Агенцијата на ЕУ за основни права е загрижена за измената на Уставот на Словачка

Виена/Братислава – Агенцијата на ЕУ за основни права (ФРА) изрази загриженост во вторникот поради неодамнешната промена на Уставот на Словачката Република. Новелата воведува одредби кои би можеле да бидат во спротивност со заедничките вредности и правните обврски на кои е основана Европската унија, се наведува во соопштението за печатот на ФРА со седиште во Виена објавено на нејзината официјална страница, информира ТАСР.

„Уставните промени претставуваат ризик за загрозување на принципите на еднаквост, човечка достоинственост и почитување на основните права утврдени во Повелбата за основни права на ЕУ, како и обврските што членките ги прифатија во Договорот за Европската унија,“ констатира ФРА.

Три конкретни загрижености за Словачка

Во оваа врска, ФРА изрази три конкретни загрижености. Новелата предвидува дека дете можат да усвојат само брачни парови, и тоа маж и жена, кои се во брак или се во друг специфициран правно признат однос. Според ФРА, тоа претставува закана за основните права на паровите од ист пол, на пример, го ограничува нивното право да формираат семејство и нивната слобода на движење со тоа што го отежнува слободното движење на семејството во рамките на ЕУ.

Новелата признава само „биолошки определен пол на мажот и жената“, што според ФРА дискриминира трансродови, небинарни, родово разнолики и интерсексуални лица и може да доведе до дискриминација и повреда на нивните основни права.

ФРА има забелешки и на барањето за согласност на родителите за учество на детето на часови по сексуално образование. Констатира дека „во време кога е малтретирањето и вознемирувањето на ЛГБТИК+ лицата во цела ЕУ често, таквите ограничувања можат да го отежнат обезбедувањето на објективни, доверливи и возрастно соодветни информации од страна на училиштата“.

ФРА потсети дека при влезот во ЕУ, членките слободно и доброволно се обврзаа на заедничките вредности утврдени во член 2 од Договорот за ЕУ, како што се почитувањето на човечката достоинственост, слободата, демократијата, еднаквоста, владеењето на правото и почитувањето на човековите права. Уставните промени кои би можеле да го ограничат правото на еднаквост или други основни права, ги оспоруваат овие заеднички вредности и можат да ја ослабат нивната заштита во цела ЕУ. Овој развој е особено загрижувачки во однос на правата на ЛГБТИК+ лицата.

Венецијанската комисија на Советот на Европа во своето мислење од 24 септември укажа на тоа дека промените во однос на „националната идентитет“, особено во однос на „основните културни и етички прашања“, не би требало да даваат основи за дискриминаторско постапување и мора да бидат во согласност со обврските на државата според Европската конвенција за човекови права (ЕКЧП) и правото на ЕУ. (7 октомври)