go to the original language article
Bratislava – Duke marrë parasysh zhvillimin e ndërlikuar të financave publike në shumë vende të Bashkimit Evropian (BE) dhe pas një eksperience të mirë me funksionimin e institucioneve fiskale të pavarura, qeveritë e shteteve anëtare vendosën të forcojnë pozicionin e tyre përmes një amendamenti të direktivës, të cilin vendet individuale duhet ta adoptojnë në legjislacionin kombëtar deri në fund të këtij viti. BE kërkon të forcojë institucionet fiskale veçanërisht në fushën e pavarësisë, qasjes në të dhëna dhe forcimit të zërit të tyre në menaxhimin e financave publike,” tha kryetari i Këshillit për Përgjegjësinë Buxhetore (RRZ) Ján Tóth, informon TASR.
RRZ ka përmbushur në Sllovaki që nga viti 2012 rolin e një institucioni fiskal të pavarur. Duke qenë se është krijuar me një ligj kushtetues, mënyra më e përshtatshme dhe ligjërisht e saktë do të ishte sipas Tóth-it, amendimi i ligjit kushtetues për përgjegjësi buxhetore.
“Një amendament i tillë mund të zgjidhë nevojën për modernizimin e frenimit të borxhit të përfshirë në ligjin kushtetues, i cili u parashtrua që në vitin 2020, por mbeti i bllokuar përsëri në Këshillin Kombëtar të Sllovakisë,” theksoi shefi i RRZ. Ai shtoi se Sllovakinë prekin disa kërkesa të legjislacionit evropian.
“Direktiva kërkon që emërimi i anëtarëve të institucionit fiskal të pavarur të zhvillohet përmes një procesi të hapur bazuar në aftësitë e tyre profesionale në fushën e financave publike, makroekonomisë ose menaxhimit të buxhetit. Për Sllovakinë, kjo do të nënkuptonte shtimin në legjislacion të kushtit të dëgjimeve publike të kandidatëve për anëtar të këshillit dhe zgjerimin e rrethit të përvojave për menaxhimin e buxhetit,” shpjegoi Tóth.
Pavarësia e institucionit fiskal duhet të përkrahet më tej nga një deklaratë e qartë në legjislacion për ndalimin e një anëtari të këshillit të pranojë udhëzime nga qeveria ose ndonjë subjekt tjetër publik ose privat. Duhet të sigurohet gjithashtu një financim i qëndrueshëm dhe i përshtatshëm për përmbushjen e detyrave të tij që dalin nga direktiva dhe legjislacioni vendas.
“Institucionet fiskale duhet të kenë qasje të hershme në informacionet e nevojshme për përmbushjen e detyrave të tyre në mënyrë që organet e tjera të mos mund të kufizojnë rolin e tyre duke mos ofruar informacionin, ose duke vonuar ofrimin e tij. Direktiva kërkon forcimin e pozicionit të institucioneve fiskale në hartimin ose vlerësimin e parashikimeve makroekonomike të përdorura në buxhet,” kishte vijuar Tóth.
Këshilli i BE kërkon gjithashtu vendosjen e parimit “ndiq ose shpjego”. Në një rast të tillë, qeveritë, nëse nuk pajtohen me qëndrimin e këshillit fiskal që del nga detyrat e përcaktuara, duhet të shpjegojnë qëndrimin e tyre brenda dy muajve.
“Detyra themelore e institucioneve fiskale të pavarura është të mbështesin disiplinën fiskale, qëndrueshmërinë afatgjatë dhe besueshmërinë e financave publike. Veçanërisht duke vlerësuar në mënyrë të pavarur politikën fiskale të qeverisë dhe duke bërë parashikime fiskale dhe makroekonomike të veta, të cilat në varësi të vendit përkatës mund të hyjnë drejtpërdrejt në procesin e buxhetit,” shpjegoi Tóth. (19 mars)