go to the original language article
Η ΕΕ πρέπει να αυξήσει τις δαπάνες για την άμυνα, γι’ αυτό θα προτείνω μια ρήτρα διαφυγής στο σύμφωνο σταθερότητας. Αυτό θα επιτρέψει στα κράτη μέλη να αυξήσουν σημαντικά τις επενδύσεις στην άμυνα – δήλωσε την Παρασκευή η επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
“Πολλοί άνθρωποι στους κύκλους ασφάλειας στην Ευρώπη ήταν συγχυσμένοι και ορισμένοι ακόμη ανήσυχοι με τα σχόλια που έγιναν στις αρχές αυτής της εβδομάδας από υψηλόβαθμους αξιωματούχους των ΗΠΑ. Όμως πρέπει να είμαστε εδώ ειλικρινείς, και πρέπει να αποφύγουμε την αγανάκτηση και τις φωνές. Εάν ακούμε την ουσία αυτών των παρατηρήσεων, όχι μόνο θα κατανοήσουμε από πού προέρχονται, αλλά θα αναγνωρίσουμε ότι υπάρχουν ορισμένες παρατηρήσεις με τις οποίες μπορούμε να συμφωνήσουμε” – είπε η πρόεδρος της ΚΕ κατά τη διάρκεια της εισήγησής της στη Διάσκεψη Ασφαλείας του Μονάχου.
Την Τετάρτη, ο επικεφαλής του Πενταγώνου Πιτ Χέγκσεθ υποστήριξε στις Βρυξέλλες την ιδέα του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ να αυξηθεί το όριο των δαπανών για την άμυνα στο ΝΑΤΟ στο 5%.
“Τanto οι Ηνωμένες Πολιτείες όσο και η Ευρωπαϊκή Ένωση θέλουν να σταματήσει η αιματοχυσία” – ανέφερε. Στην άποψή της, για να επιτευχθεί μια διαρκής ειρήνη, “η Ουκρανία πρέπει να λάβει ισχυρές εγγυήσεις ασφάλειας”.
“Πιστεύω ότι, όσον αφορά την ευρωπαϊκή ασφάλεια, η Ευρώπη πρέπει να κάνει περισσότερα” – υπογράμμισε η φον ντερ Λάιεν.
“Η Ευρώπη πρέπει να συμβάλλει περισσότερο στη συζήτηση και για να το επιτύχουμε αυτό, πρέπει να επιδιώξουμε αύξηση στις ευρωπαϊκές δαπάνες για την άμυνα. Γι’ αυτό μπορώ να ανακοινώσω ότι θα προτείνω την ενεργοποίηση της ρήτρας διαφυγής για επενδύσεις στην άμυνα. Αυτό θα επιτρέψει στα κράτη μέλη να αυξήσουν σημαντικά τις δαπάνες για την άμυνα” – ανέφερε η επικεφαλής της ΚΕ.
Η ρήτρα επιτρέπει τη χαλάρωση των κανόνων που υποχρεώνουν τα κράτη μέλη να διατηρούν το έλλειμμα του προϋπολογισμού κάτω από το 3% του ΑΕΠ. Παραχωρήθηκε, μεταξύ άλλων, κατά τη διάρκεια της πανδημίας του Covid-19.
Αυτό το περιθώριο επιτρέπει στα κράτη να ξοδεύουν για την άμυνα χωρίς να χρειάζεται να κόψουν άλλες προϋπολογιστικές κατηγορίες – ώστε να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις του συμφώνου σταθερότητας και ανάπτυξης. Ένα μέρος του είναι η διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος. Αυτή η διαδικασία αφορούσε, μεταξύ άλλων, το περασμένο έτος την Πολωνία, που επιδιώκε επίσης την εξαίρεση των δαπανών για την άμυνα από την αποτίμηση του ελλείμματος.
Όπως υπογράμμισε η φον ντερ Λάιεν, η χρήση της ρήτρας διαφυγής θα πρέπει να πραγματοποιηθεί με ελεγχόμενο και συνθήκη τρόπο. “Θα προτείνω επίσης ένα ευρύτερο εργαλείο πακέτο σχεδιασμένο στα μέτρα κάθε κράτους μέλους, σε σχέση με το τρέχον επίπεδο δαπανών για την άμυνα και τη δημοσιονομική κατάσταση” – ανήγγειλε.
“Χρειάζεται επίσης μια ευρωπαϊκή προσέγγιση στον καθορισμό των προτεραιοτήτων των επενδύσεών μας. Αυτό θα επιτρέψει επενδύσεις σε πολύ απαραίτητα αμυντικά έργα” – είπε.
Η επικεφαλής της ΚΕ αξιολόγησε ότι η πτώση της Ουκρανίας θα αποδυνάμωνε τόσο την Ευρωπαϊκή Ένωση όσο και τις ΗΠΑ, πολλαπλασιάζοντας τις προκλήσεις τους στον Ινδο-Ειρηνικό και απειλώντας τα κοινά συμφέροντα των δύο πλευρών. “Για να το αποτρέψουμε, η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι έτοιμη να συνεργαστεί με τον Ντόναλντ Τραμπ για την εξασφάλιση μόνιμης ειρήνης για την Ουκρανία” – δήλωσε.
Η φον ντερ Λάιεν υπογράμμισε ότι είναι σημαντικό η ειρήνη αυτή “να διαπραγματευθεί από θέση ισχύος”, για τη διευκόλυνση αυτού – όπως παρατήρησε – οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν ήδη δεσμευτεί σαφώς. Ωστόσο, η πολιτικός παραδέχθηκε ότι και ο Βλαντίμιρ Πούτιν πρέπει να δείξει ότι επιθυμεί τον τερματισμό του πολέμου και έχει εγκαταλείψει τις φιλοδοξίες να καταστρέψει την Ουκρανία.
Η επικεφαλής της ΚΕ αξιολόγησε ότι η ΕΕ πρέπει να μετατρέψει τον τρόπο σκέψης της σε σκέψη κρίσεων. “Αν η Ευρώπη αναγκαστεί να δράσει, είναι ικανή να μετακινήσει βουνά. Το δείξαμε, βρίσκοντας εμβόλια που σώζουν ζωές, αντιμετωπίζοντας την ενεργειακή κρίση και παρέχοντας άνευ προηγουμένου υποστήριξη στην Ουκρανία” – υπενθύμισε.
Όπως σημείωσε, η Ευρώπη έκανε ιστορική καμπή, παρέχοντας στην Ουκρανία ρεκόρ στρατιωτικής και οικονομικής στήριξης 134 δισ. ευρώ, ανεξαρτητοποιώντας τη από το ρωσικό αέριο και θεσπίζοντας κυρώσεις κατά της Ρωσίας που χτύπησαν σκληρά την ρωσική οικονομία. (14.02.2025)