Brussel – Europese Raadsvoorzitter Charles Michel wil dat bevroren Russische tegoeden met een waarde van zo’n 300 miljard dollar (275 miljard euro) worden gebruikt om opbrengsten voor Oekraïne te genereren. De autoriteiten in Kiev kunnen dat geld dan gebruiken voor de wederopbouw van hun land, suggereert Michel maandag in een interview met zakenkrant Financial Times.
De voorzitter van de Raad van regeringsleiders van de EU-landen zegt tegen de Britse krant dit “rechtvaardig en eerlijk” te vinden. Wel benadrukt hij dat het wettelijk haalbaar moet zijn. Hij zegt bij Europese regeringsleiders actief aan te sturen op het plan.
Het gaat om geld dat oorspronkelijk van de Russische centrale bank was, maar in de EU is ondergebracht. De Europese Commissie zoekt al langer naar manieren om de bevroren Russische tegoeden te kunnen gebruiken voor Oekraïne. Zo kondigde Commissievoorzitter Ursula von der Leyen in november vorig jaar ook al aan het geld “actief te willen beheren”.
Brussel stelt dat de miljarden wel van de rechtmatige eigenaar blijven. Het geld kan teruggegeven worden als de sancties worden opgeheven. Daar wordt echter pas over beslist bij uiteindelijke onderhandelingen over vrede, want Rusland moet bijdragen aan de wederopbouw van Oekraïne, luidt het.
23/01/2023
EU gaat nieuwe sancties opleggen tegen Iran
Brussel – De Europese Unie gaat sancties opleggen aan 37 Iraanse personen en organisaties die betrokken zijn bij de hardhandige repressie van manifestaties, zo is uit diplomatieke bronnen vernomen. Een beslissing over de opname van de Revolutionaire Garde op de Europese terreurlijst is er nog niet.
De Europese Unie sanctioneerde de voorbije maanden al meer dan zestig personen en organisaties die mee verantwoordelijk worden geacht voor de repressie. Het gaat onder meer om de zedenpolitie, de commandant van de Revolutionaire Garde en de staatsmedia. Hun activa in de EU worden geblokkeerd en de geviseerde personen krijgen ook een inreisverbod opgelegd.
De sanctielijst wordt nu uitgebreid met nog eens 37 personen en organisaties. Het besluit zal maandag bekrachtigd worden op een bijeenkomst van de Europese ministers van Buitenlandse Zaken in Brussel.
Het Europees Parlement had donderdag gevraagd om de Revolutionaire Garde toe te voegen aan de Europese terreurlijst. Die procedure kan echter pas op gang worden gebracht nadat een van de lidstaten op nationaal niveau het elitekorps van het fundamentalistische islamitische regime als terroristisch bestempelt, zo legde de woordvoerder van de hoge vertegenwoordiger van het buitenlands beleid Josep Borrell vrijdag uit.
Er zijn ook politieke overwegingen. Europese beleidsverantwoordelijken waarschuwen dat zo’n demarche de definitieve doodsteek zou kunnen zijn voor de onderhandelingen om het nucleaire akkoord met Iran te reanimeren. De EU coördineert de gesprekken over dat akkoord uit 2015 dat moet verhinderen dat Teheran kernwapens zou ontwikkelen. In Iran heeft de leider van de Revolutionaire Garde (IRG) al gewaarschuwd dat zijn organisatie toevoegen aan de Europese lijst van terroristische organisaties “een vergissing” zou zijn. “De Europeanen zullen de gevolgen onder ogen moeten zien”, zei opperbevelhebber Hossein Salami.
Het Iraanse regime wordt geconfronteerd met een golf van manifestaties sinds de dood van Mahsa Amini, een 22-jarige die in september stierf nadat ze door de zedenpolitie in Teheran was opgepakt wegens schendingen van de strikte kledingvoorschriften in de islamitische republiek. Volgens de Verenigde Naties zijn al minstens 14.000 personen opgepakt. Het regime heeft ook vier mensen geëxecuteerd. Achttien anderen zijn tot de dood veroordeeld.
20/01/2023
Nieuwe directeur wil vertrouwen in EU-agentschap Frontex herstellen
Brussel – De nieuwe directeur van Frontex, Hans Leijtens, wil het vertrouwen in het bekritiseerde Europese grensbewakingsagentschap herstellen. “Het is niet grensbewaking of fundamentele rechten, maar grensbewaking én fundamentele rechten. Ze gaan hand in hand”, zo beklemtoonde hij donderdag op een persbriefing in Brussel.
Leijtens treedt op 1 maart aan als opvolger van Fabrice Leggeri. De Fransman nam vorig jaar ontslag na ernstige aantijgingen dat personeel van Frontex opzettelijk had verdoezeld dat de Griekse kustwacht migranten terugdreef naar open zee. Het internationale recht verbiedt die zogenaamde pushbacks van mensen die internationale bescherming willen vragen.
Leijtens, die benoemd is voor een periode van vijf jaar, verzekerde dat zijn grensbewakers “binnen het wettelijke kader” zullen opereren. “Het is mijn verantwoordelijkheid dat mijn mensen niet deelnemen aan zoiets als pushbacks”, zo maakte de 59-jarige Nederlander duidelijk op een gezamenlijke persconferentie met Eurocommissaris voor Binnenlandse Zaken Ylva Johansson.
“Het is mijn verantwoordelijkheid dat mijn mensen niet deelnemen aan zoiets als pushbacks.”
Hans Leijtens, vanaf 1 maart directeur van Frontex
“Ik wil het vertrouwen herstellen, het functioneren van het agentschap vernieuwen en tastbare resultaten leveren”, verzekerde Leijtens. Aansprakelijkheid, fundamentele rechten en transparantie bestempelde hij als de drie leidende principes van Frontex onder zijn leiding. Zo zei hij open te staan voor alle informatie die ngo’s hem zouden bezorgen, bijvoorbeeld over de rol van Frontex op de centrale Middellandse Zeeroute.
Eind vorig jaar beschuldigde Human Rights Watch (HRW) Frontex van medeplichtigheid aan misbruik van migranten door informatie over migrantenboten door te spelen aan de Libische kustwacht, die deze boten onderschept en de opvarenden terugbrengt naar Libië. Uit onderzoek bleek volgens HRW dat “de benadering van Frontex er niet op gericht is om mensen in nood te redden, maar om te verhinderen dat ze Europees grondgebied bereiken”.
Johansson onderstreepte dat de rol van Frontex er wel degelijk in bestaat om mensenlevens op zee te redden en dat de Europese grensbewakers de kustwachten moeten waarschuwen wanneer ze boten in nood opmerken. Ze erkende wel dat de levensomstandigheden van migranten in Libië onaanvaardbaar zijn. Daarom werkt de EU samen met de Verenigde Naties en de Afrikaanse Unie om hen vrijwillig te laten terugkeren naar hun thuisland of over te brengen naar “betere kampen” in landen als Niger, vanwaar ze hervestigd kunnen worden naar de EU of elders, zo legde de Eurocommissaris uit.
19/01/2023
Deze compilatie is een redactionele selectie gebaseerd op de Europese berichtgeving van Belga. Deze wordt gepubliceerd op maandag en donderdag.