go to the original language article
БРИСЕЛ – Европскиот совет на самитот на ЕУ одржан на 18 декември усвои заклучоци со кои се опфатени сите прашања за кои се разговараше на самитот – Украина, проширувањето на ЕУ, ситуацијата на Блискиот Исток, одбраната и безбедноста, миграциите, војната против дезинформациите. Како што се наведува во документот, на самитот е одржана стратешка дискусија за понатамошниот пат на проширувањето, вклучувајќи аспекти поврзани со внатрешните реформи и за време на која беше нагласена важноста на проширувањето како геостратешка инвестиција во мирот, безбедноста, стабилноста и просперитетот.
Како што е истакнато во документот, тоа е двигател за подобрување на економските и социјалните услови на европските граѓани, намалување на разликите меѓу земјите и мора да ги негува вредностите врз кои е заснована Унијата. „Гледајќи напред кон перспективата за понатамошно проширување на Унијата, и идните држави членки и ЕУ мора да бидат подготвени во моментот на пристапување. Земјите кои стремат кон членство мора да ги продолжат своите реформски напори, особено во областа на владеењето на правото, во согласност со природата на процесот на пристапување заснован на заслуги и со помош на ЕУ. Паралелно, Унијата мора да ги постави неопходните внатрешни темели и реформи, што ќе ја зајакне Европската унија и ќе го зајакне европскиот суверенитет“, се наведува во заклучоците. Истовремено, како што напредува процесот на проширување, Европскиот совет ја повикува Комисијата да ги претстави своите детални прегледи на политиките за оваа работа да напредува паралелно. Кога станува збор за Украина, се наведува во заклучоците, одобрен е заем за Украина од 90 милијарди евра за 2026-2027 година, врз основа на задолжување на ЕУ на пазарите на капитал, со поддршка на буџетскиот простор на ЕУ, со напомена дека секоја мобилизација на средствата од буџетот на Унијата како гаранција за овој заем нема да влијае на финансиските обврски на Чешка, Унгарија и Словачка. Во врска со ситуацијата на Блискиот Исток, Европскиот совет го поздрави усвојувањето на Резолуцијата 2803 на Советот за безбедност на Обединетите нации за основање на Комитет за мир и привремени Меѓународни стабилизациски сили, како што е наведено во Сеопфатниот план за ставање крај на конфликтот во Газа и ги повикува сите страни целосно да ја спроведат Резолуцијата и во согласност со релевантните меѓународни политички и правни принципи.
Во тој контекст, се наведува, Европскиот совет повторно ја потврдува силната посветеност на ЕУ на меѓународното право и на сеопфатен, праведен и траен мир заснован на решение за две држави во согласност со релевантните резолуции на Советот за безбедност на ОН, каде две демократски држави, Израел и Палестина, живеат една покрај друга во мир во рамки на безбедни и признати граници. Исто така, го осудува масовното зголемување на насилството на доселениците врз палестинските цивили и ја повикува Владата на Израел да ги почитува своите обврски според меѓународното право и да го заштити палестинското население на окупираните територии. Европскиот совет повикува и на деескалација во поширокиот регион и ја истакнува потребата од зачувување на стабилноста во Либан, а повикува и на целосно разоружување на Хезболах и другите недржавни вооружени групи во Либан. Кога станува збор за Сирија, Европскиот совет ја повторува својата поддршка за мирна и инклузивна транзиција во Сирија и ја истакнува важноста од заштита на правата на Сиријците од сите етнички и верски потекла без дискриминација. Во заклучоците силно се осудуваат сите неодамнешни хибридни напади врз Европската унија и нејзините држави членки и, во светло на интензивираната хибридна кампања на Русија и Белорусија, се повикува на забрзани напори за зајакнување на отпорноста, заштита на критичната инфраструктура и спречување, одвраќање и реагирање на хибридни напади низ целата Унија, користејќи ги сите релевантни политики и инструменти, вклучително и понатамошни рестриктивни мерки против тие земји. Европскиот совет во документот го поздравува усвојувањето на Уредбата во врска со поттикнување на инвестициите поврзани со одбраната во буџетот на ЕУ и претставувањето на Планот за трансформација на одбранбената индустрија, а повикува и на интензивирање на работата на сите области идентификувани во октомври 2025 година, а ко-законодавците да продолжат приоритетно да работат на релевантните законски предлози, како што се Omnibus за одбранбена подготвеност и неодамнешниот предлог за олеснување на воената мобилност.
Советот изрази најдлабоко сочувство до семејствата и пријателите на жртвите во Сиднеј, на плажата Bondaj и се солидаризира со Австралија и еврејските заедници ширум светот. Ја повторува својата најостра можна осуда на сите форми на антисемитизам и омраза, нетолеранција, расизам и ксенофобија, вклучително и омраза кон муслиманите и ја повикува Европската комисија и државите членки да го интензивираат следењето на декларацијата на Советот за негување на еврејскиот живот и борба против антисемитизмот од 15 октомври 2024 година, вклучително и заштитата на еврејските институции. Истакната е и важноста од зајакнување на демократската отпорност на Европа, а се нагласува потребата од сузбивање на дезинформациите и манипулацијата и мешањето на странски информации (FIMI) и заштита на слободните и плуралистички медиуми. „Европскиот совет ја повикува Комисијата, во соработка со државите членки, да развие макрорегионална стратегија на ЕУ за Атлантикот до јуни 2027 година, земајќи ја предвид постојната Атлантска поморска стратегија и Атлантскиот акционен план“, се заклучува во усвоениот документ. (19 декември)