SOFIA/BRUSSEL/NEW YORK – De scheiding van Noord-Macedonië (RNM) van Albanië op weg naar Europese integratie is het logische gevolg van het beleid van de regering in RNM en de weg die zij hebben gekozen. Dat zei president Rumen Radev naar aanleiding van het besluit van de ambassadeurs van de landen van de Europese Unie (EU) om in oktober onderhandelingen met Tirana te beginnen en om de start van de daadwerkelijke toetredingsonderhandelingen met Skopje uit te stellen.
De reden voor het besluit was het tot op heden niet voldoen aan de voorwaarde die aan Skopje was gesteld voor het begin van de onderhandelingen – het invoeren van wijzigingen in de grondwet met het opnemen van de Bulgaren onder de nationale minderheden in RNM. Deze voorwaarde was opgenomen in het onderhandelingskader dat twee jaar geleden door de Raad van de EU werd goedgekeurd.
President Radev gaf commentaar op het besluit vanuit New York, waar hij de Bulgaarse delegatie leidt en Bulgarije vertegenwoordigt op de 79e zitting van de Algemene Vergadering van de VN. Bulgarije is bereid om RNM te blijven helpen op weg naar Europese integratie, maar Skopje moet zich bewust zijn van het belang van de EU en begrijpen hoe er gewerkt moet worden om het nationale doel te bereiken dat onze zuidwestelijke buur heeft gesteld, voegde hij eraan toe.
Ondertussen heeft het Nationale Parlement in Sofia unaniem met 178 stemmen “voor” en zonder discussie een verklaring aangenomen “in verband met de systematische en methodische vernietiging van de dialoog tussen RNM en de Republiek Bulgarije, en provocerende en beledigende uitspraken jegens Bulgarije door politieke machtsfactoren in RNM”. Het Bulgaarse parlement dringt aan op het herstel van de door RNM onderbroken positieve dialoog en het stoppen van de anti-Bulgaarse campagne.
De afgevaardigden bevestigen de wil van de Bulgaarse staat en instellingen om gezamenlijke herdenkingen van gemeenschappelijke historische gebeurtenissen te organiseren. Het Nationale Parlement spreekt zijn ondubbelzinnige onenigheid uit met het ontkennen van de gemeenschappelijke geschiedenis van de twee landen door leden van de regering van RNM, wat een directe schending van het Vriendschaps-, Buurt- en Samenwerkingsverdrag tussen Bulgarije en RNM uit 2017 vertegenwoordigt.
De voorzitter van de partij GERB Boyko Borisov verklaarde dat Bulgarije de goede toon niet schendt. De covoorzitter van “We zetten de verandering voort” Kiril Petkov verklaarde dat RNM moet beslissen of het de Bulgaren in zijn grondwet wil opnemen, anders wordt de weg naar Europa afgesloten. Het besluit om Albanië met de echte onderhandelingen over EU-lidmaatschap te laten beginnen was logisch en zelfs te laat, zei de leider van “Renaissance” Kostadin Kostadinov. De voorzitter van de parlementaire fractie (PG) “BSP voor Bulgarije” Borislav Gutsanov omschreef de reactie van Brussel als normaal. De voorzitter van de PG “Er is zo’n volk” Toshko Yordanov zei dat RNM niet voldoet aan de aangegane verplichtingen.
Vorige week heeft Bulgarije zijn partners geïnformeerd over ongeprovoceerde provocaties van RNM die gericht zijn op het vernietigen van de dialoog. De aanleiding voor de reactie was een verklaring van de vicepremier en minister van Transport van RNM Alexander Nikoloski, die openlijk beledigende woorden uitsprak tegen Bulgaren. Ondertussen riep de voorzitter van de Europese Raad, Charles Michel, Skopje na een ontmoeting met de premier van Noord-Macedonië Hristijan Mitskoski in Brussel op om de aangegane verplichtingen na te komen, juridisch bindende overeenkomsten toe te passen en vastberaden door te gaan met hervormingen op weg naar de EU.
Bulgarije heeft RNM op weg naar de EU gesteund met een besluit van het Nationale Parlement van 24 juni 2022, en een maand later keurde het parlement van RNM het onderhandelingskader goed met de voorwaarde om de grondwet te wijzigen. Dit jaar bekritiseerden Sofia en Athene de autoriteiten van RNM vanwege het schenden van bilaterale overeenkomsten, waarvan de toepassing wordt gevolgd door de EU en die het onderhouden van goede nabuurschapsrelaties omvat. (26.09.2024)