέσμευση υποστήριξης των εθνικών γλωσσών κάθε κράτους μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης και η προσφορά ενός πολύγλωσσου εκπαιδευτικού συστήματος που προωθεί την πολυγλωσσία.
Επίσης, σύμφωνα με τις βεβαιώσεις του εκτελεστικού, “θα διευκόλυνε την επιστροφή στη χώρα προέλευσης για τους μαθητές που επιθυμούν να συνεχίσουν τις σπουδές τους ή τις καριέρες τους στη δημόσια διοίκηση ή άλλους τομείς στα καταλανικά στη χώρα προέλευσής τους”. Ωστόσο, η πρόταση περιορίζεται μόνο στα καταλανικά και αφήνει εκτός τα γαλικιανά και τα βασκικά.
Στην αίτησή του, η ισπανική κυβέρνηση εξισώνει τα καταλανικά με άλλες εθνικές γλώσσες και αναφέρει ότι πολλές ΑΕΓ διδάσκονται στο σύστημα των Ευρωπαϊκών Σχολείων. “Οι μαθητές που κατάγονται από χώρες που έχουν περισσότερες από μία εθνική γλώσσα μπορούν να αιτούνται αυτά τα μαθήματα, ανεξάρτητα από τη γλωσσική τους ενότητα”, αναφέρει.
Εάν εγκριθεί αυτή η πρόταση, οι μαθητές ισπανικής καταγωγής θα μπορούσαν να αιτηθούν τα καταλανικά ως Άλλη Εθνική Γλώσσα, ανεξάρτητα από τη γλωσσική ενότητα στην οποία είναι εγγεγραμμένοι.
Ως προς τον προϋπολογισμό και την εφαρμογή αυτού του μέτρου, αναφέρεται ότι “θα χρειαστούν λίγοι επιπλέον χώροι, καθώς θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν οι συνήθεις αίθουσες για αυτόν τον σκοπό”.
Το ειδικό πρόγραμμα σπουδών για τους μαθητές ΑΕΓ προβλέπει 90 λεπτά ανά εβδομάδα για το Νηπιαγωγείο, την Πρωτοβάθμια και τα πρώτα τρία χρόνια της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, και τέσσερις περιόδους στα τέσσερα έως επτά χρόνια της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης.
“Αυτό είναι ένα κοινό πρόγραμμα σπουδών που χρειάζεται μόνο μετάφραση στα καταλανικά, έτσι ώστε να είναι έτοιμο να εφαρμοστεί. Η εφαρμογή θα είναι σταδιακή από το σχολικό έτος 2025-2026”, καταλήγει το έγγραφο.
Η αναγνώριση των καταλανικών ως επίσημη γλώσσα της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι μια από τις δεσμεύσεις που ανέλαβε το PSOE με το Junts στη συμφωνία εκλογής του προέδρου της κυβέρνησης, Pedro Sánchez, αλλά αυτό το βήμα απαιτεί μια μεταρρύθμιση του κανονισμού των κοινοτικών γλωσσών, που έχει συμφωνηθεί ομόφωνα από τα είκοσι επτά, και συγκρούεται με τις επιφυλάξεις αρκετών χωρών που φοβούνται το προηγούμενο.
Κατά τη διάρκεια του εξαμήνου κατά το οποίο η Ισπανία κατείχε την εναλλαγή της Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ, η κυβέρνηση εκμεταλλεύτηκε την ευκαιρία να περιλάβει την επίσημη αναγνώριση των καταλανικών, βασκικών και γαλικιανών στην ημερήσια διάταξη πολλών συναντήσεων υπουργών Γενικών Υποθέσεων της ΕΕ και υπερασπίστηκε την ιδιαιτερότητα της ισπανικής περίπτωσης με τρεις συν-επίσημες περιφερειακές γλώσσες, πρότεινε σταδιακή εφαρμογή (ξεκινώντας από τα καταλανικά) και προσφέρθηκε να αναλάβει τα κόστη.
Οι χώρες που είναι πιο επιφυλακτικές ως προς την αλλαγή του κανονισμού ζητούν πριν από την επανεξέταση αυτού του ζητήματος να τεθεί στο τραπέζι μια νομική ανάλυση για την ενδεχόμενη ένταξη των περιφερειακών γλωσσών, καθώς και αξιολογήσεις επιπτώσεων για το κόστος και την πρακτική εφαρμογή τους, αν και προς το παρόν δεν έχει ανατεθεί σε καμία ομάδα εργασίας στο Συμβούλιο.
Εν τω μεταξύ, ο Ισπανός υπουργός Εξωτερικών, Ευρωπαϊκής Ένωσης και Συνεργασίας, José Manuel Albares, ζήτησε από την πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Roberta Metsola, να επιτραπεί η χρήση των καταλανικών, γαλικιανών και βασκικών στις συνεδριάσεις της Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ακολουθώντας το παράδειγμα άλλων διοικητικών συμφωνιών που έχει ήδη η Ισπανία με άλλους κοινοτικούς θεσμούς όπως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ή η Επιτροπή των Περιφερειών της ΕΕ. Στην παρούσα περίπτωση, μια ομάδα εργασίας της Προεδρίας εξετάζει το αίτημα κατόπιν εντολής της Metsola, αν και δεν υπάρχει καθορισμένο χρονοδιάγραμμα για την ολοκλήρωση της διαδικασίας.