Aankomend NAVO-chef Rutte pret një punë të vështirë balansimi

BRUKSEL (ANP) – Nëse ish-kryeministri holandez Mark Rutte bëhet të martën sekretari i përgjithshëm i NATO-s, atëherë do t’i duhet të përballet menjëherë me manovra të rrezikshme për kërcënimin e Rusisë. Brenda më shumë se dy javësh, në Bruksel, është planifikuar një takim i 32 ministrave të Mbrojtjes së NATO-s.

Ukraina po përballet me dimrin e tretë që nga pushtimi rus i shkurtit 2022. Ministri i Jashtëm rus Sergej Lavrov ka paralajmëruar të shtunën vendet evropiane në një fjalim në Kombet e Bashkuara, që të mos lejojnë Ukrainën, që prej 2018-ës është anëtar aspirant i NATO-s, të bashkohet me aleancën. Sipas Lavrovit, Europa më mirë mos të rrezikojë të “përballet me një fuqi bërthamore”.

Paralajmërimi drejtohet direkt në thelbin e traktatit të NATO-s. Ai është që 32 vendet e NATO-s do t’i japin ndihmë ushtarake reciproke njëra-tjetrës nëse një prej vendeve të NATO-s sulmohet. Duke ndihmuar Ukrainën, vendet e NATO-s, sipas mendimit të Rusisë, shkojnë shumë larg dhe Moska mund të mos hezitojë të përdorë armët bërthamore.

Vendet e NATO-s duhet gjithashtu të kenë parasysh përshkallëzimin në Lindjen e Mesme dhe tensionet midis Kinës dhe Tajvanit. Janë probleme politike dhe ushtarake me të cilat Shtetet e Bashkuara, pjesëmarrësja më e fuqishme e NATO-s, mund të kenë mjaft probleme për t’u marrë vetë.

Prej dekadash, presidentët amerikanë kanë shpallur që Shtetet e Bashkuara nuk janë automatikisht më mbrojtësi i madh i Europës. NATO, nën udhëheqjen e Rutte, do të duhet të orientohet më tej në një kurs ku vendet evropiane brenda NATO-s bëhen ushtarakisht më të forta dhe të pavarura. Rutte gjithashtu pret një bashkëpunim intensiv me Bashkimin Evropian. BE-ja, për shkak të kërcënimeve ushtarake, sulmeve kibernetike dhe minimit ekonomik, për herë të parë ka emëruar një Komisioner Evropian për Mbrojtjen.

Në gjetjen e të gjitha këtyre ekuilibrave, pritet që aftësia e Rutte-s si një lojtar i zgjuar midis kryetarëve të shteteve evropiane të jetë e dobishme, sipas pritshmërive të vendeve të NATO-s.

Rutte do të bëhet sekretari i katërmbëdhjetë gjeneral. Dorëzimi do të bëhet të martën me fjalime dhe vendosje kurorash në selinë e NATO-s në Bruksel. Paraardhësi i Rutte-s, Jens Stoltenberg nga Norvegjia, ka mbajtur rolin e liderit më të rëndësishëm të NATO-s për dhjetë vjet.

(29 shtator 2024)