Have the article read by OpenAI (Beta). Please note that AI translations may take some time to process.Straatsburg – Over de verschillende fracties heen zijn de leden van het Europees Parlement het erover eens dat ze meer transparantie aan de dag moeten leggen. Dat is dinsdag gebleken, tijdens het spoeddebat over de corruptiezaak die het parlement sinds vorige vrijdag teistert.
Al twintig huiszoekingen, vier personen die aangeklaagd zijn, onder wie een oud-lid van het Europees Parlement en een vicevoorzitter, zo veel in beslag genomen geld dat de speurders een nacht moesten doorsteken om alles te kunnen tellen… De parlementsleden kwamen woorden tekort om uiting te geven aan hun woede, frustratie en ontgoocheling.
“Ik ben boos en enorm teleurgesteld over zo veel minachting voor de democratie, onze medeburgers en dit parlement”, zei Assita Kanko (N-VA). Ze vroeg zich af waarom de corrupte politici en andere beklaagden “niet naar Qatar verhuizen, als ze Qatar dan toch willen vertegenwoordigen”.
“Waarom verhuizen ze niet naar Qatar, als ze Qatar dan toch willen vertegenwoordigen?”
Europees Parlementslid Assita Kanko (N-VA) over haar van corruptie beschuldigde collega’s
Kanko was maar een van de vele MEP’s die opriep de regels van het parlement aan te scherpen. “Er moet volledige transparantie komen over alle lobbycontacten in het Europees Parlement”, zei ook Hilde Vautmans (Open Vld). “We moeten de aanbevelingen van onze commissie Buitenlandse Inmenging rigoureus opvolgen, want we zijn een doelwit. We moeten dat beseffen.”
Sophie in ’t Veld (D66), een Nederlandse fractiegenote van Vautmans, steunt alvast het voorstel van de Europese Commissie voor een ethisch orgaan voor alle Europese instellingen. “Laten we ook ons transparantieregister uitbreiden met vertegenwoordigers van derde landen”, vulde ze aan. Vooral dat laatste blijkt nu een teer punt: lobbyisten van de Qatarese – of gelijk welke andere – overheid moeten niet geregistreerd worden als ze contact zoeken met een parlementslid, waardoor die ontmoetingen onder de radar blijven.
“Laten we ons transparantieregister uitbreiden met vertegenwoordigers van derde landen.”
Sophie in ’t Veld (D66)
Kanko vroeg ook om de parlementaire delegaties voor betrekkingen met andere landen af te schaffen. “Het parlement is geen Club Med. We weten allemaal dat die delegaties waardeloos zijn, de commissies kunnen dat werk doen.”
Nog voor het debat raakte via Knack en Le Soir bekend dat speurders al meer dan 1,5 miljoen euro cash geld in beslag hebben genomen bij oud-parlementslid Pier Antonio Panzeri en Eva Kaili, die dinsdag afgezet werd als vicevoorzitter van het parlement. Met die beslissing heeft het parlement alvast het signaal gegeven dat “Europa niet te koop is”, zei Hilde Vautmans.
Volgens Marc Botenga (PVDA) legt het schandaal nog maar het topje van de ijsberg bloot. “Het probleem is structureel. Want telkens we voorstellen om het loon van de Europarlementsleden te verlagen, antwoorden jullie dat ze goed moeten worden betaald, zodat ze niet te corrumperen zijn. Maar dat heeft duidelijk niet gewerkt”, wierp hij zijn collega’s voor de voeten.
“Telkens we voorstellen het loon van Europarlementsleden te verlagen, antwoorden jullie dat ze goed moeten worden betaald.”
Marc Botenga (PVDA)
“MEP’s die illegaal omgekocht zijn door Qatar, dat is extreem ernstig. Maar MEP’s die legaal beïnvloed zijn door lobbyisten en multinationals, draaideuren, mandaten in raden van bestuur… dat is ook erg. Het wijst op het probleem van de geldcultuur hier: er is nauwelijks of zelfs geen transparantie.” Met hun hoge lonen verliezen de parlementsleden hun zin voor realiteit, besloot Botenga.
13/12/2022
Nog geen Europees akkoord over plafonnering gasprijzen
Brussel – De Europese energieministers hebben nog steeds geen akkoord bereikt over een plafonnering van de groothandelsprijzen voor gas. Dat bleek dinsdag na een nieuwe bijeenkomst in Brussel. Er blijft nog steeds discussie over het niveau van het plafond.
“Ik had gehoopt de champagne te openen om een akkoord te vieren, maar we moeten de fles nog even koel houden. We komen maandag terug”, vatte de Tsjechische minister van Industrie Jozef Sikela namens het EU-voorzitterschap het beraad samen. Hij maakt zich echter sterk dat “alles binnen enkele dagen kan opgelost worden”.
“We moeten de fles champagne nog even koel houden. We komen maandag terug.”
Tsjechisch minister van Industrie Jozef Sikela
De energieministers bogen zich in Brussel over het zogenaamde marktcorrectiemechanisme dat hoge prijspieken moet aftoppen. Bedoeling is dat het prijsplafond automatisch in werking treedt wanneer de gasprijs op de voornaamste Europese beurs (TTF) gedurende een bepaalde periode een bepaald niveau overschrijdt.
Over het plafond bestaat echter nog steeds geen eensgezindheid. Sceptische lidstaten als Nederland en Duitsland vrezen dat gasleveranciers Europa links zullen laten liggen indien het plafond te laag is. Voorstanders als België, Italië, Griekenland en Polen vrezen dan weer dat het mechanisme een maat voor niets wordt indien het plafond te hoog is.
Die groep had zware kritiek op het voorstel van de Commissie, die een prijs van 275 euro per megawattuur gedurende twee weken had voorgesteld. Het mechanisme zou ook pas in werking treden wanneer het verschil met de referentieprijs voor lng op de wereldmarkt zou oplopen tot 58 euro of meer. In die hoedanigheid was het mechanisme zelfs tijdens de piekperiode van augustus niet in werking getreden.
Het Tsjechische EU-voorzitterschap liet dinsdagmiddag een voorstel met een drempel van 200 tot 220 euro per megawattuur gedurende drie tot vijf dagen circuleren, maar afkloppen konden de ministers niet. Maar de sfeer was volgens Sikela “zeer positief” en hij stelde vast dat er over een aantal elementen reeds overeenstemming is. Zo zouden contracten ‘over the counter’ zeker uitgesloten worden van het mechanisme.
13/12/2022
Extra Europese financiering voor groene investeringen en hervormingen op komst
Straatsburg – Onderhandelaars van het Europees Parlement en de lidstaten hebben dinsdagnacht een akkoord gevonden over enkele belangrijke onderdelen van REPowerEU. Dat plan moet Europa tegen 2027 onafhankelijk maken van Russische fossiele brandstoffen, energie besparen en de energiebevoorrading diversifiëren en verduurzamen. Het nieuwe akkoord laat de lidstaten toe hun nationale herstelplannen, waarvoor ze al miljardensteun krijgen, aan te vullen met doelgerichte investeringen en hervormingen. Daar wordt een nieuwe subsidielijn van 20 miljard euro tegenover gezet.
De Commissie stelde REPowerEU in mei van dit jaar voor, drie maanden na de start van de Russische inval in Oekraïne. Toen al was duidelijk dat Europa te lang afhankelijk is geweest van de goedkope invoer van gas en olie uit Rusland en dat daar een einde aan moet worden gemaakt. Europa zet nu in op alternatieve leveranciers, maar wil ook energie besparen en de ontwikkeling van hernieuwbare energiebronnen stimuleren. REPowerEU moet investeringen mogelijk maken die die groene transitie versnellen.
De lidstaten hebben nu al toegang tot 225 miljard euro aan leningen om groene investeringen en hervormingen te financieren. Het gaat om ongebruikt geld van het coronaherstelfonds dat een andere bestemming krijgt. Door het akkoord van dinsdagnacht komt daar nu 20 miljard euro aan subsidies bovenop, die de lidstaten zullen kunnen aanvragen door een apart hoofdstuk REPowerEU aan hun nationale herstelplannen toe te voegen. Het bedrag dat per lidstaat ter beschikking wordt gesteld, houdt onder meer rekening met de mate van afhankelijkheid van fossiele brandstoffen. Afgesproken werd dat hervormingen en investeringen vanaf 1 februari 2022 voor de subsidies in aanmerking komen.
Van die 20 miljard euro is 12 miljard afkomstig van het innovatiefonds, dat de Europese industrie moet helpen de productie van staal, cement, chemicaliën en andere stoffen CO2-vrij te maken. De lidstaten hadden graag 15 miljard euro uit dat fonds gehaald. “Vooral in de context van de Amerikaanse Inflation Reduction Act (IRA, een 369 miljard dollar kostend investeringsprogramma, red.) zou dat voorstel fataal geweest zijn”, zegt Europees Parlementslid Peter Liese (EVP). Hij is daarom tevreden dat het parlement dat bedrag naar beneden kon halen en dat er afspraken gemaakt zijn om een deel van de afgetapte middelen tegen 2030 opnieuw in het innovatiefonds te storten.
“In de context van de Amerikaanse Inflation Reduction Act 15 miljard euro uit het innovatiefonds halen, was fataal geweest.”
Europees Parlementslid Peter Liese (EVP)
De resterende 8 miljard euro zal gehaald kunnen worden bij een vervroegde veiling van emissierechten uit het ETS-handelssysteem. Het Europees Parlement en de lidstaten blijven intussen volop in onderhandelingen over een hervorming van het ETS verwikkeld. Ze hopen komend weekend te landen.
In het oorspronkelijke Commissievoorstel was met REPowerEU een totaalbudget van bijna 300 miljard euro gemoeid. Dat blijft grosso modo overeind. De lidstaten zullen namelijk ook een deel van de hun toegewezen cohesiemiddelen flexibel kunnen inzetten, maar – anders dan de Commissie het had gewild – zal er geen landbouwgeld doorgeschoven worden. Wel zullen lidstaten de kans krijgen om kmo’s en kwetsbare gezinnen die te lijden hebben onder de hoge energieprijzen te steunen, zegt het Belgische Europarlementslid Pascal Arimont. Hij was als lid van de commissie Regionale Ontwikkeling in het parlement bij de onderhandelingen betrokken.
Sinds zijn lancering is REPowerEU uitgegroeid tot een kapstok voor voorstellen die de Europese energiebevoorrading moeten moderniseren. Het aanvullen van de gasvoorraden door de lidstaten en de ambitie om 15 procent minder gas te verbruiken vallen eronder, maar ook het optrekken van de doelstelling voor energie-efficiëntie en die voor hernieuwbare energie. Over groepsaankopen van gas en onderlinge solidariteit bij bevoorradingsproblemen sloten de lidstaten al akkoorden, maar hun definitieve goedkeuring hangt af van een deal over een correctiemechanisme voor de groothandelsprijs voor gas. De 27 energieministers ondernemen maandag een nieuwe poging om daarover een compromis te vinden.
14/12/2022
Kosovo vraagt officieel EU-lidmaatschap aan
Pristina – Kosovo heeft officieel het lidmaatschap van de Europese Unie (EU) aangevraagd. Het desbetreffende document is woensdag in de hoofdstad Pristina ondertekend door presidente Vjosa Osmani, premier Albin Kurti en parlementsvoorzitter Glauk Konjufca. Voor de jongste staat van Europa was het eerder een symbolische daad: het EU-lidmaatschap ligt momenteel nog buiten bereik.
Formeel heeft Kosovo alleen een ‘EU-toetredingsperspectief’. Ook de status van kandidaat-lidstaat, die Bosnië en Herzegovina donderdag krijgt op de Europese top, staat niet ter discussie. Het belangrijkste obstakel voor toenadering tot de EU is dat vijf EU-lidstaten – Spanje, Roemenië, Slovakije, Griekenland en Cyprus – Kosovo niet erkennen.
Kosovo, dat sinds 2008 onafhankelijk is, geldt momenteel nog als potentiële kandidaat-lidstaat voor de EU. De voormalige Servische provincie wordt vandaag bijna uitsluitend bewoond door Albanezen, maar Servië blijft het gebied voor zichzelf opeisen. Slechts vijf EU-landen hebben Kosovo nog niet erkend. Dat zijn Spanje, Griekenland, Roemenië, Slovakije en Cyprus.
14/12/2022
Europees Parlement en lidstaten eens over ‘koolstofgrenstaks’
Straatsburg – Het Europees Parlement en de Raad van de EU hebben dinsdagochtend een voorlopig akkoord bereikt over een mechanisme dat moet leiden tot de vergroening van de industriële import van de Europese Unie. De industrie zal bij de import naar de EU een ‘koolstofgrenstaks’ moeten betalen in functie van de uitstoot van koolstof.
De grensheffing kadert in de strijd tegen klimaatopwarming en moet ‘koolstoflekkage’ tegengaan. Het nieuwe mechanisme voor koolstofgrenscorrectie (CBAM, Carbon Border Adjustment Mechanism) moet de prijs die betaald moet worden voor koolstofemissie van producten die onder het Europese emissiehandelssysteem (ETS) vallen, gelijktrekken met die prijs bij geïmporteerde goederen. Concreet zal dit gebeuren door importeurs te verplichten zogenoemde CBAM-certificaten aan te kopen, zodat het verschil kan worden weggewerkt tussen de koolstofprijs in het land van oorsprong en de prijs die onder het ETS voor emissierechten moet worden betaald. De sectoren die onder het mechanisme zullen vallen, zijn ijzer en staal, cement, aluminium, meststoffen, elektriciteit en ook waterstof.
De koolstofgrenstaks moet Europese bedrijven beschermen tegen concurrentie uit derde landen, waar minder of soms zelfs geen emissiebeperkingen gelden. “Dit mechanisme moet de import bevorderen van goederen door bedrijven van buiten de EU die beantwoorden aan de hoge klimaatstandaarden die op de 27 lidstaten van toepassing zijn”, zegt de Tsjechische minister van Industrie en Handel Jozef Sikela, de namens de Raad de onderhandelingen leidde. “Dit moet onze partners aanmoedigen om de klimaatinspanningen van de EU te volgen.”
De koolstofgrenstaks is opgesteld in lijn met de regels van de Wereldhandelsorganisatie (WTO). De regeling zou op 1 oktober 2023 ingaan, weliswaar met een overgangsperiode waarin de importeur enkel verplicht is om te rapporteren, met de bedoeling data te verzamelen. De duur van de overgangsperiode en volledige werking van CBAM, zoals de uitfasering van de gratis uitstootrechten voor CBAM-sectoren, zijn nog onderwerp van onderhandelingen over een hervorming van het ETS-systeem later deze week. Daarom is het akkoord van afgelopen nacht nog onder voorbehoud.
Het is de bedoeling dat de Europese Commissie voor het einde van de transitieperiode onderzoekt of het toepassingsgebied nog naar meer productcategorieën moet worden uitgebreid die het risico op lekkage lopen, zoals organische chemicaliën en polymeren. Hoe dan ook zouden alle industriële producten die onder ETS vallen tegen 2030 door het mechanisme gevat moeten worden.
Volgens Europees Parlementslid Sara Matthieu (Groen) is het akkoord een doorbraak voor het klimaatbeleid van de EU. “De grensheffing zorgt ervoor dat niet alleen Europese producenten betalen voor hun klimaatvervuiling, maar ook die buiten Europa. Zo slaan we twee vliegen in één klap: we bouwen een eerlijk speelveld voor alle bedrijven waar ook ter wereld, én de vervuiler betaalt.”
Ze is ervan overtuigd dat CBAM een goed argument biedt om de miljarden uitstootrechten uit te faseren die de industrie tot dusver gratis kreeg. “De industrie zal op die manier sneller werk maken van de klimaattransitie”, zegt Matthieu.
Het CBAM-dossier maakt deel uit van een complexe legislatieve puzzel. Het is niet alleen gekoppeld aan de ETS-hervorming, die over ambitieuzere doelstellingen gaat en extra sectoren onder het systeem moet doen vallen, maar kan ook niet los gezien worden van het sociaal klimaatfonds, dat kwetsbare gezinnen en kleine bedrijven moet beschermen tegen het kostenplaatje van de transitie naar een duurzame economie. Over ETS en het fonds hopen de instellingen komend weekend akkoorden te sluiten. In juni had het parlement nog twee pogingen nodig om zijn standpunt over de drie dossiers te bepalen – als teken van de inzet kan dat tellen.
Voor ontwikkelingsorganisatie Oxfam kan de regeling over CBAM alleszins niet door de beugel. De koolstofgrenstaks schuift de rekening door naar de minst verantwoordelijken, stelt de ngo die ongelijkheid wil bestrijden. Het mechanisme moet voorkomen dat Europese bedrijven hun vervuilende activiteiten verplaatsen naar landen met lakse milieuregels. Maar het probleem is volgens Oxfam dat zo ook de meest kwetsbare landen het tarief zullen moeten betalen, terwijl zij het hardst door de klimaatcrisis worden getroffen.
“Europeanen zijn verantwoordelijk voor dubbel zo veel koolstofuitstoot als de armste helft van de wereld. Toch heeft de EU er zojuist mee ingestemd om de verantwoordelijkheid af te wentelen op de minst verantwoordelijken door hen te dwingen dit tarief te betalen, ondanks het feit dat zij het hardst door de klimaatcrisis worden getroffen. De EU-landen stemden er zelfs niet mee in om inkomsten door te sluizen naar klimaatfinancieringsfondsen”, zegt Chiara Putaturo, EU-belastingexpert bij Oxfam, in een persbericht. “De EU en de EU-landen moeten de fondsen voor klimaatfinanciering verhogen, vooral nu kwetsbare landen de kosten van het koolstoftarief gaan dragen.”
13/12/2022
Deze compilatie is een redactionele selectie gebaseerd op de Europese berichtgeving van Belga. Deze wordt gepubliceerd op maandag en donderdag.