go to the original language article
Brussel – Ongerechtvaardigde geoblocking is volgens een op maandag gepubliceerd rapport van de EU-Rekenkamer nog steeds een probleem in de EU. Volgens de Geoblocking-verordening van de EU, die zou moeten zorgen voor gelijke toegang van consumenten tot online goederen en diensten in de gehele EU, wordt deze niet efficiënt uitgevoerd. De Oostenrijkse maatregelen ter bevordering van het bewustzijn over geoblocking en tegen discriminatie werden als een goed voorbeeld genoemd.
“Geoblocking beperkt de keuze van de consument, wat leidt tot grote ontevredenheid bij de klanten. Bovendien creëert het obstakels voor de vrije uitwisseling van goederen en diensten in de digitale interne markt van de EU”, verklaarde Ildikó Gáll-Pelcz, het voor de controle verantwoordelijke lid van de Rekenkamer, in een persverklaring. “Er zijn EU-voorschriften die deze praktijk moeten voorkomen, maar we hebben tekortkomingen vastgesteld bij de praktische uitvoering.”
Geoblocking doet zich voor wanneer handelaren die in een bepaald EU-land actief zijn, de online toegang voor klanten beperken of volledig blokkeren omdat ze in een ander land wonen of wanneer de voorwaarden voor de aankoop van goederen of diensten afhangen van de locatie van de klant. Dit is volgens EU-voorschriften van 2018 verboden. Uitzonderingen zijn er slechts in enkele gevallen, bijvoorbeeld verschillende leeftijdsgrenzen voor de aankoop van alcohol.
Audiovisuele diensten momenteel uitgezonderd
Bepaalde als problematisch aangemerkte gebieden zoals audiovisuele diensten en online diensten die toegang bieden tot auteursrechtelijk beschermde inhoud, vallen niet onder de verordening. Aangezien deze binnenkort herzien moet worden, vragen de controleurs om voor- en nadelen van een mogelijke uitbreiding van het toepassingsgebied te analyseren. De EU-Commissie wordt opgeroepen om een overeenkomstige studie uit te voeren. Verder zou de Commissie haar richtlijnen voor de autoriteiten van de lidstaten moeten actualiseren en de uitwisseling tussen hen bevorderen.
In het rapport wordt ook gevraagd om efficiëntere toezichtregelingen: klanten en handelaren zijn vaak niet voldoende geïnformeerd over de omvang van de consumentenbescherming en mogelijke bemiddelingsinstanties. Bovendien zijn er grote verschillen tussen de afzonderlijke EU-landen in de aanpak van handelaren die zich niet aan de voorschriften houden. De boetes variëren van 26 euro tot 5 miljoen euro en zijn in sommige gevallen ook afhankelijk van de omzet van de handelaar. Dit alles leidt tot ongelijke concurrentievoorwaarden op de EU-interne markt, waarschuwt de Rekenkamer.
Oostenrijk niet specifiek onderzocht
Oostenrijk behoorde niet tot de specifiek onderzochte lidstaten, maar de Oostenrijkse autoriteiten waren betrokken bij online-enquêtes. Hun maatregelen ter bevordering van het bewustzijn over geoblocking en tegen discriminatie in de media werden door de EU-Rekenkamer als goed voorbeeld genoemd, en dat al voordat de Geoblocking-verordening van kracht werd. In Oostenrijk fungeert de vereniging voor consumentenvoorlichting (VKI) als Europees Consumentencentrum. Hun website bevat een aparte sectie over geoblocking, waarin de inhoud van de Geoblocking-verordening en haar uitzonderingen, discriminatie bij betalingen en handhavingsmogelijkheden transparant worden weergegeven.
In het rapport wordt benadrukt “dat met de aanname van de Geoblocking-verordening vooruitgang is geboekt bij de inachtneming van de behoeften van consumenten en handelaren”. De Commissie benadrukte in een schriftelijke verklaring dat zij begeleiding heeft gegeven naast de verordening en de uitleg in overleg met de bevoegde nationale autoriteiten heeft ondersteund, om het risico van een inconsistente interpretatie te verminderen. De evaluatie in 2025 biedt de mogelijkheid om aanbieders en klanten beter te sensibiliseren voor de daadwerkelijke reikwijdte van de verordening. (22.01.2024)