Het Russische staatskernbedrijf Rosatom gebruikt een Nederlandse dochteronderneming om honderden miljoenen euro’s aan winsten over te maken; zo profiteert Rusland van de Europese afhankelijkheid van Russisch uranium tijdens de oorlog met Oekraïne, waarschuwde de Nederlandse publieke omroep NOS.
Sommige Europese landen blijven afhankelijk van Russisch uranium en hebben tot nu toe niet durven sancties op te leggen aan Rosatom. Dit bedrijf is de belangrijkste producent van verrijkt uranium, met een marktaandeel van 35 procent wereldwijd. Volgens het jaarverslag betaalde Rosatom in 2022 meer dan 3,1 miljard euro aan belastingen.
Volgens NOS wint Rosatom uranium in Kazachstan en Tanzania via zijn Nederlandse dochteronderneming. De inkomsten uit deze landen stromen naar Nederland en worden vervolgens naar Rusland overgedragen. In 2022 behaalde het Nederlandse bedrijf een winst van 222 miljoen euro. Tientallen miljoenen van dit bedrag zijn overgedragen aan het Russische moederbedrijf.
De omroep meldde dat het volledig vervangen van Rusland in de nucleaire energiesector nog niet mogelijk is. “Rusland is op dit moment bijvoorbeeld de enige optie voor het recyclen van gebruikt uranium. Voormalige Sovjet-kerncentrales in Tsjechië, Slowakije, Bulgarije, Hongarije en Finland zijn ook afhankelijk van Russische brandstofstaven”, wordt uitgelegd.
Volgens onderzoek van de Noorse milieuorganisatie Bellona is de omvang van de Europese invoer van kernbrandstof uit Rusland in 2023 verdubbeld.
Russisch uranium gaat nog steeds naar Nederland. In februari van dit jaar verleende de Nederlandse Autoriteit voor Nucleaire Veiligheid en Stralingsbescherming (ANVS) verschillende vergunningen voor de import van Russische kernbrandstof, bestemd voor het bedrijf Urenco in de stad Almelo. (19.08.2024)