Have the article read by OpenAI (Beta). Please note that AI translations may take some time to process.

De lidstaten worstelen al jaren met de vraag hoe uitgeprocedeerde asielzoekers en andere mensen zonder recht op bescherming effectief gedwongen kunnen worden om het grondgebied te verlaten. Momenteel wordt in de Europese Unie gemiddeld amper 20 procent van de uitwijzingsbeslissingen gerespecteerd.

“Ons terugkeerbeleid faalt op dit moment”, erkende vicevoorzitter Henna Virkkunen. Ze legt het probleem onder meer bij de uiteenlopende systemen die de lidstaten hanteren en die zich lenen tot misbruik. “Velen gaan naar een andere lidstaat en het huidige lappendeken van 27 nationale systemen ondermijnt ook de doeltreffendheid van terugkeerbeleid op EU-niveau”. 

Daarom stelt de Commissie een “Europees systeem” voor, met gemeenschappelijke procedures voor de afgifte van terugkeerbesluiten en de introductie van een Europees terugkeerbevel. De lidstaten zullen die bevelen onderling erkennen, zodat een bevel uitgegeven door één lidstaat onmiddellijk uitgevoerd kan worden door een andere lidstaat.

De Commissie voorziet ook een wettelijke regeling voor zogenaamde terugkeerhubs in derde landen, die opgericht kunnen worden op basis van een bilateraal akkoord of een akkoord op Europees niveau. De Commissie doet wel zelf geen concrete voorstellen, ze laat dat over aan geïnteresseerde lidstaten. “Wij creëren enkel het wettelijk kader, niet de inhoud”, verduidelijkte Eurocommissaris voor Migratie Magnus Brunner. 

Brunner en Virkkunen hameren wel op het onderscheid met het Britse Rwanda-model of het akkoord tussen Italië en Albanië. In de hubs zouden enkel mensen kunnen belanden die een definitief uitwijzingsbesluit hebben ontvangen, en dus geen mensen wier asielprocedure nog lopende is. Gezinnen met kinderen en niet-begeleide minderjarigen kunnen evenmin naar deze centra worden gestuurd. Zulke akkoorden zouden ook enkel gesloten kunnen worden met derde landen die de mensenrechten respecteren. 

Tegen de achtergrond van de Europese verkiezingscampagne van vorig jaar had een aantal lidstaten sterk aangedrongen op deze optie. Ook volgens de Belgische minister van Asiel en Migratie Anneleen Van Bossuyt “kunnen de hubs een rol spelen in een beter functionerend migratiebeleid”. “De Europese Commissie zet een stap in de juiste richting, maar de praktische uitwerking zal bepalend zijn voor het succes ervan. Wij kijken uit naar de verdere concretisering van de voorstellen en zullen deze grondig bespreken op de regeringstafel.” 

De redactionele verantwoordelijkheid van deze publicatie ligt bij Belga.