Have the article read by OpenAI (Beta). Please note that AI translations may take some time to process.Brussel – De Europese Unie heeft voor het eerst een richtlijn klaar om vrouwen beter te beschermen tegen uiteenlopende vormen van geweld, zowel online als offline. Een gemeenschappelijke Europese aanpak van verkrachting bleek evenwel onmogelijk, tot grote ontgoocheling van het Europees Parlement.
Onderhandelaars van het Parlement en het Belgische EU-voorzitterschap sloten dinsdag in Straatsburg een compromis over een voorstel dat de wetgeving en het strafrecht over uiteenlopende vormen van geweld tegen vrouwen in de lidstaten harmoniseert. Onder meer genitale verminking, gedwongen huwelijken, cyberintimidatie en -stalking en het delen van intieme beelden zonder toestemming komen in het vizier.
De Europese Commissie bepleitte ook een gemeenschappelijke aanpak van verkrachting, met een gemeenschappelijke definitie op basis van het ontbreken van toestemming. Ze vond bijval in het Europees Parlement en bij België en een twaalftal andere lidstaten, maar dat bleek onvoldoende om een blokkeringsminderheid te omzeilen.
Frankrijk, Duitsland, Hongarije en een aantal andere lidstaten betoogden immers dat een grensoverschrijdende dimensie ontbreekt om verkrachting op het Europese niveau te harmoniseren. Ze vreesden dat de richtlijn met succes aangevochten zou worden bij het Europese Hof van Justitie, een waarschuwing die ook de juridische dienst van de Raad (de instelling waarin de EU-lidstaten zetelen, nvdr) meegaf.
In het Europees Parlement was er weinig begrip voor die houding. “Het akkoord bevat goede elementen, zoals het strafbaar stellen van vrouwelijke genitale verminking en hulp voor slachtoffers van deze misdadige praktijk. Maar ik ben ook teleurgesteld dat een meerderheid van de lidstaten erin geslaagd is om de strafbaarstelling op Europees niveau van verkrachting weer uit de richtlijn te duwen”, reageerde Assita Kanko (N-VA/ECR).
“Het akkoord bevat goede elementen, maar ik ben teleurgesteld dat een meerderheid van de lidstaten erin geslaagd is om de strafbaarstelling op Europees niveau van verkrachting weer uit de richtlijn te duwen.”
Europarlementslid Assita Kanko (N-VA/ECR)
De Europarlementsleden trekken zich op aan een aantal toegevingen, zoals de verplichting om meer te sensibiliseren over het belang van toestemming en de toevoeging van een clausule dat de wetgeving binnen vijf jaar wordt herzien. “Ik blijft de hoop behouden dat we, door een culturele omslag rond toestemming te stimuleren, de weg kunnen effenen voor toekomstige wetgeving”, zei de Zweedse sociaaldemocrate Evin Incir.
De richtlijn, die nog formeel goedgekeurd moet worden door de lidstaten en het Europees Parlement, moet ook een betere toegang van slachtoffers tot de rechter verzekeren en slachtoffers in staat stellen om schadevergoeding te eisen in de loop van de strafprocedure. Het akkoord omvat ten slotte ook verplichtingen om gespecialiseerde bescherming en ondersteuning te voorzien, bijvoorbeeld via gratis hulplijnen en crisiscentra voor slachtoffers.
06/02/2024
Europese Commissie wil voorstel voor halvering pesticidengebruik intrekken
Straatsburg – De Europese Commissie gaat haar voorstel voor een halvering van het pesticidengebruik tegen 2030 intrekken. Het voorstel is “een symbool van polarisering” geworden, zo verklaarde voorzitter Ursula von der Leyen dinsdag in het Europees Parlement in Straatsburg.
De Commissie had in 2022 in het kader van de European Green Deal voorgesteld om het gebruik en de risico’s van pesticiden tegen het einde van dit decennium met 50 procent in te dijken. Dat was volgens haar nodig om de ecologische voetafdruk van de landbouwsector te verminderen. Maar het voorstel werd in november vorig jaar verworpen door het Europees Parlement, en ook de lidstaten boeken in dit dossier geen vooruitgang, zo stelde Von der Leyen vast.
Daarom gaat Von der Leyen het college van Eurocommissarissen vragen om de ontwerpverordening in te trekken. Volgens haar blijft het inperken van de risico’s van chemische gewasbescherming “een waardig doel”, maar is er een andere aanpak nodig: meer “bottom up” en “gebaseerd op stimuli”. “Op deze basis zou de Commissie een nieuw, rijper voorstel kunnen maken, met betrokkenheid van de belanghebbenden”, zei ze.
Een timing noemde Von der Leyen niet. Het wordt alleszins een dossier voor de nieuwe Commissie die na de verkiezingen van juni gevormd zal worden. Von der Leyen wil het debat voeren in het kader van de onlangs gelanceerde strategische dialoog over de toekomst van de landbouw, waarin naast landbouwers ook vertegenwoordigers van onder meer de meststoffensector, de voedingsindustrie, milieuorganisaties en de financiële sector zetelen.
Von der Leyen beklemtoonde wel dat de verduurzaming van de landbouw nodig blijft. Boeren leven van vruchtbare gronden, maar 60 tot 70 procent van de Europese gronden is momenteel in slechte staat. De landbouwers zijn volgens de Duitse christendemocrate ook bezig om de omslag te maken, maar “ze hebben goede zakelijke drijfveren nodig om maatregelen te nemen die de natuur versterken”. “Misschien hebben we dat voldoende overtuigend bepleit”, zei ze.
De aankondiging van Von der Leyen speelt zich af tegen de achtergrond van de recente grootschalige protestacties van landbouwers in een aantal lidstaten, onder meer tegen de opeenstapeling van Europese milieuregels. Vorige week kondigde de Commissievoorzitter ook al aan om een tijdelijke uitzondering op de verplichte braaklegging van landbouwgronden toe te staan en te werken aan een plan om de administratieve lasten voor boeren te verminderen.
Het huidige pesticidenvoorstel maakte sowieso geen kans meer tijdens de huidige legislatuur, die in juni ten einde komt. In november werd niet enkel een, onder de impuls van de rechterzijde, sterk verwaterde versie van het voorstel gekelderd, er was evenmin een meerderheid voorhanden om de tekst opnieuw naar de bevoegde commissie te sturen voor verdere behandeling.
06/02/2024
Europese Commissie wil emissies met 90 procent terugdringen tegen 2040
Brussel/Straatsburg – Als het van de Europese Commissie afhangt, dringt de Europese Unie haar uitstoot van broeikasgassen tegen 2040 terug met 90 procent, ten opzichte van 1990. Concrete wetgeving om dat doel te bereiken, zal pas na de verkiezingen, en dus in de volgende legislatuur, worden voorgesteld.
Met zijn klimaatwet beschikt Europa al over stevige doelstellingen om zijn emissies terug te dringen. Tegen 2050 moet de EU een netto nuluitstoot realiseren, met een reductie van minstens 55 procent tegen 2030 als tussentijdse doelstelling. De klimaatwet vereist echter dat de Commissie ook voor 2040 een doelstelling opstelt, en dat is wat ze nu heeft gedaan.
Op basis van een eerder verslag van een onafhankelijke wetenschappelijke adviesraad, die in de lente van vorig jaar stelde dat de Commissie een reductiedoelstelling van 90 tot 95 procent moet voorstellen, kiest de Commissie voor 90 procent – zoals steeds ten opzichte van het referentiejaar 1990. De ploeg van voorzitter Ursula von der Leyen doet dat evenwel in de vorm van een aanbeveling, een concreet wetsvoorstel “zal de verantwoordelijkheid van de volgende Commissie zijn”, luidt het.
De concretisering van de aanbeveling “zal de verantwoordelijkheid van de volgende Commissie zijn”.
Europese Commissie
Maar voor het zover is, moet eerst een breed maatschappelijk debat gevoerd worden om iedereen mee te krijgen, vindt de Commissie. Het valt op dat ze over een “gebalanceerde en kostenefficiënte” bijdrage van alle sectoren spreekt. “Met het juiste beleid en steun, kan ook de landbouwsector een rol in de transitie spelen, mét voldoende voedselproductie in Europa en eerlijke inkomens.”
Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA) reageert vol onbegrip op de demarche van de Commissie. Ze vindt dat ze haar nieuwe doelstellingen moet opschorten en moet focussen op de reeds bestaande engagementen. “Wie zomaar mee blijft gaan in het Europese opbod aan klimaatpercentages, heeft geen voeling met de mensen. De Europese trein dendert voort in zijn parallelle wereld, steeds verder van de mensen af in een opbod waarvan iedereen weet dat het niet haalbaar is”, zegt Demir. Volgens haar moeten klimaatadaptatie en ruimte voor water de “echte” prioriteiten zijn.
“De Europese trein dendert voort in zijn parallelle wereld, steeds verder van de mensen af in een opbod waarvan iedereen weet dat het niet haalbaar is.”
Zuhal Demir, Vlaams minister van Omgeving
“Het aanpakken van de klimaatcrisis is een marathon, geen sprint”, zegt Europees commissaris voor Klimaatactie Wopke Hoekstra. “We moeten ervoor zorgen dat iedereen over de finish geraakt en niemand achterblijft.”
06/02/2024
Europees Parlement akkoord met soepelere toelating NGT-gewassen
Brussel – Het Europees Parlement heeft woensdag in Straatsburg ingestemd met versoepelde procedures voor de toelating van gewassen die gekweekt worden met nieuwe genomische technieken (NGT).
Bananen en appelen die minder snel bruin worden, maïs en soja die zelf insecticide aanmaken, glutenarme tarwe… De voorbije decennia zijn er nieuwe technieken ontwikkeld die het genetische materiaal van gewassen kunnen veranderen en dat, in tegenstelling tot klassieke transgene ggo’s, zonder een vreemd gen te introduceren.
De Europese Commissie ziet er alvast heil in. Ze meent dat deze NGT kunnen bijdragen tot gewassen die beter bestand zijn tegen plagen en klimatologische veranderingen, met minder gebruik van meststoffen en pesticiden. Daarom stelde ze vorig jaar voor om deze NGT-gewassen vrij te stellen van de strikte toelatingsprocedures voor transgene ggo’s.
De Europarlementsleden volgen de Commissie in die redenering. Net als de Commissie voorzien ze wel twee categorieën. Tot de eerste behoren gewassen die gelijkgesteld kunnen worden met traditionele gewassen, op voorwaarde dat het aantal mutaties beperkt blijven. Die planten moeten makkelijk op de markt kunnen gebracht worden. De verpakkingen van de zaden moeten wel geëtiketteerd worden en de gewassen moeten geregistreerd worden in een openbare database.
In de tweede categorie belanden de gewassen met meer complexe genetische veranderingen. Die blijven onderworpen aan de strenge toelatingsprocedures die ook gelden voor ggo’s, met inbegrip van de verplichte etikettering. In de biologische productie blijft het gebruik van NGT verboden, aangezien volgens het parlement nog verder onderzocht moet worden of ze daarvoor geschikt zijn. De Europarlementsleden spreken zich ook uitdrukkelijk uit voor een totaalverbod op patenten op NGT.
Over de nieuwe verordening moet het parlement nog onderhandelingen voeren met de lidstaten, die net als in de aanpak van ggo’s zeer verdeeld zijn over de nieuwe technieken. In het halfrond lopen de meningen eveneens uiteen, ook binnen sommige fracties. Het standpunt is uiteindelijk goedgekeurd met 307 tegen 263 stemmen (41 onthoudingen).
“Dit dossier toont aan dat het politieke debat zichzelf wel degelijk kan overstijgen en men biotech kan omarmen als een volwaardig instrument in de landbouw, zowel aan de boerenkant als aan de milieukant”, begroette Tom Vandenkendelaere (CD&V/EVP) het resultaat. Voor de groenen zijn NGT dan weer “nieuwe ggo’s”. “Liberaal Europa laat nieuwe ggo’s toe zonder de gevolgen voor de gezondheid en het milieu te kennen”, klaagde Saskia Bricmont (Ecolo/Greens). “We laten het daar niet bij”.
07/02/2024
Deze compilatie is een redactionele selectie gebaseerd op de Europese berichtgeving van Belga. Deze wordt minstens tweemaal per week gepubliceerd, op maandag en donderdag.