go to the original language article
“`html
Polonia dëshiron të shtyjë zgjerimin e sistemit të tregtimit të emetimeve ETS për transportin dhe ndërtimin për tre vjet – ka informuar burimi i BE-së. Megjithatë, ndryshimi nuk do të ndikonte në nisjen e Fondit Social të Klimës, i cili gjatë periudhës së shtyrjes do të financohej ndër të tjera ngrohja e ndërtesave.
Që nga viti 2027 në BE pritet të zbatohet sistemi i ri, i zgjeruar i tregtimit të emetimeve, duke përfshirë ndër të tjera transportin dhe ndërtimin.
Disa vende megjithatë duan të shtyjnë këtë zgjerim në frikën e vendosjes së tarifave shtesë për ngrohje dhe karburante. Kryeministri çek Petr Fiala ka shpallur se çekët do të kërkojnë shtyrjen e përfshirjes së transportit dhe ndërtimit në sistemin ETS për një vit.
Siç i tha një grupi të vogël gazetarësh një burim i BE-së, Polonia shkoi më tej duke propozuar shtyrjen e hyrjes në fuqi të sistemit të ri për tre vjet – deri në vitin 2030. Polonia dëshiron që, sipas planit aktual, në vitin 2027 të funksionojë Fondi Social i Klimës, nga i cili do të financohet mbështetja për qytetarët dhe ndërmarrjet që ndjejnë më shumë pasojat e zgjerimit të ETS për ndërtesat dhe transportin.
Në planin afatgjatë, Fondi do të finançohet nga shitja e të drejtave të emetuara në ankande. Gjatë periudhës së shtyrjes trevjeçare, Polonia propozon financimin e Fondit me para nga burime të tjera, të sigurara – për shembull – nga kreditë e Bankës Evropiane të Investimeve. Në këtë periudhë, përfituesit mund të përdorin paratë shtesë për investime në ngrohjen e ndërtesave dhe dekarbonizimin e transportit.
“Çështja është të japim kohë për zbutjen e mëtejshme të presionit të çmimeve” – u tha gazetarëve në Bruksel.
Direktiva për sistemin ETS parashikon mundësinë e shtyrjes për një vit të hyrjes në fuqi të sistemit të ri me kusht që çmimi mesatar i gazit në gjysmën e parë të vitit 2026 të jetë më i lartë se në shkurt dhe mars të vitit 2022 ose nëse në atë periudhë çmimi mesatar i naftës do të jetë dyfish më i lartë se çmimi mesatar i naftës nga pesë vitet e mëparshme. Kjo, megjithatë, do të nënkuptonte kthim në çmimet e periudhës së krizës pas sulmit rus në Ukrainë më 2022, gjë që është pak e mundshme.
Çdo ndryshim, kështu që kërkon ndryshimin e direktivës tashmë në fuqi. “Një ndryshim i tillë mund të realizohet – ashtu siç u bë së fundmi me deforestimin – në një kohë rekord” – sugjeroi bashkëbiseduesi. Bëhet fjalë për rregulloren për deforestimin, e cila synonte të zbatohej nga 1 janari 2025. Ai vendos detyrimin për importuesit dhe prodhuesit e mallrave të tilla si dru, gomë, kafe ose sojë që të japin prova se ato nuk janë marrë nga zonat të cilat janë shpyllëzuar posaçërisht për kultivim.
Komisioni Evropian propozoi ndryshimin në tetor të këtij viti. Që në nëntor ato u miratuan nga Parlamenti Evropian dhe vendet anëtare në Këshillin e BE-së. Në sajë të ndryshimit në rregullore, rregullat do të zbatohen më herët nga fillimi i vitit 2026. (më shumë kohë për të përshtatur ndaj kërkesave të reja u është dhënë bizneseve të vogla dhe të mesme). (19.12.2024)
“`