go to the original language article
Berlin (dpa) – Bashkimi Evropian duhet, sipas mendimit të presidentit të Këshillit António Costa, të nxjerrë pasoja nga strategjia e re kombëtare e sigurisë e SHBA. Kërcënimi për ndërhyrje në jetën politike të Evropës është i papranueshëm, tha politikani në një konferencë të Jacques Delors Institute në Paris. Shtetet e Bashkuara nuk mund të zënë vendin e qytetarëve evropianë dhe të vendosin se cilat parti janë të mira dhe cilat të këqija. «Aleatët nuk i kërcënojnë njëri-tjetrin me ndërhyrje në jetën e tyre politike dhe vendimet e tyre të brendshme», theksoi ai.
Si përgjigje ndaj strategjisë, sipas vlerësimit të Costa, BE-ja tani duhet të bëhet në mënyrë konsekuente e pavarur nga SHBA. Përveç kësaj, ai u shpreh që evropianët në vitin 2027 të marrin drejtimin brenda NATO-s. Çfarë ka parasysh saktësisht me këtë, ai megjithatë nuk e shpjegoi.
Kritika edhe nga Gjermania
Zëvendës zëdhënësi i qeverisë së qeverisë gjermane, Sebastian Hille, tha në Berlin se qeveria e ndan analizën në mënyrë thelbësore në shumë pika. Ai e arsyetoi këtë me «idene bazë se duhet ta mendojmë sigurinë tonë në mënyrë të gjerë». Evropa dhe SHBA janë gjithashtu të lidhura historikisht, ekonomikisht si dhe kulturalisht dhe mbeten partnere. Megjithatë, qeveria federale i hedh poshtë tonet kritike ndaj BE-së të nxjerra nga qeveria nën presidentin amerikan Donald Trump, tha Hille. Akuzat shihen më shumë si ideologji sesa si strategji.
Kontroversë rreth Rusisë
Gjermania nuk e ndan mendimin se Rusia nuk shihet më si kërcënim, tha Hille shprehimisht edhe në emër të kancelarit federal Friedrich Merz. Përkundrazi, mbetet vlerësimi i përbashkët i Gjermanisë dhe partnerëve të saj evropianë se «Rusia është kërcënimi më i madh për stabilitetin, paqen dhe lirinë në Evropë».
Në strategjinë e tyre të re të sigurisë, SHBA ankojnë ndër të tjera për një humbje të demokracisë dhe lirisë së mendimit në Evropë. Për migracionin thuhet se rënia e supozuar ekonomike e Evropës mbulohet nga rreziku i një «shuarjeje civilizuese». Politikanëve evropianë qeveria Trump u hedh në ngarkim një qëndrim bllokues politik në përpjekjen për paqe me Moskën. Kjo e vështirëson rivendosjen e stabilitetit në kontinent.
Ministri i Jashtëm gjerman kundërshton këshillat nga SHBA
Që nga Gjermania dhe shtete të tjera evropiane kishte ardhur tashmë kritikë e ashpër. Ministri i Jashtëm gjerman Johann Wadephul tha për deklaratat kritike mbi lirinë e mendimit se ai «nuk beson se dikush duhet të na japë këshilla për këtë». Norbert Röttgen, politikan i jashtëm i Unionit Kristian-Demokrat (CDU), i tha Redaktionsnetzwerk Deutschland: «Për herë të parë që nga fundi i Luftës së Dytë Botërore, SHBA nuk qëndrojnë më në krah të evropianëve».
Kryetarja e të Gjelbërve Franziska Brantner prandaj llogarit në një bashkëpunim të shtuar në politikën e sigurisë në BE: «Kushdo që tani ende mbështet vetëm në sigurinë kombëtare dhe jo evropiane, rrezikon lirinë dhe sigurinë tonë në Evropë», tha ajo për Funke-Mediengruppe. Shefja e të Majtës, Ines Schwerdtner, kërkoi në Berlin forcimin e sovranitetit evropian. «Kjo do të thotë që qeveria federale gjermane duhet me të vërtetë të guxojë edhe prishjen me trumpistët.» (8 dhjetor)