Have the article read by OpenAI (Beta). Please note that AI translations may take some time to process.

Brussel – De lidstaten van de Europese Unie hebben vrijdagmiddag het compromisakkoord bezegeld over de eerste wet ter wereld die het gebruik van artificiële intelligentie (AI) regelt. Dat heeft het Belgische voorzitterschap gemeld op sociale media.

De ambassadeurs van de 27 lidstaten schaarden zich unaniem achter het compromis dat begin december was bereikt met het Europees Parlement. “Als Europa laten we eens te meer zien dat we voorop kunnen lopen bij het bouwen aan een toekomst waarin innovatie hand in hand kan gaan met vertrouwen en transparantie”, begroette staatssecretaris voor Digitalisering Matthieu Michel de goedkeuring. Bevoegd Eurocommissaris Thierry Breton onderstreepte in een eerste reactie dat het compromis “het perfecte evenwicht tussen innovatie en veiligheid” weerspiegelt.

“Europa loopt voorop bij het bouwen aan een toekomst waarin innovatie hand in hand kan gaan met vertrouwen en transparantie.”

Matthieu Michel, Belgisch staatssecretaris voor Digitalisering

Nochtans was er na de deal wat ongerustheid ontstaan bij grote lidstaten als Duitsland en Frankrijk, die vreesden dat de regels te streng zouden worden en de Europese ontwikkelaars met een concurrentienadeel dreigden op te zadelen. Omdat ook enkele andere lidstaten bezwaren hadden geuit, werd er even gevreesd voor een blokkeringsminderheid, maar uiteindelijk werden de bezorgdheden weggemasseerd en kon de tekst unaniem en ongehavend goedgekeurd worden, zo verluidde uit diplomatieke bron. Het is nu aan het Europees Parlement om het compromis nog voor de Europese verkiezingen van juni te bekrachtigen.

De Europese Commissie had haar voorstel in april 2021 gepresenteerd. Intussen zijn de mogelijkheden van AI bij het brede publiek bekendgeraakt dankzij generatieve toepassingen als ChatGPT. Maar tegelijkertijd groeit ook het bewustzijn over risico’s, zoals de verspreiding van foto’s die echt lijken, maar gefabriceerd zijn.

Transparantie vormt dan ook een rode draad doorheen de wetgeving. Zo moeten generatieve toepassingen de uitdrukkelijke vermelding bevatten dat de inhoud is gegenereerd door AI en mogen ze geen illegale inhoud genereren.

In het algemeen deelt de wet AI-toepassingen op in vier categorieën. Toepassingen met een minimaal risico, zoals spamfilters, worden ongemoeid gelaten. Voor AI met een beperkt risico gelden transparantieverplichtingen. Toepassingen met een hoog risico, zoals zelfrijdende auto’s, moeten voldoen aan strenge voorschriften voor ze op de markt mogen worden gebracht. AI met een onaanvaardbaar risico, zoals social scoring, wordt sowieso verboden.

02/02/2024

Bijna 10 miljard euro extra voor migratie in herziene Europese meerjarenbegroting

Brussel – Naast het financiële steunpakket van 50 miljard euro voor Oekraïne hebben de staatshoofden en regeringsleiders van de Europese Unie op hun top in Brussel ook 9,6 miljard euro aan bijkomende fondsen voor migratiebeleid vrijgemaakt. Dat is bijna drie miljard euro minder dan de Commissie had gehoopt, maar “het blijft een aanzienlijke verhoging”, blikte een Europese bron vrijdag terug op de top.

De goedkeuring van het grote steunpakket voor Oekraïne kaapte donderdag op de top alle aandacht weg, maar er was nog een andere reden om het treffen als historisch te bestempelen. Het was, zo stipte de Europese Commissie aan, de eerste keer ooit dat de lidstaten bereid waren om de plafonds van een lopende meerjarenbegroting tussentijds te verhogen. Uiteindelijk komt er 21 miljard euro aan vers geld op tafel.

De staatshoofden en regeringsleiders snoeiden wel stevig in de voorstellen die de Commissie vorige zomer had overgemaakt. Zelfs de meest eurofiele chefs worden niet enthousiast van het vooruitzicht om halfweg de budgettaire rit extra geld aan de EU over te maken, terwijl ze in eigen land de broeksriem moeten aanhalen. Waar de Commissie bijna 80 miljard euro (inclusief 33 miljard aan leningen voor Oekraïne) had gewenst, blijft er uiteindelijk 64,6 miljard over.

Europese leiders keurden voor het eerst een tussentijdse verhoging van de uitgavenplafonds van de meerjarenbegroting goed. Op de foto Raadsvoorzitter Charles Michel. – Foto: EFE/EPA/Olivier Hoslet

Het pakket van 33 miljard euro aan leningen bleef onverkort overeind, net zoals de gevraagde 17 miljard euro aan giften voor Oekraïne. Dan blijft er nog vier miljard euro aan vers geld over, maar om extra middelen voor nieuwe uitdagingen te voorzien hebben de lidstaten ook zo’n tien miljard euro weggehaald bij andere uitgaveposten. Bij het onderzoeksprogramma Horizon bijvoorbeeld, maar ook bij het globaliseringsfonds en EU4Health. Dat laatste programma verliest 1 miljard euro, meer dan een kwart van de enveloppe.

In ruil komt er voor het interne en externe migratiebeleid 9,6 miljard euro bij. De Commissie had weliswaar om 12,5 miljard euro gevraagd, met wat meer middelen voor Syrische vluchtelingen in Turkije, Jordanië, Libanon en Syrië zelf en voor beleid in de zuidelijke buurlanden, maar het blijft een stevige top-up. De Commissie wou ook 10 miljard euro voor investeringen in strategische technologieën, maar daar pasten de leiders voor. Ze gingen enkel akkoord om 1,5 miljard euro bijkomend te voorzien voor het Europese Defensiefonds. Ook bedankten de lidstaten voor 1,9 miljard euro administratieve uitgaven, en beknibbelden ze op noodhulp bij natuurrampen (1,5 miljard extra in plaats van 2,5 miljard).

Ten slotte is in de meerjarenbegroting een “cascademechanisme” ingebouwd dat een antwoord moet bieden op de financieringskosten van het coronaherstelplan, waar de EU te maken krijgt met interestverhogingen waarmee bij de opmaak van het plan in 2020 geen rekening was gehouden. De interestlasten zouden in de periode tot 2027 15 miljard euro hoger komen te liggen dan destijds was geraamd. Het mechanisme houdt in dat er eerst naar de voorziene budgetlijn wordt gekeken, dan naar mogelijke marges in andere sectoriële jaarbudgetten en in het slechtste geval naar een nieuw veiligheidsnet op basis van bijkomende nationale bijdrages.

02/02/2024

Europees Parlement en lidstaten bereiken voorlopig akkoord over ‘recht op reparatie’

Brussel – De Raad van de Europese Unie en het Europees Parlement hebben een voorlopig akkoord bereikt over de richtlijn rond het ‘recht op reparatie’. Die moet het het voor consumenten gemakkelijker maken om toestellen of apparaten te herstellen, in plaats van ze meteen te vervangen, door toegang tot hersteldiensten gemakkelijker, sneller, transparanter en aantrekkelijker te maken, klinkt het in een persbericht.

Het akkoord, dat nog formeel moet worden goedgekeurd door beide instanties, geldt voor alle producten waarvoor de EU herstelbaarheidseisen stelt, zoals vaatwassers, koelkasten en stofzuigers. De lijst kan altijd nog verder worden aangevuld. De tekst verplicht fabrikanten om binnen een redelijke termijn en aan een redelijke prijs (indien de dienstverlening niet gratis is) de nodige reparaties uit te voeren aan de producten, maar laat de consument ook de keuze om het product te vervangen binnen de garantieperiode. Indien een consument kiest voor een herstelling, wordt de garantieperiode met twaalf maanden verlengd.

Ook verplicht de tekst producenten onder meer om informatie te voorzien over vervangstukken op hun website en die stukken beschikbaar te maken aan een redelijke prijs voor alle partijen in de reparatiesector. Er komt ook een Europees informatieformulier waarmee consumenten belangrijke informatie krijgen over de hersteldiensten, al blijft dat wel optioneel.

Tot slot stelt de richtlijn de oprichting van een Europees online reparatieplatform voor, waar consumenten terechtkunnen voor informatie rond hersteldiensten op nationaal én op EU-niveau.

“Met het akkoord maakt Europa een duidelijke keuze voor herstellen in plaats van weggooien. Door het herstel te vergemakkelijken, geven we niet alleen een nieuw leven aan onze producten maar creëren we ook kwalitatieve banen, verminderen we onze afvalberg, beperken we onze afhankelijkheid van buitenlandse grondstoffen en beschermen we ons milieu”, aldus staatssecretaris voor Consumentenbescherming Alexia Bertrand (Open VLD) in het persbericht. Ons land is momenteel voorzitter van de Raad.

02/02/2024

Deze compilatie is een redactionele selectie gebaseerd op de Europese berichtgeving van Belga. Deze wordt minstens tweemaal per week gepubliceerd, op maandag en donderdag.