go to the original language article
De aftelling is begonnen voordat de staatshoofden en regeringsleiders van de EU-landen op de top van volgende week in Brussel moeten beslissen hoe zij Oekraïne in de komende twee jaar willen financieren.
Hierbij zou een “vervangingslening” uit de bevroren Russische middelen de beste oplossing zijn.
Dat zegt minister van Economische Zaken Stephanie Lose (V), voorafgaand aan de formele goedkeuring door de EU-landen op vrijdag van een langdurige bevriezing van de Russische middelen met gekwalificeerde meerderheid.
– Het is geen optie om niets te doen. We moeten iets doen om Oekraïne te helpen.
– Er bestaat geen perfecte oplossing, dus moeten we de oplossing kiezen die het beste past bij de huidige situatie. Wij vinden dat dat de vervangingslening is, zegt Stephanie Lose.
Ze wijst erop dat de begrotingen en schulden van de EU-landen niet zullen worden belast als het lukt om de Russische middelen als een “lening” naar Oekraïne te sturen.
Het idee is dat Rusland vervolgens in een vredesakkoord Oekraïne schadevergoeding moet betalen voor de enorme verwoestingen tijdens de oorlog.
Dat geld moet Oekraïne dan gebruiken om Rusland terug te betalen voor de vervangingslening.
Maar het is niet zeker dat Rusland ermee zal instemmen om schadevergoeding te betalen in een vredesakkoord dat mogelijk wordt uitonderhandeld door de president van de VS, Donald Trump.
Daarom heeft België alle EU-landen gevraagd garant te staan voor de lening. Dat wil zeggen dat de belastingbetalers in de afzonderlijke EU-landen uiteindelijk voor de lening kunnen opdraaien als Oekraïne die niet kan terugbetalen.
– Er zijn nog steeds zorgen bij sommige landen, maar hopelijk kunnen we de weg vrijmaken voor een besluit op de top van volgende week, zegt Stephanie Lose.
De eerste stap kan vrijdag worden gezet, wanneer de EU-landen via een schriftelijke procedure naar verwachting zullen instemmen met het feit dat de Russische middelen voortaan op lange termijn worden bevroren.
Volgens de voorlopige overeenkomst moet dat gebeuren met gekwalificeerde meerderheid. Daarmee zal Hongarije niet zoals nu elke zes maanden de mogelijkheid hebben om de bevriezing van de middelen op te heffen.
De hoop is dat dit kan helpen om België ervan te overtuigen de vervangingslening toe te staan.
België is centraal in de kwestie omdat het grootste deel van de middelen – 140 miljard euro – is bevroren in het effectenbewaarbedrijf Euroclear in Brussel.
De staatshoofden en regeringsleiders hebben in theorie de mogelijkheid om de lening met gekwalificeerde meerderheid zonder België goed te keuren.
Maar in de praktijk wil men de steun van België om een conflict te vermijden over het enorme bedrag dat overeenkomt met meer dan 1000 miljard kronen.
De alternatieven voor de vervangingslening zijn een gezamenlijke EU-lening van 45 miljard euro op basis van de EU-begroting. Maar die moet unaniem worden aangenomen, en hier wordt verwacht dat Hongarije zal blokkeren.
De laatste mogelijkheid is dat een groep landen samen de handen ineenslaat om het geld zelf aan Oekraïne te doneren.
Maar dat zal waarschijnlijk opnieuw betekenen dat Denemarken, Duitsland en een reeks Oost-Europese landen de last moeten dragen, terwijl landen als Spanje en Italië zich wegduiken.
Dat is ook een van de redenen waarom de vervangingslening de beste oplossing is, vindt Stephanie Lose.
– Het is belangrijk dat Europa dit samen oplost. Er zijn EU-landen die Oekraïne veel meer hebben gesteund dan andere EU-landen, maar dit is een gezamenlijke Europese verantwoordelijkheid.
– Dus we moeten een oplossing maken waarbij alle EU-landen verantwoordelijkheid nemen, zegt Stephanie Lose.