Have the article read by OpenAI (Beta). Please note that AI translations may take some time to process.Brussel – Onderhandelaars van de Europese lidstaten en het Europees Parlement hebben zondagochtend overeenstemming bereikt over een hervorming van het systeem voor de handel in emissierechten (ETS). Dat meldt het Tsjechische voorzitterschap van de EU-ministerrraden. Europese burgers en bedrijven zullen in de toekomst vaker moeten betalen voor de CO2 die ze uitstoten. Een nieuw sociaal klimaatfonds zal de gevolgen van de energietransitie voor consumenten opvangen.
Het bestaande systeem van emissiehandel wordt aangescherpt. Energiebedrijven en de industrie moesten de afgelopen jaren al vergunningen hebben om broeikasgassen te mogen uitstoten. Elk jaar zijn minder uitstootrechten beschikbaar en worden ze duurder. Door het emissiehandelssyteem moeten bedrijven dus minder uitstoten of meer betalen.
Nu moet het aantal uitstootrechten sneller dan voorheen worden verminderd, waardoor ook de emissies sneller moeten afnemen. Daarnaast moeten de gratis uitstootrechten tegen 2034 worden afgeschaft. Bedrijven die zich niet inspannen voor de energietransitie, zullen gratis vergunningen moeten inleveren.
Vanaf 2027 wordt het emissiehandelsssysteem uitgebreid naar de verwarming van gebouwen en vervoer, zowel voor consumenten als voor bedrijven. Via tankstations en energiebedrijven consumenten en bedrijven betalen voor de CO2 die ze langs hun uitlaat en hun schoorsteen uitstoten.
Vanaf 2026 komt er een sociaal klimaatfonds dat bijkomende uitgaven voor consumenten als gevolg van de energietransitie, zoals stijgende stookkosten, moet opvangen. Het fonds zal 86,7 miljard euro tellen. Het wordt deels door inkomsten uit de emissiehandel, deels door de lidstaten gespekt.
De maatregelen vormen de kern van het pakket ‘Fit for 55’, dat de Europese lidstaten moet helpen om de CO2-uitstoot tegen 2030 met 55 procent te verminderen ten opzichte van 1990 en tegen 2050 klimaatneutraal te worden. Het akkoord moet nog worden bevestigd door het Europees Parlement en de lidstaten, maar dat wordt beschouwd als een formaliteit.
Hier en daar klinken er ontgoochelde reacties op het akkoord. Volgens natuurorganisatie WWF is het ritme waarmee de uitstootquota worden aangescherpt “veel te traag” om de opwarming van de aarde tot 1,5 graad te beperken. “Dit was tien of twintig jaar geleden een goed akkoord geweest, maar in 2022 is het te weinig en te laat”, zegt Alex Mason van WWF Europe. Bovendien trekt Europa de kaart van de grote vervuilers in plaats van burgers te helpen af te stappen van fossiele brandstoffen, door nog steeds miljarden aan gratis uitstootrechten uit te delen zonder al te veel voorwaarden, vindt Mason.
“Dit was tien of twintig jaar geleden een goed akkoord geweest, maar in 2022 is het te weinig en te laat.”
Alex Mason van WWF Europe
De Vlaamse minister van Leefmilieu Zuhal Demir (N-VA) heeft het dan weer over “een Europese ratrace om alleenstaanden en gezinnen stelselmatig te verarmen”. Het is evenwel geen verrassing dat ze het akkoord afkeurt. Bij de presentatie van de voorstellen had de Vlaamse regering vorig jaar al haar verzet tegen de invoering van uitstootrechten voor gebouwen en wegtransport duidelijk gemaakt, waardoor België geen standpunt kon innemen aan de Europese onderhandelingstafel. “Vlaanderen staat inderdaad op de rem”, zegt Demir. “Een klimaatbeleid zonder een sociaal bloedbad. Dat moet de ambitie zijn.”
“Vlaanderen staat op de rem van de Europese ratrace om alleenstaanden en gezinnen stelselmatig te verarmen. Een klimaatbeleid zonder een sociaal bloedbad. Dat moet de ambitie zijn.”
Vlaams minister van Leefmilieu Zuhal Demir (N-VA)
Over het sociaal klimaatfonds dat de consumenten moet ondersteunen is Demir dan weer ontgoocheld om Vlaanderen via dit systeem van 2026 tot 2030 zo’n 420 miljoen euro zou zien wegvloeien naar andere lidstaten.
18/12/2022
EU brengt nieuwe sancties tegen Rusland in stelling
Brussel – De Europese Unie reageert op de escalatie op het Oekraïense slagveld met nieuwe sancties die de Russische economie en het militair-industriële complex van het regime van president Vladimir Poetin moeten treffen. Ook worden er opnieuw zendlicenties van Russische media opgeschort.
“Door miljoenen Oekraïners opzettelijk water, elektriciteit en verwarming te ontzeggen, heeft Poetin na voedsel en honger ook van de winter een oorlogswapen gemaakt. De EU reageert op die nieuwe escalatie en die oorlogsmisdaad met een negende pakket van keiharde sancties”, zo begroette de hoge vertegenwoordiger van het Europees buitenlands beleid Josep Borrell vrijdag de definitieve goedkeuring van het pakket.
“Poetin heeft na voedsel en honger ook van de winter een oorlogswapen gemaakt.”
EU-hoge buitenlandvertegenwoordiger Josep Borrell
Het pakket introduceert bijkomende exportcontroles en -beperkingen op goederen en technologie die ingezet kunnen worden voor militaire doeleinden, zoals chemische stoffen, elektronica en IT-onderdelen. De Europeanen trekken daarbij lessen uit wat de voorbije maanden is aangetroffen in Russisch oorlogsmateriaal op het slagveld. Zo komt er ook een verbod op export van motoren voor drones, zowel naar Rusland als naar derde landen die aan Rusland zouden kunnen leveren, zoals Iran.
De EU richt het vizier ook opnieuw op de financiële sector en de media. Ze bevriest de activa van twee bijkomende banken en legt de Russische regionale ontwikkelingsbank een transactieverbod op. Na Russia Today en Sputnik haalt de EU nog eens vier Russische media uit de ether vanwege desinformatie en propaganda: de zendlicenties van NTV/NTV Mir, Rossiya 1, REN TV en Pervyi Kanal worden opgeschort. Daarnaast voert de EU ook een verbod op het leveren van diensten op vlak van advertising, marktonderzoek en opiniepeilingen in.
Het pakket bevat een verbod op investeringen in de mijnbouw, met uitzonderingen voor een aantal essentiële grondstoffen. Tenslotte komen er nog eens 190 personen en entiteiten bij op de sanctielijst, die intussen meer dan 1.500 namen telt. Het gaat onder meer om hooggeplaatste militairen, magistraten, familieleden van oligarchen, politici en lokale bestuurders. Ze worden onder meer beticht van aanvallen op burgers, het plunderen van Oekraïens graan en deportaties van kinderen naar Rusland. Ze kunnen niet langer naar de EU reizen en hun activa op Europees grondgebied worden geblokkeerd.
Over het pakket werd donderdagavond in de marge van de Europese top in Brussel een akkoord bereikt. Een van de laatste twistpunten hield verband met de Russische uitvoer van meststoffen en landbouwproducten naar ontwikkelingslanden. De EU wil vermijden dat Moskou de sancties verantwoordelijk stelt voor voedseltekorten, en onder meer België ijverde voor verduidelijkingen om obstakels voor deze handel weg te nemen. Landen als Polen en Litouwen waarschuwden dan weer dat dit als een versoepeling van de sancties kan worden aanzien.
De EU beklemtoonde vrijdag nogmaals dat niets in het arsenaal aan sancties tegen Rusland de handel met derde landen in landbouwproducten of meststoffen verhindert. Niettemin is er wel een nieuwe afwijking voorzien die het mogelijk maakt om geblokkeerde rekeningen tijdelijk te gebruiken. Dat moet bijvoorbeeld gesanctioneerde oligarchen in staat stellen om te betalen voor de havendiensten voor een schip met Russisch graan dat een Europese haven aandoet op zijn route naar een ontwikkelingsland. Europese functionarissen beklemtonen evenwel dat het om een beperkt aantal gevallen gaat.
16/12/2022
Europese Commissie waarschuwt Twitter voor sancties na schorsing journalisten
Brussel – De beslissing van Twitter om onaangekondigd en zonder veel uitleg de accounts van verschillende journalisten te schorsen, is in Brussel niet onopgemerkt voorbijgegaan. De Europese Commissie waarschuwt het socialemediaplatform vrijdag dat arbitraire beslissingen onder de nieuwe wet inzake digitale diensten (DSA) niet toegelaten zijn en tot sancties kunnen leiden.
Het zijn journalisten van onder meer The New York Times, The Washington Post en CNN die hun account donderdagavond geschorst zagen. Ze berichtten de voorbije dagen over de beslissing van Twitter om het account @ElonJet te schorsen, waarop de locatie van de privéjet van topman Elon Musk rechtstreeks gevolgd kon worden aan de hand van publiek beschikbare gegevens. Volgens Musk maakten de journalisten zich schuldig aan doxxing (het verspreiden van privé-informatie) en brachten ze de veiligheid van hem en zijn familie in gevaar.
De beslissing van Musk deed heel wat wenkbrauwen fronsen, vooral omdat de journalisten regels zouden geschonden hebben die pas na het blokkeren van @ElonJet werden ingevoerd. De verrassing was ook groot bij de Europese Commissie, die in Europa toeziet op de grootste socialemediakanalen, waarvan Twitter er ontegensprekelijk een is. “Het nieuws dat Twitter journalisten willekeurig geschorst heeft, is verontrustend”, tweette Vera Jourova, vicevoorzitter van de Commissie en bevoegd voor Waarden en Transparantie. “De Europese wet inzake digitale diensten (die exact een maand geleden in werking trad, red.) vereist respect voor de mediavrijheid en de fundamentele rechten. (…) Elon Musk moet dat beseffen. Er zijn rode lijnen. En sancties, binnenkort.”
“Elon Musk moet beseffen dat de Europese wet inzake digitale diensten respect voor de mediavrijheid en de fundamentele rechten vereist. Er zijn rode lijnen. En sancties, binnenkort.”
Europees commissaris Vera Jourova
Een Commissiewoordvoerder verduidelijkte vrijdagmiddag dat de nieuwe Europese wetgeving voorschrijft dat platformen als Twitter duidelijke gebruiksvoorwaarden moeten hanteren. Abonnees die geschorst of uitgesloten worden, moeten daar een goede reden voor krijgen en moeten die beslissing ook kunnen aanvechten. Dat alles moet gebeuren binnen het kader van de Europese wet, die arbitraire en discriminerende beslissingen verbiedt. Als toch ingegrepen wordt, moet dat proportioneel zijn en moeten de fundamentele vrijheden steeds gerespecteerd worden.
Bedrijven die de voorschriften van de wet inzake digitale diensten niet naleven, kunnen een boete krijgen die oploopt tot 6 procent van hun wereldwijde omzet.
16/12/2022
Deze compilatie is een redactionele selectie gebaseerd op de Europese berichtgeving van Belga. Deze wordt gepubliceerd op maandag en donderdag.