Kritika nove američke sigurnosne strategije

Berlin (dpa) – Evropska unija mora, prema mišljenju predsjednika Vijeća António Costa, izvući posljedice iz nove nacionalne sigurnosne strategije SAD-a. Prijetnja miješanjem u politički život Evrope je neprihvatljiva, rekao je političar na konferenciji Jacques Delors Institute u Parizu. Sjedinjene Američke Države ne mogu zauzeti mjesto evropskih građana i odlučivati koje su stranke dobre, a koje loše. «Saveznici jedni drugima ne prijete miješanjem u njihov politički život i njihove unutrašnjopolitičke odluke», naglasio je.

Kao odgovor na strategiju, prema Costinoj procjeni, EU bi se sada trebala dosljedno učiniti nezavisnom od SAD-a. Osim toga, založio se za to da Evropljani 2027. godine preuzmu vodstvo unutar NATO-a. Šta tačno pod tim podrazumijeva, međutim, nije pojasnio.

Kritike i iz Njemačke

Zamjenik portparola njemačke savezne vlade, Sebastian Hille, rekao je u Berlinu da vlada u osnovi dijeli analizu u mnogim tačkama. To je obrazložio «osnovnom mišlju da moramo našu sigurnost posmatrati široko». Evropa i SAD su, osim toga, historijski, ekonomski kao i kulturno povezani i ostaju partneri. Savezna vlada, međutim, odbacuje kritične tonove prema EU koje je iznijela vlada pod američkim predsjednikom Donald Trump, rekao je Hille. Optužbe se više vide kao ideologija nego kao strategija.

Kontroverza oko Rusije

Njemačka ne dijeli stav da se Rusija više ne smatra prijetnjom, rekao je Hille izričito i u ime saveznog kancelara Friedrich Merz. Naprotiv, ostaje usaglašena procjena Njemačke i njenih evropskih partnera da je «Rusija najveća prijetnja stabilnosti, miru i slobodi u Evropi».

U svojoj novoj sigurnosnoj strategiji SAD se, između ostalog, žale na gubitak demokratije i slobode mišljenja u Evropi. O migraciji se navodi da je navodni ekonomski pad Evrope nadjačan opasnošću od «civilizacijskog istrebljenja». Evropskim političarima Trumpova vlada prebacuje političku blokadu u nastojanju za mir s Moskvom. To otežava ponovno uspostavljanje stabilnosti na kontinentu.

Njemački ministar vanjskih poslova odbacuje savjete SAD-a

Iz Njemačke i drugih evropskih država već su stigle oštre kritike. Njemački ministar vanjskih poslova Johann Wadephul je, u vezi s kritičnim izjavama o slobodi mišljenja, rekao da «ne vjeruje da iko treba da nam daje savjete o tome». Norbert Röttgen, vanjskopolitičar Kršćansko-demokratske unije (CDU), rekao je za Redaktionsnetzwerk Deutschland: «Prvi put od kraja Drugog svjetskog rata SAD više ne stoje na strani Evropljana».

Predsjednica Zelenih Franziska Brantner stoga računa na pojačanu sigurnosno-političku saradnju u EU: «Svi koji i dalje računaju isključivo na nacionalnu, a ne evropsku sigurnost, ugrožavaju našu zajedničku slobodu i sigurnost u Evropi», rekla je za Funke-Mediengruppe. Šefica Ljevice, Ines Schwerdtner, zatražila je u Berlinu jačanje evropskog suvereniteta. «To znači da njemačka savezna vlada zaista mora imati hrabrosti i za raskid s Trumpistima.» (8. decembar)