Berlijn – Dat nieuwe benzine- en dieselauto’s tegen 2035 van de Europese wegen zouden verdwijnen, leek een voldongen feit, maar in de laatste rechte lijn dreigt de besluitvormingsmotor te sputteren. Er is immers onenigheid ontstaan in de Duitse regering, waardoor ook de goedkeuring op Europees niveau onzeker wordt.
Het Europees Parlement had in februari al de zegen gegeven aan het compromis dat vorig najaar met de lidstaten was bereikt over het verbod op nieuwe auto’s met een verbrandingsmotor vanaf 2035. Het compromis moet ook nog goedgekeurd worden onder de lidstaten, en dat leek slechts een formaliteit, maar dat was zonder de Duitse minister van Transport Volker Wissing gerekend. Hij dreigt ermee de Duitse instemming te blokkeren.
Wissing beklemtoont dat auto’s met een verbrandingsmotor ook na 2035 nog steeds toegelaten moeten worden wanneer ze rijden op e-fuels, brandstoffen gemaakt op basis van koolstofvrije grondstoffen. Volgens hem moeten alle technologische opties open gehouden worden. “We hebben nood aan e-fuels, want er is geen alternatief om ons wagenpark klimaatneutraal te beheren”, stelde hij woensdag op televisiezender ARD.
“We hebben nood aan e-fuels, want er is geen alternatief om ons wagenpark klimaatneutraal te beheren.”
Volker Wissing, Duits minister van Transport
Wissing eist dat de Europese Commissie hiervoor een voorstel presenteert. Dat was volgens de minister ook onderdeel van de positie die de lidstaten in juni hadden vastgelegd met het oog op hun onderhandelingen met het Europees Parlement, en de reden waarom zijn liberale partij FDP destijds binnen de coalitie in Berlijn zijn fiat gaf voor de Duitse instemming in de Europese ministerraad.
Zonder Duitse steun dreigen problemen op Europees niveau. Daar moet het compromis het fiat krijgen van minstens 15 landen die minstens 65 procent van de EU-bevolking vertegenwoordigen. Desondanks houdt Zweden, dat momenteel de Europese ministerraden en de vergaderingen van de lidstaten op diplomatiek niveau leidt, vast aan een geplande stemming aanstaande dinsdag, zo bevestigde een woordvoerder woensdag.
Het geeft de Duitse regering nog even de tijd om de violen te stemmen. De gesprekken lopen nog, zo verluidde woensdag bij het door de groene coalitiepartner geleide ministerie van Milieu. Bij de groene achterban luidt de kritiek heviger. Volgens senator Maike Schaefer laten Wissing en de FDP hun oren hangen naar de autolobby en is de inzet van e-fuels niets meer dan “wensdenken van verbrandingsfetisjisten”.
01/03/2023
Europa wil totaal alcoholverbod voor nieuwe chauffeurs
Brussel – Binnenkort zullen beginnende bestuurders de eerste twee jaar na het behalen van hun rijbewijs geen druppel alcohol meer mogen drinken wanneer ze zich in het verkeer begeven. Die nultolerantie stelt de Europese Commissie voor, als onderdeel van een pakket maatregelen om de verkeersveiligheid in heel de Europese Unie te verhogen.
Ook al maken jonge chauffeurs slechts 8 procent van alle bestuurders uit, is in twee op de vijf dodelijke ongevallen op de Europese wegen een chauffeur betrokken die jonger is dan 30 jaar. De Europese Commissie wil daarom een tijdelijke nultolerantie voor rijden onder invloed instellen. Ze stelt een verplichte proeftijd van minstens twee jaar voor beginnende bestuurders voor, waarin van hen wordt verwacht dat ze bij een alcoholcontrole 0,0 promille laten optekenen. De Europese lidstaten zullen bevoegd blijven voor het vaststellen van de boetes, en mogen die proeftijd ook langer maken.
Europees Parlementslid Kathleen Van Brempt (Vooruit) vindt de proeftijd “een stap in de goede richting”, maar voor haar sociaaldemocratische fractie zou de maatregel uitgebreid mogen worden naar een algemene nultolerantie voor alcohol en drugs in het verkeer. “We blijven ervan overtuigd dat rijden onder invloed niet meer van deze tijd is.”
“Rijden onder invloed is niet meer van deze tijd.”
Europees Parlementslid Kathleen Van Brempt (Vooruit)
Het voorstel van de Commissie maakt deel uit van een breder pakket voorstellen over verkeersveiligheid. Zo wil ze in alle lidstaten nieuwe overtredingen invoeren, zoals gevaarlijk parkeren, gevaarlijk inhalen en onvoldoende afstand houden, om voetgangers, fietsers en bestuurders van brom- en motorfietsen beter te beschermen. Die zullen ook gebaat zijn bij een vernieuwing van de rijopleidingen in de 27 lidstaten, waarbij er specifieke aandacht zal moeten gaan naar de aanwezigheid van zwakke weggebruikers in het verkeer.
Aspirant-automobilisten zullen ook getoond worden hoe ze met elektrische en andere technologisch vernuftige voertuigen kunnen rijden. In 2022 stierven meer dan 20.000 mensen in het verkeer in Europa. Met haar nieuwe voorstellen wil de Commissie de ambitie waarmaken om dat aantal verkeersdoden tegen 2050 tot nul te herleiden, de zogenaamde Vision Zero-strategie.
Maar de rijopleidingen zullen ook worden hervormd om het bestaande tekort aan vrachtwagenchauffeurs aan te pakken. Zo wil de Commissie dat jongeren al vanaf de leeftijd van 17 jaar begeleid met een auto of vrachtwagen leren rijden, zodat ze sneller ervaring kunnen opdoen. Ter vergelijking: wie in Vlaanderen met een vrachtwagen (rijbewijs C) wil leren rijden, moet minstens 17 jaar en negen maanden oud zijn bij het afleggen van het theoretisch examen.
Verder stelt de Commissie de introductie voor van een digitaal rijbewijs, wat wereldwijd het eerste in zijn soort zou zijn.
De Commissievoorstellen moeten er tot slot voor zorgen dat overtredingen die chauffeurs in het buitenland begaan, makkelijker kunnen worden bestraft. Voor de allerzwaarste overtredingen komt er een systeem om het rijbewijs meteen in de hele Europese Unie in te trekken.
01/03/2023
EU en Verenigd Koninkrijk sluiten akkoord over herzien Noord-Iers protocol
Brussel – Het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie hebben een akkoord bereikt over een herwerkt protocol voor Noord-Ierland. De Britse premier Rishi Sunak spreekt van een “nieuw hoofdstuk in de Brits-Europese relatie”.
Het zoemde al weken van de geruchten dat de Europese Commissie en de Britse regering op het punt stonden om een vergelijk te vinden over het Noord-Ierse protocol. Dat mechanisme hoort bij het Brexitakkoord en bepaalt dat Noord-Ierland, dat valt onder het Verenigd Koninkrijk, deel blijft uitmaken van de Europese interne markt en de douane-unie. Goederen die vanuit het Verenigd Koninkrijk naar EU-lidstaat Ierland worden uitgevoerd, worden daarom onderworpen aan grenscontroles zonder een harde grens te creëren tussen Ierland en Noord-Ierland. Die zou de vrede op het Ierse eiland in het gedrang kunnen brengen.
De keerzijde van de medaille ligt in de Ierse Zee: door het Noord-Ierse protocol gebeuren er douanecontroles tussen Groot-Brittannië en Noord-Ierland, een doorn in het oog van de Noord-Ierse unionisten en de Conservatieve hardliners in het Britse parlement. De regeling veroorzaakt ook praktische problemen voor de bevoorrading in Noord-Ierland. Ze werd om al die redenen slechts halfslachtig uitgevoerd door het Verenigd Koninkrijk, wat de Britten verschillende Europese inbreukprocedures opleverde. De Commissie toonde zich bereid om praktische problemen te bekijken, maar wilde de principes van het protocol niet herschrijven.
Na maandenlange moeizame onderhandelingen hebben het Verenigd Koninkrijk en de Europese Commissie nu toch een vergelijk gevonden. Dat bestaat in de creatie van een ‘groene’ en een ‘rode laan’ voor goederen uit Groot-Brittannië. Zijn ze bestemd voor de Noord-Ierse markt, dan zijn er geen uitgebreide grenscontroles meer nodig. Enkel voor goederen waarvan het risico bestaat dat ze naar de Europese markt worden uitgevoerd, blijven de extensieve douanecontroles bestaan.
Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen reisde maandag naar Londen om de deal te beklinken en lichtte het akkoord – dat het ‘Windsor Framework’ werd gedoopt – samen met de Britse premier Rishi Sunak toe tijdens een persconferentie.
Een zichtbaar opgetogen Sunak sprak van een “grote stap voorwaarts” en een “oplossing voor alle praktische problemen” die gezinnen en bedrijven in Noord-Ierland vandaag ondervinden onder invloed van het Noord-Ierse protocol. Volgens de Britse eerste minister zorgt de deal ervoor dat de Noord-Ierse supermarkten voortaan over exact dezelfde voedingsmiddelen zullen kunnen beschikken als de Britse. Hetzelfde geldt voor onder meer medicatie en zaaigoed.
Het ‘Windsor Framework’ is een “grote stap voorwaarts” en biedt een “oplossing voor alle praktische problemen”.
Brits premier Rishi Sunak
Daarnaast zal de Britse regering de btw en accijnzen voortaan ook in Noord-Ierland kunnen aanpassen, zei Sunak, “zodat we de prijs van een pint in de pub ook in Noord-Ierland kunnen verlagen”. De nieuwe ‘Stormont Brake’, genoemd naar het Noord-Ierse Parlement, fungeert dan weer als een noodrem om Europese aanpassingen aan de regels rond de interne markt tegen te houden. In “zeer specifieke omstandigheden en via een zeer welomlijnde procedure” hebben de leden van dat parlement een mogelijkheid om de toepassing van “gewijzigde of vervangende Europese wettelijke bepalingen die aanzienlijke en duurzame gevolgen kunnen hebben voor het dagelijkse leven” te schorsen in Noord-Ierland, staat in een gezamenlijke verklaring te lezen.
Von der Leyen sprak van een “nieuw hoofdstuk in het partnerschap” en “het begin van een sterkere relatie tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk”. Dat Sunak erin slaagde Europese toegevingen los te weken die zijn voorganger Boris Johnson niet kon bewerkstelligen, schreef ze toe aan de “gigantische uitdagingen” waar het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie samen voor staan, zoals de oorlog in Oekraïne en de klimaatverandering, maar ook aan de “zeer constructieve houding die vanaf het begin aanwezig was om praktische oplossingen te vinden voor mensen en bedrijven in Noord-Ierland”.
“Het begin van een sterkere relatie tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk”
Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen over het nieuwe akkoord
De vraag is nu of de Britse premier zijn parlement overtuigd krijgt van de herwerkte deal. Ook blokkeert de Noord-Ierse Democratic Unionist Party (DUP) al maanden de regeringsvorming in Noord-Ierland uit onvrede over het handelsprotocol. De rol van het Europees Hof van Justitie lijkt het voornaamste struikelblok.
27/02/2023
Borrell roept EU-landen op “dringend” voor 1 miljard euro aan munitie te leveren
Brussel – Na de belofte van de Europese leiders aan Oekraïens president Volodimir Zelenski om hun wapenleveringen te versnellen, roept Europees buitenlands vertegenwoordiger Josep Borrell de EU-landen op om “dringend” de munitie te leveren die de Oekraïners vragen. In een document van Borrell dat AFP kon inkijken, roept hij op deze maand nog 1 miljard euro uit de Europese Vredesfaciliteit te besteden voor de aankoop van 155 mm-granaten voor het Oekraïense leger.
Die verdere steun moet de Oekraïners helpen om de nieuwe aanvallen van de Russen in het oosten van het land terug te slaan. Als die 1 miljard vrijgemaakt wordt, dan kan het Oekraïense leger snel 250.000 granaten geleverd krijgen uit de voorraden van de EU-lidstaten, klinkt het in Brussel.
De buitenlands vertegenwoordiger roept de EU-landen op uit hun strategische voorraden te putten. “We moeten snel de middelen waarover we beschikken mobiliseren en we moeten het doen met wat we hebben”, zei Borrell op 21 februari al tijdens een gezamenlijke persconferentie met NAVO-topman Jens Stoltenberg en de Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken Dmitro Koeleba.
De EU-ministers van Defensie zullen het voorstel van Borrell op 7 maart bespreken tijdens een informele top in Stockholm.
De EU nam onmiddellijk na de Russische inval op 24 februari van vorig jaar de historische beslissing om geld vrij te maken voor wapenleveringen aan Oekraïne. De totale Europese financiële steun bedraagt intussen 3,6 miljard euro. Het geld wordt gehaald uit de Europese Vredesfaciliteit (EPF), een fonds buiten de begroting dat in 2021 is opgezet voor de financiering van operaties in het kader van het Europees buitenlands beleid. Oorspronkelijk zat in het fonds 5,7 miljard euro voor de hele periode tot 2027, maar eind vorig jaar besloten de lidstaten het plafond met 2 miljard euro te verhogen.
Dat geld wordt gebruikt om de lidstaten te vergoeden voor de leveringen van wapens en munitie uit hun voorraden. In zijn voorstel oppert Borrell “een gunstig terugbetalingspercentage, tot 90 procent,” te voorzien, als de munitie voor een bepaalde datum wordt geleverd.
01/03/2023
Deze compilatie is een redactionele selectie gebaseerd op de Europese berichtgeving van Belga. Deze wordt gepubliceerd op maandag en donderdag.