go to the original language article
“`html
Bratislava – Në procesin e integrimit të fëmijëve ukrainas në shkollat sllovake janë arritur ndryshime pozitive. Për TASR-në këtë e konfirmoi komisioneri për fëmijë Jozef Mikloško. Një hap kyç në përfshirjen e tyre ai e konsideron atë që nga viti i ardhshëm shkollor arsimi i detyrueshëm do të vlejë edhe për fëmijët ukrainas që jetojnë në Sllovaki. Këtë gjendje e parashikonte edhe studimi i këtij viti i Komisionit Evropian (EK) me titull “Përfshirja e fëmijëve të zhvendosur nga Ukraina në sistemet arsimore të BE-së 2023-2024”.
Mikloško vuri në dukje se ai procesin e integrimit e sheh jo si përmirësim të sistemit ekzistues, por si krijim të qasjeve krejtësisht të reja dhe infrastrukturës mbështetëse. Sipas tij, qëllimi kryesor është që këta fëmijë jo vetëm të mësojnë gjuhën sllovake dhe të edukohen, por edhe të ndihen pjesë e plotë e shoqërisë sonë me mundësi të barabarta për të ardhmen.
“Nëse do ta neglizhojmë këtë fushë, do të rrezikonim krijimin e problemeve të thella sociale në të ardhmen,” parashikoi Mikloško.
Ai sqaroi gjithashtu se integrimi i fëmijëve ukrainas në shkollat sllovake është trajtuar intensivisht nga Zyra e Komisionerit për Fëmijë që nga fillimi i luftës në Ukrainë. Sipas Mikloško, në Sllovaki integrimi kishte të bënte me rreth 30,000 fëmijë ukrainas, prej të cilëve afërsisht një e treta tashmë frekuentonin shkollat sllovake, ndërsa shumë u arsimuan në formë të mësimit online.
Sipas Mikloško, ata përballen me sfida specifike, veçanërisht për sa i përket të rinjve mbi moshën 16 vjeç. “Në Ukrainë, në këtë moshë ata tashmë quhen të rritur, por tek ne ende nuk kanë arritur moshën e pjekurisë, që krijon kërkesa specifike për integrimin e tyre,” tha ai.
Studimi i EK-së “Përfshirja e fëmijëve të zhvendosur nga Ukraina në sistemet arsimore të BE-së 2023-2024” theksoi se 23 shtete anëtare të BE-së, të cilat iu përgjigjën këtij sondazhi, mobilizuan mbështetje për studentët, familjet, mësuesit dhe institucionet arsimore në të gjitha nivelet e arsimit dhe trajnimit profesional. Në mars 2024, 4.2 milionë njerëz nga Ukraina morën mbrojtje të përkohshme në shtetet anëtare të BE-së, prej të cilëve 1.3 milionë ishin të mitur. Vlerësohet se 700,000 fëmijë u regjistruan në shkolla në mbarë BE-në, nga arsimi parashkollor deri tek arsimi i mesëm i lartë.
Sipas studimit të përmendur, në Belgjikë, Qipro, Estoni, Greqi, Kroaci, Irlandë, Lituani, Luksemburg dhe Itali, arsimi është i detyrueshëm me të njëjtat kushte si për fëmijët e tjerë. Në Finlandë, Francë, Letoni, Hungari dhe Maltë është i detyrueshëm nën kushte të caktuara. Në Bullgari, Danimarkë, Rumani, Sllovaki, Slloveni dhe Suedi, regjistrimi nuk është i detyrueshëm, por janë marrë masa për të mbështetur arsimin. Polonia planifikonte të niste regjistrimet e detyrueshme nga shtatori 2024 dhe Sllovakia po përgatitej për një zbatim gradual nga viti 2025 sipas raportit të EK-së. (26 tetor)
“`