go to the original language article
Брисел (АПА) – Министерот за заштита на животната средина Norbert Totschnig (ОВП) во Брисел силно се залага за воведување на „единствен систем на кауција“ за литиум-јонски батерии. „Сакаме Комисијата брзо да стави предлог на маса“, рече Totschnig на почетокот на состанокот на министрите за животна средина на ЕУ во вторник во Брисел. Министрите сакаат да се борат и против „ултра-фаст-фешн трендот“. Во однос на меѓународните трговци треба да се најдат „спроведливи регулативи“.
Во Австрија и во многу делови на Европа има проблеми со фрлените литиум-јонски батерии. Често уредите со такви батерии погрешно се фрлаат во останатиот отпад, каде што предизвикуваат пожари. „Во Австрија доживеавме многу негативна година со многу, многу пожари, огромни штети“, рече Totschnig. На „заокружена маса“ во септември станало јасно дека трговијата со акумулатори е меѓународна и дека проблемот може да се реши само на европско ниво.
„Трае предолго“
Планирано е до 2027 година да се спроведе една евалуација, „од моја гледна точка тоа трае предолго“. Потребен е систем во кој батериите се враќаат и безбедно се отстрануваат. Тоа има позитивен ефект „за животната средина, безбедноста и функционалната кружна економија во Европа“, рече Totschnig.
Во однос на модниот тренд, Totschnig објасни дека просечен Европејанец годишно купува 26 килограми текстил и во истата година отстранува единаесет килограми текстил. „Во Австрија годишно се фрлаат 220.000 тони текстил“, рече министерот. Треба да се преземат контрамерки и да се ограничи развојот. Општо, министрите сакаат врз основа на најновиот извештај за состојбата на животната средина во Европа да ја нагласат и итноста на унапредувањето на климатската резилиентност и преминот кон кружна економија.
Стратегија за биоекономија
Министрите за животна средина разговараа и за стратегијата за биоекономија на ЕУ. Биоекономија значи користење на биомаса за производство на храна, материјали и енергија. Во целата ЕУ во оваа област во 2023 година биле вработени повеќе од 17 милиони лица, вредноста изнесувала 2,7 билиони евра. За преминот кон чиста и конкурентна економија во Европа и за нејзината стратешка автономија од клучно значење е да се искористи потенцијалот на биоекономијата, беше речено. За таа цел треба да се користат обновливи биолошки копнени и морски ресурси, да се прошируваат иновациите и да се намали зависноста од увоз на фосилни горива. Моментално Европа е 90 проценти самодоволна со биомаса, односно: биомасата што се користи во ЕУ во 90 проценти потекнува и од Унијата.
За веројатното претстојно олеснување на „забраната за мотори со внатрешно согорување“ Totschnig рече дека во областа на сообраќајот постојат особено големи предизвици за постигнување на климатските цели. Тој се изјасни за „технолошки неутрален пристап“. Е-мобилноста во следните години ќе игра многу централна улога, но и CO2-неутралните технологии – конкретно ги наведе био-горивата и е-горивата – треба да добијат шанса. Станува збор и за добавувачката индустрија со нејзината висока додадена вредност, за работни места и благосостојба. На крајот на денот потребен е добар компромис кој ќе ги усогласи економските и еколошките цели, рече Totschnig.
(16.12.2025)