Qeveria garanton borxhin publik prej 83.2% të PBB-së në vitin 2028

Qeveria vlerëson, në planin e parë të dërguar në Komisionin Evropian në kuadrin e rregullave të reja buxhetore komunitare, një rënie prej 12,7 pikë përqindjeje në borxhin publik në 83,2% të PBB-së në 2028, kryesisht për shkak të rritjes ekonomike.
“Në fund të vitit 2024, borxhi i administratave publike duhet të jetë në 95,9% të PBB-së [Produktit i Brendshëm Bruto]. Në horizontin katërvjeçar të planit [buxhetor afatmesëm], raporti i borxhit duhet të mbajë një tendencë në rënie, duke u ndalur në 83,2% të PBB-së në 2028”, thekson ekzekutivi në dokument.
Në planin portugez katërvjeçar (2025-2028), të dërguar nga Lisbona dhe Brukseli, duke marrë parasysh rregullat e reja buxhetore komunitare, justifikohet se ky reduktim prej 12,7 pikë përqindjeje (p.p.) gjatë këtij periudhe, me një mesatare rënie prej 3,2 p.p. në vit, “reflekton kontributin e rritjes së PBB-së nominale (-14,6 p.p.) dhe mbajtjen e suficitëve primarë (-11,1 p.p.)”.
“Këto kontribute janë pjesërisht të kompensuara nga pagesat e interesave (8,3 p.p. të PBB-së) dhe presioni rritës mbi borxhin që vjen nga përshtatjet e deficitit-borxhit (4,7 p.p.)”, shpjegon qeveria.
Megjithatë, “pavarësisht ngadalësimit të rritjes së PBB-së nominale në 2027 dhe 2028, kjo mbetet më e lartë se norma e interesit implicit të borxhit, që rezulton në një efekt dëborë të favorshëm gjatë gjithë horizontit”, siguron ajo.
Është parashikuar gjithashtu një rritje ekonomike prej 2,1% në 2025, prej 2,2% në 2026, prej 1,7% në 2027 dhe 1,8% në 2028.
Çështja është plani i parë buxhetor afatmesëm me objektiva për shpenzime dhe investime dhe reforma në kuadrin e rregullave të reja të qeverisjes ekonomike të BE-së.
Shtetet anëtare kishin deri në vjeshtë për të dërguar në Bruksel planet shumëvjeçare, katër deri në shtatë vite, të cilat tani do të diskutohen me ekzekutivin komunitar që, në 2025, rregullat të zbatohen në tërësi.
Është përcaktuar që ulja e borxhit publik të jetë, të paktën, një pikë përqindje në vit për vendet me një raport borxhi mbi 90% të PBB-së (si në rastin e Portugalisë) dhe gjysmë pikë përqindje për ato që janë midis këtij kufiri dhe pragut prej 60% të PBB-së.
Rregullat buxhetore të BE-së u pezulluan si pasojë e pandemisë Covid-19 dhe luftës së Ukrainës dhe tani do të rifillohen pas një reforme në bllokun komunitar.
“Pavarësisht pasigurisë së lartë, projekti i mesëm afatmesëm për ekonominë portugeze është i kujdesshëm dhe bilanci i rreziqeve është i favorshëm”, thekson qeveria në dokument, duke aluduar për ndikimet negative që lidhen me tensionet gjeopolitike dhe rritja e moderuar në tregjet tregtare të rëndësishme.
“Megjithatë, këto kompensohen nga rreziqe pozitive që vijnë nga zbatimi i reformave strukturore dhe investimeve përtej atyre të përfshira në Planin e Rimëkëmbjes dhe Rezistencës [PRR], që do të nxisin më tej aktivitetin ekonomik gjatë horizontit të projektimit”, që lejon kështu që, “pas një ngadalësimi në 2024, ekonomia portugeze të rifitojë dinamizmin e saj në 2025”, lexohet në dokument.