Οι Βρυξέλλες εκτιμούν ότι τα σπίτια στην Πορτογαλία είναι τα πιο υπερτιμημένα στην ΕΕ

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκτιμά ότι οι τιμές της κατοικίας στην Πορτογαλία είναι υπερτιμημένες κατά 25%, το υψηλότερο τρέχον ποσοστό στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ), αποτελώντας επίσης μία από τις χειρότερες χώρες στις μεταβολές της αγοραστικής δύναμης.
«Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα διαθέσιμα δεδομένα, οι τιμές της κατοικίας παρέμειναν υπερτιμημένες σε πολλές χώρες της ΕΕ κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2025. Η Επιτροπή εκτιμά ότι η υψηλότερη μέση υπερτίμηση παρατηρείται στην Πορτογαλία, περίπου 25%, ξεπερνώντας άλλες αγορές ακινήτων», αναφέρει το εκτελεστικό όργανο της ΕΕ.
Σε ένα πορτρέτο της στεγαστικής κρίσης της ΕΕ, που συνοδεύει το σχέδιο που προτάθηκε σήμερα για στέγαση σε προσιτές τιμές, ο θεσμός προσθέτει ότι «η αύξηση των τιμών της κατοικίας άρχισε να ξεπερνά την αύξηση των εισοδημάτων το 2016 και το χάσμα μεταξύ τους αυξήθηκε σημαντικά», με τις μεγαλύτερες αυξήσεις την τελευταία δεκαετία «να παρατηρούνται στην Πορτογαλία, στις Κάτω Χώρες, στην Ουγγαρία, στο Λουξεμβούργο, στην Ιρλανδία, στη Δημοκρατία της Τσεχίας και στην Αυστρία».
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε σήμερα το πρώτο σχέδιο σε επίπεδο ΕΕ για την προώθηση της στέγασης σε προσιτές τιμές, το οποίο περιλαμβάνει μια στρατηγική για την οικιστική δόμηση (με έμφαση στα κενά σπίτια και στην ανακαίνιση και μετατροπή κτιρίων), την απλοποίηση των κανόνων στην κατασκευή (όπως των αδειών) και την αναθεώρηση των κανόνων κρατικών ενισχύσεων (καθιστώντας ευκολότερο για τα κράτη μέλη να επενδύουν σε προσιτή και κοινωνική στέγαση).
Καλύπτει επίσης την ενίσχυση των ευρωπαϊκών κονδυλίων (του μακροπρόθεσμου προϋπολογισμού της ΕΕ, της συνοχής, του προγράμματος InvestEU και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων), την καταπολέμηση της κερδοσκοπίας στην αγορά ακινήτων (με μεγαλύτερη διαφάνεια στον τομέα) και έναν νέο νόμο για το τουριστικό κατάλυμα τύπου βραχυχρόνιας μίσθωσης (με ένα νομικό πλαίσιο για να μπορούν οι τοπικές αρχές να ενεργούν).
Επιπλέον, δίνεται προσοχή στους νέους, συμπεριλαμβανομένων των φοιτητών, που συγκαταλέγονται στις ομάδες που πλήττονται περισσότερο από την στεγαστική κρίση, με μέτρα για την κινητοποίηση επενδύσεων σε φοιτητικές εστίες και για την αποφυγή υπερβολικών εγγυήσεων.
Θα δημιουργηθούν επίσης δομές συνεργασίας, όπως μια Συμμαχία για τη Στέγαση, με τη συμμετοχή κρατών μελών, δημάρχων και περιφερειακών αρχών, καθώς και μηχανισμοί παρακολούθησης της αγοράς.
Τα επόμενα 10 χρόνια, η ΕΕ θα πρέπει να κατασκευάζει περίπου 650 χιλιάδες νέες κατοικίες ετησίως, γεγονός που συνεπάγεται δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις ύψους 150 δισεκατομμυρίων ευρώ ετησίως.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση αντιμετωπίζει στεγαστική κρίση, σε χώρες όπως η Πορτογαλία, όπου οι τιμές αγοράς και ενοικίασης κατοικιών έχουν αυξηθεί σημαντικά, καθιστώντας δύσκολη την πρόσβαση σε προσιτή στέγαση, ιδίως για τους νέους και τις οικογένειες με χαμηλά εισοδήματα.
Οι τιμές των κατοικιών στην ΕΕ αυξήθηκαν κατά μέσο όρο έως και 60% από το 2015, με ορισμένα κράτη μέλη να καταγράφουν αυξήσεις άνω του 200%, ενώ ταυτόχρονα οι τιμές των ενοικίων και το κόστος της ενέργειας συνέχισαν επίσης να αυξάνονται.
Ωστόσο, οι άδειες για οικιστική δόμηση μειώθηκαν περίπου κατά 22% από το 2011.
Προστίθεται η πίεση που ασκείται μέσω του τουριστικού καταλύματος τύπου βραχυχρόνιας μίσθωσης, το οποίο σε ορισμένες περιοχές της ΕΕ αντιπροσωπεύει έως και 20% του στεγαστικού αποθέματος, αφού αυξήθηκε πάνω από 90% τα τελευταία 10 χρόνια.