go to the original language article
Brussel – De EU-commissie heeft dinsdag een nieuw voorstel gepresenteerd voor efficiëntere asielprocedures en veilige derde landen. De EU-lidstaten moeten het gemakkelijker worden gemaakt om mensen naar veilige derde landen over te brengen. Een verbinding tussen de aanvrager en het betreffende veilige derde land zou in de toekomst niet meer nodig moeten zijn. Al het doorreizen zou volgens het voorstel voldoende moeten zijn voor de toepassing van het concept van veilige derde landen.
Het doel is volgens de Oostenrijkse EU-migratiecommissaris Magnus Brunner (ÖVP) om asielprocedures efficiënter te maken met inachtneming van de grondrechten en om nationale autoriteiten te ontlasten. Het concept van het veilige derde land stelt de lidstaten in staat om een asielaanvraag als onontvankelijk te beschouwen als de aanvragers in een voor hen veilig derde land effectieve bescherming zouden kunnen krijgen. Om dit concept toe te passen, moeten de asielautoriteiten volgens EU-recht momenteel een verbinding tussen de aanvrager en het derde land aantonen. Het huidige voorstel voorziet erin dat een dergelijke verbinding in de toekomst niet meer verplicht is. De EU-lidstaten kunnen zelf beslissen of ze dit criterium willen toepassen of niet.
Al het doorreizen door een veilig derde land zou volgens het huidige voorstel voldoende moeten zijn voor de toepassing van het concept. Bovendien zou de toepassing ook mogelijk moeten zijn als een overeenkomst tussen een EU-lidstaat en een veilig derde land ervoor zorgt dat daar een beoordeling van de beschermingsbehoefte kan plaatsvinden. Deze mogelijkheid geldt niet voor onbegeleide minderjarigen, benadrukt de commissie. Om vertragingen en misbruik te voorkomen, stelt de commissie bovendien voor dat rechtsmiddelen tegen onontvankelijkheidsbeslissingen op basis van het concept van het veilige derde land geen automatische opschortende werking meer zouden moeten hebben.
EU-lijst van veilige herkomstlanden omvat momenteel zeven landen
Kosovo, Bangladesh, Colombia, Egypte, India, Marokko en Tunesië zouden EU-breed als veilige herkomstlanden moeten gelden: Deze eerste, EU-brede geldige lijst werd medio april door de EU-commissie in Brussel voorgesteld. Hiermee moeten procedures worden versneld, omdat asielaanvragen uit deze landen slechts geringe kans van slagen hebben. Nationale lijsten moeten daarnaast blijven gelden.
“Bescherming bieden is een mondiale verantwoordelijkheid – en de EU neemt deze verantwoordelijkheid serieus. De lidstaten staan al meer dan een decennium onder aanzienlijke migratiedruk. Met het pact voor migratie en asiel hebben de commissie, de lidstaten en het Europees Parlement een gezamenlijk systeem afgesproken om deze druk het hoofd te bieden. Het herziene concept van het veilige derde land is een extra instrument dat de lidstaten helpt om asielaanvragen efficiënter te verwerken – en dat in volledige overeenstemming met de waarden en grondrechten van de EU,” aldus Brunner volgens een persbericht.
EU-asielpact moet voor juni 2026 zijn geïmplementeerd
Alle afspraken of regelingen met derde landen moeten voor hun afsluiting aan de commissie en de overige lidstaten worden gemeld om transparantie en naleving van de EU-rechtsvoorschriften te waarborgen, aldus de Brusselse autoriteit. Voorstellen van de EU-commissie moeten voor inwerkingtreding nog door de EU-lidstaten en het EU-parlement worden onderhandeld en goedgekeurd. Het EU-asiel- en migratiepact moet voor juni 2026 zijn geïmplementeerd. De hervorming van het EU-asielsysteem voorziet in talrijke verscherpingen van de bestaande regels. Het doel is om irreguliere migratie te beperken.
Minister van Binnenlandse Zaken Gerhard Karner (ÖVP) verwelkomde het voorstel. “De mogelijkheid om asielprocedures buiten Europa te voeren, is door Oostenrijk lange tijd geëist. Dit is ook absoluut noodzakelijk voor een strenge, harde en daarmee ook rechtvaardige asielpolitiek. Dank aan commissaris Magnus Brunner voor het consequent volgen van het door Oostenrijk ingeslagen pad,” aldus Karner in een verklaring.
Ook Lukas Mandl, veiligheidsspreker van de ÖVP in het Europees Parlement, verwelkomde het voorstel. “De nieuwe regels voor terugkeer, voorgesteld onder leiding van commissaris Magnus Brunner, zijn goed. Een essentieel aspect is de mogelijkheid om personen zonder verblijfsrecht naar veilige derde landen te deporteren. Als daarvoor een individuele verbinding van deze personen met het betreffende derde land een noodzakelijke voorwaarde zou zijn, zou het systeem zichzelf ondermijnen,” aldus Mandl in een persbericht.
“De nieuwe voorstellen van Magnus Brunner ondermijnen de grondrechten van mensen die bescherming zoeken,” bekritiseerde daarentegen Thomas Waitz, delegatieleider van de Groenen in het Europees Parlement, in een persbericht. “‘Uit het oog, uit het hart’ zou niet de basis van het EU-migratiebeleid moeten zijn. Het recht op bescherming in de EU wordt nu gedeeltelijk onmogelijk gemaakt. Het nieuwe asiel- en migratiepact wordt net geïmplementeerd, nieuwe regels creëren hier alleen maar meer verwarring en rechtsongelijkheid.” (20.05.2025)