go to the original language article
Prag – Organizovane zločinačke grupe danas funkcionišu kao velike poslovne korporacije – imaju vlastite advokate, bankarske službenike, notare, logistiku i kontrolni centar, obično u zemlji u kojoj direktno ne dolazi do kriminalnih aktivnosti. Neki visoki predstavnici ovih bandi djeluju u Češkoj, možda se tu skrivaju ili ulažu. U Češkoj također djeluju brojne firme preko kojih teku ilegalni finansijski tokovi i lažni poslovi. Na susretu s novinarima to je danas izjavio zamjenik Ureda evropskog javnog tužitelja (EPPO) Petr Klement.
EPPO od juna 2021. rješava slučajeve koji pogađaju finansijske interese Evropske unije. Početna očekivanja prema Klementu bila su takva da će se ured baviti organizovanim kriminalom samo povremeno. “Međutim, otkrili smo da ne postoji razlika između kriminaliteta belih okovratnika i tvrdog jezgra mafijaških grupa,” primijetio je. Prema njegovim rečima, velike organizirane grupe mafijaškog tipa ne fokusiraju se samo na jednu vrstu kriminalnih aktivnosti. “Naprotiv, radije diverzifikuju svoje aktivnosti. U tom smislu možemo govoriti o transnacionalnom kriminalnom poslovanju,” primijetio je. Dugogodišnje bande i dalje nastavljaju s trgovinom drogama ili iznudama, ali pre nekoliko godina su ušle u prevare s javnim tenderima i u krivična dela smanjenja PDV-a i carina. Deluju globalno, poseduju modernu tehnologiju i čak su kreirale svoj bankarski sistem.
Češka, prema Klementu, nije “gnijezdo transnacionalnog organizovanog kriminala”, ali je jedna od država EU gdje se ova kriminalna aktivnost događa. Na primer, kod fiktivnih korporativnih lanaca stvorenih radi smanjenja PDV-a, gdje se počinioci trude da uključe što veći broj zemalja. “Češke firme su često u poziciji da za njih češki porezni upravnik uopšte ne zna. Njihova uloga je izdavanje faktura prema stranim kupcima, ili dobavljačima, i funkcionišu kao takva tiha karika. Prema češkom poreznom upravniku nemaju nikakve, pa čak ni lažne izjave. Teško je to otkriti bez celokupne perspektive koju omogućava upravo EPPO,” dodala je evropska delegirana tužiteljica Petra Vítková, koja deluje u Pragu.
Klement i Vítková vide prednost EPPO u uspostavljenom ubrzanom obliku prekogranične saradnje koja, prema njihovim rečima, funkcioniše u opsegu minuta i uspostavljen sistem sve dokumente automatski prevodi na zajednički jezik komunikacije – engleski. (6. mart)