ALBENA – Lidhshmëria e rajoneve po bëhet një prioritet kyç për Evropën dhe propozimi i KE është dyfishimi i buxhetit të Mekanizmit për lidhshmërinë në fushën e transportit, tha drejtuesja e Përfaqësisë së KE në Bullgari Jordanka Chobanova gjatë sesionit plenare të Takimit Vjetor të autoriteteve lokale në kompleksin turistik “Albena”, i dedikuar horizontit financiar 2026. Organizatori i ngjarjes është Shoqata Kombëtare e Bashkive në Republikën e Bullgarisë.
Chobanova theksoi se me një prioritet shumë të lartë do të jenë projektet që çojnë në lidhshmëri në nivel evropian, pavarësisht nëse janë në fushën e transportit apo të rrjeteve energjetike – gjithçka që e bën Evropën si një tërësi më konkurruese.
Propozimi i KE për buxhetin e ardhshëm është shumë ndryshe nga gjithçka me të cilin jemi mësuar, theksoi Chobanova. Sipas saj, aktualisht Evropa po lufton për autonominë e saj dhe e presin për t’u zgjidhur çështje që lidhen me sigurinë, migrimin, energjinë, konkurrueshmërinë. Ka gjithashtu një sfidë të re – inteligjenca artificiale, roli i së cilës është vërtet transformues dhe do të ketë fitues të rinj dhe humbës të rinj, tha Chobanova. Sipas saj, fituesit do të jenë ata që investojnë në teknologji të larta.
Propozimi i ri i KE për buxhetin kërkon që të shohim BE-në si një tërësi, dhe jo shtetet si njësi të veçanta, tha më tej Chobanova. Ajo sqaroi se aktualisht po shqyrtohet dhe ndoshta do të pësojë modifikime. Megjithatë, Bullgaria duhet të përgatitet për modelin e ri, theksoi Chobanova dhe i bëri thirrje kryetarëve të përqendrohen në një kapacitet më të fortë për programim, organizim të mirë dhe dialog me autoritetet shtetërore dhe evropiane.
Propozimi i KE është që Bullgaria të marrë rreth 22.3 miliardë euro, që është më shumë se periudha aktuale, tha më tej Chobanova. Ajo theksoi se është e nevojshme një shfrytëzim shumë të shpejtë të fondeve. Chobanova përmendi se disa ditë më parë është publikuar raporti vjetor për zbatimin e mekanizmit për rikuperim dhe qëndrueshmëri. Ajo që vërehet në Evropë është se falë planeve për rikuperim dhe qëndrueshmëri ka rreth 0.7 për qind rritje në produktin e brendshëm bruto kumulativ në Evropë, theksoi eksperti dhe sqaroi se logjika e buxhetit të ri ofron të njëjtën logjikë si ajo e planeve për rikuperim dhe qëndrueshmëri – rezultate, reforma, para se të ketë pagesë.
Propozimi është që çdo shtet anëtar të ketë planin e tij kombëtar dhe rajonal të partneritetit, shtoi Chobanova. Ajo sqaroi se këto plane do të jenë të përshtatura me nevojat e çdo vendi, ato nuk do të jenë universale. Deri tani kemi pasur rreth 540 programe, shumë prej të cilave me rregulla të ndryshme, propozimi është që të ketë thjesht 27 plane për partneritet, theksoi Chobanova. Sipas saj, ato do të përfshijnë bujqësinë, sigurinë, politikat e afërsisë, si dhe politikën e përbashkët bujqësore – pagesat për fermerët, skemat për mbrojtjen e mjedisit, mbështetje për investime në bujqësi.
Opsioni tjetër që do të ofrojë buxheti i ri janë fondet për kriza, katastrofa natyrore të ndryshme dhe aksidente, shtoi Chobanova. Sipas saj, KE propozon që të ketë rreth 400 miliardë euro buxhet të rezervuar, që do të lejojnë një reagim më të shpejtë në situata emergjente. Chobanova tha se prioritet mbeten teknologjitë e pastra, bioekonomia, dekarbonizimi, dhe buxheti i programit “Erasmus plus” do të rritet me 50 për qind. (13 tetor)