Have the article read by OpenAI (Beta). Please note that AI translations may take some time to process.

Brussel – De Europese ministers van Energie hebben maandag een politiek akkoord gevonden over de invoering van een marktcorrectiemechanisme voor de groothandel in gas. Er was geen unanimiteit, maar Duitsland is wel voor. Het mechanisme – de facto een dynamisch prijsplafond – kan ten vroegste op 15 februari in werking treden.

Afgesproken werd dat het mechanisme kan worden geactiveerd zodra de gasprijs in Europa drie dagen lang een niveau van minstens 180 euro per megawattuur (MWh) bereikt én meer dan 35 euro boven de internationale lng-prijs uitkomt. Er treedt dan een dynamisch plafond in werking waarbij de Europese gasprijs mee beweegt met de prijs op de wereldmarkten.

Op vraag van landen als Nederland en Duitsland – koele minnaars van het mechanisme – zijn verschillende waarborgen ingebouwd om te voorkomen dat het mechanisme de markt verstoort of er bevoorradingsproblemen optreden. Daarom kan het, eens geactiveerd, bij ongewenste neveneffecten ook meteen worden gedeactiveerd.

Over het mechanisme werd al maanden onderhandeld. Uiteindelijk maakte maandag enkel Hongarije kenbaar dat het zich ook niet in de finale compromistekst van het Tsjechische voorzitterschap van de Raad kan vinden. Nederland en Oostenrijk hebben zich onthouden, maar Duitsland was uiteindelijk dus voor.

Cruciaal is ook dat het mechanisme niet meteen wordt geactiveerd. Nu er eindelijk een akkoord is, gaan de Europese energieregulator ACER en de marktautoriteit ESMA een grondige impactanalyse maken, waarvan op 23 januari een voorlopige versie wordt opgeleverd. Als die geen fundamentele problemen aan het licht brengt, kan het mechanisme vanaf 15 februari – indien nodig – worden geactiveerd. De definitieve impactanalyse moet evenwel pas eind februari klaar zijn.

“Daarom hebben wij ons onthouden”, zegt de Nederlandse minister Rob Jetten. Het is volgens hem “onzinnig” om nog voor die analyse is opgeleverd het mechanisme al te activeren. Hij wijst er ook op dat het mechanisme nog kan worden tegengehouden als in januari blijkt dat er problemen zijn, of toch zolang er niet meer waarborgen ingebouwd zijn.

Maar hoe zou het mechanisme nu concreet werken? Het wordt automatisch geactiveerd wanneer de gasprijs van de futurecontracten die een maand vooruit worden gesloten op de Nederlandse TTF-beurs drie dagen lang hoger is dan 180 euro/MWh. Ook moet diezelfde prijs minstens 35 euro hoger zijn dat de referentieprijs voor lng op de globale markten, tijdens dezelfde periode van drie dagen. Het mechanisme zal op alle Europese beurzen van toepassing zijn, dus niet enkel de TTF, en op contracten die 1 maand, 3 maanden of 1 jaar op voorhand worden gesloten. Kortetermijntransacties of transacties die niet op een beursvloer gebeuren (over-the-counter, OTC) vallen buiten het toepassingsgebied.

Eens geactiveerd betekent het mechanisme niet dat de gasprijs geplafonneerd wordt op 180 euro/MWh. Wel is het zo dat er dan in Europa geen gastransacties zullen mogen plaatsvinden die meer dan 35 euro/MWh duurder zijn dan de lng-referentieprijs. Met andere woorden: als die laatste bijvoorbeeld 200 euro/MWh zou bedragen, mag er in Europa niet meer dan 235 euro/MWh worden betaald. Het gaat dus om een dynamisch plafond, of in EU-jargon een “dynamic bidding limit”.

Behalve een plafond, wordt er ook een vloer onder de gasprijs gelegd, om te vermijden dat de prijs zo laag zakt dat er geen gas meer wordt geleverd aan Europa. Concreet bestaat die vloer erin dat als de referentieprijs voor lng lager zakt dan 145 euro/MWh, het plafond toch op 180 euro/MWh blijft liggen (145 euro + 35 euro). Vooral Duitsland drong op zo’n ondergrens aan om de bevoorradingszekerheid te garanderen.

Het mechanisme zal na activering minstens twintig dagen actief blijven, maar als het dynamisch plafond gedurende drie opeenvolgende dagen onder de 180 euro/MWh zakt, zal het automatisch worden gedeactiveerd. Ook wanneer het marktverstorend blijkt te werken of de vraag naar gas opnieuw begint op te lopen, zal het uitgeschakeld worden.

België trok al maanden aan de kar voor een akkoord. Federaal minister Tinne Van der Straeten (Groen) is heel tevreden met het compromis dat uit de bus is gekomen. “We zullen de extreem hoge prijzen voor gas in Europa niet meer zien, zonder dat we hiervoor onze bevoorrading in het gedrang brengen”, vat ze samen. Want een andere waarborg bestaat er expliciet in dat het mechanisme wordt gedeactiveerd als de bevoorrading toch problematisch blijkt.

“We zullen de extreem hoge prijzen voor gas in Europa niet meer zien, zonder dat we hiervoor onze bevoorrading in het gedrang brengen.”

Federaal minister van Energie Tinne Van der Straeten (Groen)

Als het mechanisme al eerder had bestaan, zou het in augustus en oktober al twee keer in werking getreden zijn, voor een periode van alles samen 58 dagen, zegt Van der Straeten.

Ze wijst erop dat het mechanisme slechts een van de maatregelen is waarmee Europa de hoge energieprijzen wil aanpakken. Zo gaven de ministers ook hun finaal akkoord aan de voorstellen om hun gasvoorraden deels via groepsaankopen aan te vullen en de vergunningsprocedures voor duurzame energie-installaties te versnellen. “Samen met de noodzakelijke energiebesparingsmaatregelen, zullen we tegen de volgende winter klaar zijn om de energiecrisis samen aan te pakken.”

Tegen 1 november 2023 moet de Commissie een analyse klaar hebben over het feit of het mechanisme ook volgende winter wel in stand moeten worden gehouden.

19/12/2022

Europa roept overwinning uit in frietoorlog met Colombia

Brussel – De antidumpingheffingen die Colombia in 2019 oplegde aan ingevoerde diepvriesfrieten uit België, Nederland en Duitsland zijn in strijd met de regels van de Wereldhandelsorganisatie. Dat heeft een arbitragepanel van de WTO in beroep geoordeeld, zo heeft de Europese Commissie woensdag bekendgemaakt. De definitieve en bindende beslissing “is een overwinning voor de Europese producenten van wie de export naar Colombia, die meer dan 20 miljoen euro bedraagt, geschaad werd door de Colombiaanse heffingen”, zegt de Commissie.

Eerder had de WTO al in het voordeel van de Europese Unie geoordeeld, maar tegen die beslissing ging Colombia in beroep. Ook nu moet Bogota dus het onderspit delven.

Colombia had de heffingen in 2018 voor het eerst aangekondigd. Het zei dat België, Nederland en Duitsland de prijs van hun frieten artificieel laag hielden, waardoor lokale producenten uit de markt geduwd werden. De Europese Commissie probeerde op aandringen van België de Colombianen op andere gedachten te brengen, maar dat bracht geen zoden aan de dijk.

De WTO heeft nu geoordeeld dat de ingreep van Colombia tegen de internationale handelsregels van de WTO ingaat. “Dit zendt een sterk signaal uit naar elk land dat eraan denkt export vanuit de Europese Unie aan banden te leggen. Antidumpingonderzoeken moeten volledig in lijn met de WTO-regels zijn”, zegt de Commissie.

“Dit zendt een sterk signaal uit naar elk land dat eraan denkt export vanuit de Europese Unie aan banden te leggen.”

Europese Commissie

Colombia kan de uitspraak in principe niet naast zich neerleggen. Het moet zich meteen in regel stellen, of binnen een termijn die met de EU overeengekomen wordt of bepaald wordt door de WTO zelf. Als Colombia in gebreke blijft, kan de EU toestemming zoeken bij de WTO om vergeldingsmaatregelen aan te nemen.

Het vonnis werd overigens uitgesproken door het MPIA, de instelling die beslissingen over handelsgeschillen neemt in afwachting van een opnieuw volledig functionerend WTO-beroepsorgaan. Dat werd door toenmalig Amerikaans president Donald Trump lamgelegd en is nog steeds niet hersteld. Het conflict tussen Europa en Colombia is het eerste handelsconflict dat door het MPIA beslecht wordt.

21/12/2022

Europese Commissie bevraagt voormalig commissaris Avramopoulos

Brussel – De Europese Commissie gaat voormalig EU-commissaris Dimitris Avramopoulos vragen stellen over zijn over zijn activiteiten bij Fight Impunity. Die ngo van Pier Antonio Panzeri wordt momenteel in verband gebracht met het corruptieschandaal in het Europees Parlement. Een woordvoerder zei woensdag dat de Commissie het Griekse parlementslid schriftelijk zal vragen om nadere informatie over zijn mandaat bij de ngo.

Dimitris Avramopoulos, de voormalige commissaris voor Binnenlandse Zaken, aanvaardde een functie in het erebestuur van de ngo tijdens de afkoelingsperiode na zijn Europees mandaat. De Commissie, die tijdens die afkoelingsperiode haar goedkeuring moet geven voor dergelijke functies, gaf daarvoor toestemming op 3 februari 2021. Voorzitter van Fight Impunity is het voormalige Italiaanse Europarlementslid Pier Antonio Panzeri, die in ons land is gearresteerd in het onderzoek naar mogelijke buitenlandse invloed op de politieke besluitvorming van het Europees Parlement.

Het gaat de Commissie vooral om ontmoetingen die Avramopoulos had met zittende EU-commissarissen in november 2021. Uit een interne audit is gebleken dat dit slechts beleefdheidsbezoeken waren, aldus de woordvoerder. Hij vertegenwoordigde de ngo Fight Impunity op geen van deze bijeenkomsten. Wel wil de Commissie van Avramopoulos weten hoe hij precies de ngo wel vertegenwoordigde tussen de goedkeuring van de post en het einde van zijn afkoelingsperiode.

Naast Avramopoulos zaten voormalig EU-vertegenwoordiger voor buitenlandse zaken Federica Mogherini en voormalig Frans premier Bernard Cazeneuve in het erebestuur van Fight Impunity. Mogherini bekleedde de functie pas na haar afkoelingsperiode. Die bedraagt twee jaar voor EU-commissarissen. Avramopoulos heeft naar eigen zeggen zijn functie neergelegd na berichten over de betrokkenheid van Fight Immunity bij het corruptieschandaal. Volgens hem hebben Mogherini en Cazeneuve hetzelfde gedaan.

21/12/2022

Deze compilatie is een redactionele selectie gebaseerd op de Europese berichtgeving van Belga. Deze wordt gepubliceerd op maandag en donderdag.