De EU, de grootste bijdrager en strategische partner van Albanië in de groene transitie

Alleen in de eerste helft van 2025 worden in Albanië 81 projecten met buitenlandse financiering uitgevoerd, met een totale waarde van ongeveer 2,3 miljard euro, waarvan meer dan 18,2% van dit bedrag rechtstreeks verband houdt met klimaat- en milieu-ingrepen, wat aantoont dat klimaat inmiddels een van de belangrijkste bestemmingen is van ontwikkelingsfinanciering in het land.”

In Tirana werd de Nationale Conferentie over Klimaatfinanciering gehouden, waar de Albanese minister van Milieu, Sofjan Jaupaj, de grootste projecten presenteerde die in het land worden ontwikkeld, waarbij hij benadrukte dat de Europese Unie de grootste bijdrager en de strategische partner van Albanië blijft in de groene transitie.

Onder het instrument IPA III vertegenwoordigt Venster 3 “De Green Deal en Duurzame Connectiviteit” de belangrijkste pijler van de EU-steun voor Albanië.

Ongeveer 15% van de IPA-portefeuille voor Albanië is bestemd voor klimaatmaatregelen, waaronder de programma’s EU voor Natuur, EU voor de Circulaire Economie, EU voor Water, het energie-weerbaarheidspakket onder IPA 2023 ter waarde van 80 miljoen euro, evenals het EU-programma voor Bossen met 13 miljoen euro onder IPA 2024.

Daarnaast richten de Operationele Programma’s 2024–2027, in het bijzonder het Operationeel Programma voor Energie-efficiëntie, met een totale waarde van 79 miljoen euro – waarvan 50 miljoen euro een bijdrage van de EU is en 29 miljoen euro nationale cofinanciering – zich rechtstreeks op openbare gebouwen, e-mobiliteit, hernieuwbare energie en de elektrificatie van spoorwegen, waarbij ons nationaal beleid in overeenstemming wordt gebracht met de EU-prioriteiten voor klimaatneutraliteit.

Minister Jaupaj maakte bekend dat “in het kader van de Faciliteit voor Hervormingen en Groei, beleidsgebied nr. 4 dat is gewijd aan schone energie, een fonds van 127,8 miljoen euro voorziet, dat naar verwachting zal worden opgenomen door de Albanese instellingen na de uitvoering van duurzame hervormingen met de focus op klimaat en schone energie”.

In de afgelopen jaren is de groene transitie uitgegroeid tot de fundamentele as van de modernisering van de Albanese staat, een as die duidelijk de ambitie van het land definieert om zich te ontwikkelen als een Europese, veerkrachtige, concurrerende en toekomstgerichte economie.

Ook aan de financiële kant, naast de Europese Unie, heeft de Wereldbank momenteel projecten ter waarde van 1.474 miljoen euro in uitvoering, KfË en GIZ ongeveer 1.240 miljoen euro, terwijl Japan en AFD op duurzame wijze bijdragen aan milieu­projecten met respectievelijk 717.500 euro en 610.000 euro. Zwitserland en Zweden blijven eveneens stabiele partners in klimaatfinanciering. (16 december)