Fiala: De internationale orde verandert, we moeten het als een kans beschouwen

Praag – De internationale orde ondergaat de grootste verandering sinds de val van het communisme, de realiteit moet gerespecteerd worden, dit betekent niet dat de Verenigde Staten ophouden bondgenoten te zijn, zei premier Petr Fiala (ODS) in een toespraak tot de burgers. De nieuwe Amerikaanse president Donald Trump heeft besloten het Amerikaanse buitenlands beleid volledig te transformeren. De snelheid, daadkracht en retoriek van Trump zijn volgens Fiala zeker verrassend, maar de verschuiving van de VS weg van de focus op Europa hoeft niet te verrassen. In de lijst van maatregelen noemde Fiala een verhoging van de uitgaven voor defensie tot minimaal drie procent van het bruto binnenlands product (BBP) binnen een paar jaar, veranderingen die grotere investeringen in wapenrusting op Europees niveau mogelijk maken of het gebruik van in beslag genomen Russisch bezit.

Veranderingen moeten als een kans worden gezien en we moeten proberen er het maximale uit te halen – verlamming zou ons economisch en in termen van veiligheid treffen, meent de premier. Volgens hem is de situatie helemaal niet eenvoudig, maar er is ook geen reden om moed te verliezen. Lidmaatschap van de NAVO, de EU, Europese defensiesamenwerking, uitgaven voor gemeenschappelijke defensie zijn effectieve instrumenten om Tsjechië op de lange termijn veilig te houden, zei Fiala in een toespraak vanuit de Kramářova-villa. De toespraak hield verband met de derde verjaardag van de Russische invasie in Oekraïne en veranderingen in de Amerikaanse regering in de eerste maand na de aantreding van de nieuwe president.

“Ons fundamentele doel moet nu een sterk Europa zijn, dat Rusland kan ontmoedigen van verdere militaire aanvallen op soevereine Europese staten,” zei de premier. Volgens hem moeten we concreet beginnen met stappen om dat te bereiken. Deze stappen omvatten een stevige verhoging van de uitgaven voor onze eigen verdediging tot minimaal drie procent van het BBP de komende jaren. “We moeten in staat zijn om dit geld te verzekeren en we moeten ervoor zorgen dat het verstandig en effectief wordt uitgegeven,” zei hij.

Op Europees niveau stelt hij voor om de ongebruikte 93 miljard euro (ongeveer 2,3 biljoen kronen) van het zogenaamde Herstelfonds te gebruiken voor het ondersteunen van gezamenlijke aankopen voor legers of voor het versterken van de kritieke infrastructuur. Bovendien moeten we voor verdere militaire steun aan Oekraïne ook het geld van bevroren Russische activa uit heel Europa gebruiken, voegde hij toe.

Hij sprak ook over de welvaart van de gehele unie. “Het zou een vergissing zijn om te denken dat Tsjechië zal floreren als de Europese Unie niet ook bloeit. Deze alliantie wordt in de nieuwe internationale voorwaarden nog belangrijker dan het de afgelopen twintig jaar was,” zei hij. Hij herhaalde dat we zo snel mogelijk moeten beginnen met het systematisch dereguleren over de hele EU en dat het niet alleen draait om het verminderen van bureaucratie. “We moeten het hele concept van de Green Deal en decarbonisatie herzien. Als we dat niet doen, zullen we op het nieuwe internationale toneel een niet-concurrerend museumstuk worden. En dat zou een onvergeeflijke fout zijn,” meent Fiala. (24 februari)