Have the article read by OpenAI (Beta). Please note that AI translations may take some time to process.

Brussel – De Europese Commissie heeft woensdag een nieuwe rist voorstellen en beleidsdocumenten gepresenteerd om de Europese economische belangen beter te beschermen in een wereld gekenmerkt door grote geopolitieke spanningen. Zo wil ze de screening van buitenlandse investeringen verstevigen en vermijden dat gevoelige technologie “in verkeerde handen” valt.

De Commissie staat traditioneel voor een open en liberaal economisch model, dat drijft op vrijhandel en markten waar buitenlandse investeerders welkom zijn. Dat moet zo blijven, zo argumenteerde vicevoorzitter Valdis Dombrovskis, maar “we moeten met een scherpere blik gaan kijken naar de risico’s waarmee we worden geconfronteerd in een tijd van zware geopolitieke turbulentie en snelle technologische omwentelingen”.

“We moeten met een scherpere blik gaan kijken naar de risico’s waarmee we worden geconfronteerd in een tijd van zware geopolitieke turbulentie en snelle technologische omwentelingen.”

Vicevoorzitter van de Europese Commissie Valdis Dombrovskis

Het is een tendens die al een tijd opgang maakt in de Europese Unie. Zo is er sinds 2020 een verordening die de samenwerking tussen de Commissie en de lidstaten versterkt bij het toezicht op buitenlandse investeringen. Destijds hadden slechts 14 lidstaten zo’n screeningmechanisme, en hoewel de verordening hen daartoe niet verplichtte, hebben België en zeven andere lidstaten sindsdien ook zo’n mechanisme ingevoerd. In de overige vijf lidstaten (Ierland, Kroatië, Griekenland, Bulgarije en Cyprus) zijn intussen ook stappen in die richting gezet.

Met een herziening van de verordening wil de Commissie verzekeren dat alle lidstaten over zo’n mechanisme beschikken. Ze stelt ook voor een aantal sectoren vast te leggen waar investeringen verplicht gescreend moeten worden, zoals halfgeleiders, belangrijke medicijnen, AI en producten die zowel voor civiele als militaire doeleinden gebruikt kunnen worden. De Commissie wil het toezicht ook uitbreiden naar Europese investeerders die uiteindelijk onder controle staan van personen of bedrijven uit andere werelddelen.

De verordening blijft uitgaan van de premisse dat de lidstaten beslissen over het blokkeren van een investering met een veiligheidsrisico. Er worden wel criteria opgelijst die ze tegen het licht zouden moeten houden, zoals de impact op belangrijke infrastructuur, de aanvoer van kritieke grondstoffen of mediapluralisme. De verordening beschrijft wanneer een lidstaat de Commissie en de andere lidstaten op de hoogte moet brengen van een investering. Zij kunnen bijkomende informatie vragen en de Commissie kan een opinie publiceren indien ze meent dat er zich problemen stellen voor meer dan één lidstaat of de EU als geheel.

Sinds 2020 screenden de Commissie en de lidstaten samen meer dan 1.200 transacties. De meeste notificaties van de lidstaten hadden betrekking op investeringen uit de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk, Zwitserland, China, Singapore en de Verenigde Arabische Emiraten. In minder dan drie procent van de dossiers publiceerde de Commissie ook effectief een opinie.

Wat exportcontroles op gevoelige technologie en uitgaande investeringen betreft, blijft de Commissie weg van bindende wetgeving. Ze stelt wel een gemeenschappelijke risicoanalyse voor uitgaande investeringen voor en bepleit uniforme regels voor de controle op de export van chips, drones en andere goederen die voor zowel civiele als militaire doeleinden gebruikt kunnen worden. Tenslotte liggen er ook aanbevelingen klaar om de R&D-wereld beter te beschermen tegen buitenlandse inmenging en spionage.

24/01/2024

Onderzoek naar kiesintenties voorspelt ruk naar rechts in Europees Parlement

Brussel – Na de verkiezingen van juni zal de samenstelling van het Europees Parlement er helemaal anders uitzien. Over heel Europa zullen anti-Europese, populistische rechtse partijen het goed doen, en zullen de gematigde mainstreampartijen aan populariteit inboeten. Dat moet tenminste blijken uit een uitgebreid kiesintentieonderzoek van de European Council on Foreign Relations (ECFR), een pan-Europese denktank.

In negen van de 27 EU-landen zouden populistische partijen met een anti-Europees profiel als winnaar uit de verkiezingen komen. Daaronder ook België, waar Vlaams Belang nipt groter zou worden dan N-VA. Beide partijen worden drie zetels in het Europees Parlement toegedicht.

In Frankrijk zou het Rassemblement National van Marine Le Pen met 25 zetels de grootste worden, in Italië kan het Fratelli d’Italia van premier Giorgia Meloni volgens het onderzoek klimmen naar 27 zetels (tegenover zes vandaag). Alternative für Deutschland (AfD) moet in Duitsland weliswaar de koppositie aan het CDU/CSU laten, maar zou met 20 zetels (elf vandaag) toch de tweede partij van het land worden.

Plenaire zitting van het Europees Parlement in Straatsburg. Foto: EPA/Julien Warnand

Een en ander zal er volgens de onderzoekers toe leiden dat in het Europees Parlement de extreemrechtste ID-fractie en de conservatieve ECR-groep stevig groeien. De bestaande ‘supercoalitie’ van Europese Volkspartij (EVP), sociaaldemocraten (S&D) en liberalen (Renew), die vijf jaar geleden Commissievoorzitter Ursula von der Leyen in het zadel hielp, zou nog 54 procent van de zetels vertegenwoordigen, tegenover 60 procent vandaag.

Deze machtsverschuiving kan grote gevolgen hebben voor het Europese beleid, luidt het. Want terwijl de Green Deal de voorbije legislatuur op de steun van een centrumlinkse coalitie kon rekenen, zal de ruk naar rechts de klimaatagenda mogelijk onder druk zetten. Omdat wellicht ook pro-Russische partijen hun intrede in het Europees Parlement zullen doen, kan de verkiezingsuitslag ook implicaties hebben voor de steun aan Oekraïne in zijn strijd met Rusland. Ook de rechtsstaat dreigt minder belangrijk te worden voor het Europees Parlement.

24/01/2024

Europese melkveehouders willen kostendekkende prijs voor hun melk

Brussel – De European Milk Board (EMB), de koepelorganisatie van Europese melkveehouders, vraagt Europa fundamentele markthervormingen door te voeren om tot kostendekkende prijzen te komen voor de melkveehouders. Dat heeft de EMB woensdagochtend gemeld tijdens een persconferentie in Brussel.

In heel wat Europese landen vinden de laatste tijd boerenprotesten plaats. “Om verschillende redenen, maar het onderliggend probleem is hetzelfde”, zegt EMB-voorzitter Kjartan Poulsen. “De melkveehouders kunnen geen deftig inkomen halen uit hun werk. We hebben nog niet betoogd in Brussel, maar dat is wel een mogelijkheid.”

“De melkveehouders kunnen geen deftig inkomen halen uit hun werk. We hebben nog niet betoogd in Brussel, maar dat is wel een mogelijkheid.”

Voorzitter van de European Milk Board Kjartan Poulsen

Poulsen wijst erop dat er sinds 2009 drie melkcrisissen geweest zijn, waarbij de productiekosten van de melkveehouders niet gedekt werden, en dat een vierde crisis er dreigt aan te komen.

Volgens Poulsen heeft jarenlange minachting voor de situatie van de melkveehouders ervoor gezorgd dat het landbouwsysteem in zware onbalans geraakt is, waarbij de boeren onder steeds grotere druk zijn te komen staan. “Die druk kan alleen weggenomen worden met fundamentele, duurzame hervormingen aan het systeem.”

Kostendekkende prijzen voor de melkveehouders zijn ook noodzakelijk binnen de context van de Europese Green Deal, klinkt het. Alleen met stabiele prijzen zullen de landbouwers tegemoet kunnen komen aan de milieu-eisen. “De melkveehouderij moet winstgevend zijn, zodat ook de volgende generatie nog aan de slag kan.”

24/01/2024

EU-landen principieel akkoord met verdedigingsmissie in Rode Zee

Brussel – De lidstaten van de Europese Unie hebben maandag hun principiële goedkeuring gehecht aan de lancering van een verdedigingsmissie in de Rode Zee. Dat heeft de hoge vertegenwoordiger voor het buitenlands beleid van de EU, de Spanjaard Josep Borrell, gezegd na afloop van de vergadering van de 27 buitenlandministers van de Unie.

De missie is bedoeld om handelsschepen in de Rode Zee te beschermen tegen aanvallen van Jemenitische Houthirebellen. Dat de missie er zal komen, is al langer duidelijk. De Belgische federale regering besliste vorige week vrijdag al dat het land zich zal aansluiten. Op korte termijn is het de bedoeling verbindingsofficieren in te schakelen, op iets langere termijn wordt het fregat Louise-Marie ter plaatse gestuurd.

De EU-landen hebben nu dus alvast principieel groen licht gegeven, zei Borrell maandagavond. “Geen enkel land zei zich ertegen te zullen verzetten. Misschien gaan enkele lidstaten niet deelnemen, maar daarom zijn ze er nog niet tegen.”

De Unie moet nu nog bepalen wat de precieze opdracht van de missie zal zijn en welk land de leiding neemt. Een en ander moet in zogenaamde ‘rules of engagement’ en wettelijke teksten worden gegoten, die formeel moeten worden goedgekeurd.

Het is de bedoeling dat de missie van start kan gaan wanneer de buitenlandministers opnieuw bijeenkomen. Die vergadering staat gepland voor 19 februari.

22/01/2024

Deze compilatie is een redactionele selectie gebaseerd op de Europese berichtgeving van Belga. Deze wordt minstens tweemaal per week gepubliceerd, op maandag en donderdag.