go to the original language article
Brussel – Bij een “handeloorlog (met de VS, red.) zouden alle het daarbij inschieten en er zou een lachende derde zijn, dat zou China zijn”, verklaarde de interim-kanselier van Oostenrijk Alexander Schallenberg (ÖVP) voor de start van de informele EU-top op maandag in Brussel voor journalisten. Schallenberg benadrukte, het “heeft zin om zonder een overmatige agenda samen te komen” en om zich met twee thema’s bezig te houden, de veiligheid “en de relatie met de belangrijkste partner VS”.
“We hebben een ring van vuur om Europa, we kennen onze toekomst niet”, aldus de kanselier. Het is “zinvol om na te denken, wat hebben we nodig voor de toekomst”, en “niet pas een brandverzekering af te sluiten als het huis al in brand staat”.
“De VS is onze belangrijkste handelspartner, maar ook andersom, we zouden elkaar wederzijds schade berokkenen”, aldus Schallenberg naar aanleiding van de opnieuw door de Amerikaanse president Donald Trump aangekondigde tarieven tegen EU-goederen en mogelijke reacties van de EU. Maar “we zijn daarop voorbereid, het is niet zo dat dat alles verrassend komt. We zijn bereid, voor onze belangen op te komen als Europese Unie.” Vooral belangrijk is dat “we eensgezind blijven en ons niet laten verdelen, want alleen dan zijn we sterk”. Schallenberg waarschuwde voor “dreigementen op voorhand” en toonde zich optimistisch dat er een akkoord met de VS zou kunnen worden bereikt.
Meer geld voor defensie
Het tweede grote onderwerp van de top is ook, Europa “weerbaarder, efficiënter, autonomer in het gebied van veiligheid en defensie” te maken. De defensiebudgetten moeten stijgen. Als neutraal land neemt Oostenrijk hier een speciale rol in. Schallenberg benadrukte, er is “geen standaardmaat voor defensiebeleid in de EU”, elke staat heeft zijn eigen beleid en er zijn staten zoals Oostenrijk, die neutraal zijn. Ook binnen het kader van de neutraliteit is echter “pooling en sharing”, gezamenlijke onderzoek en aanbesteding, “ook voor ons voordelig en zou zinvol zijn”.
Hij pleitte er sterk voor om de regelingen van de interne markt ook voor defensie toe te passen. “Iedereen koopt momenteel bij zijn eigen wapenindustrie en er zijn geen Europa-brede aankopen”, aldus Schallenberg. Hij benadrukte dat hij geen deel uitmaakt van de regeringsonderhandelingen en niet vooruit wil lopen, maar ook bij het luchtruim toezicht is de basislijn van Oostenrijk al jaren onveranderd en zou pooling zinvol zijn. Achtergrond zijn de discussies over een mogelijke uitstap uit het “Sky Shield”-systeem.
Schallenberg verwelkomde dat met de Britse premier Keir Starmer voor het eerst sinds de Brexit weer een Brit aan tafel zit tijdens het diner. Hij deed een beroep op “veel nauwere samenwerking ook met Groot-Brittannië op veiligheidsgebied.” Beide partijen hebben zich hier met de Brexit verzwakt, “we zouden daar over onze eigen schaduw moeten springen”, en “mogelijkheden zoeken voor een nieuwe, innovatieve samenwerking”. (04.02.2025)