Новата претседавач на европската дипломатија Каја Калас и новиот претседател на Европскиот Совет Антонио Кошта пристигнаа денеска во Киев за симболична посета на поддршка за Украина на првиот ден од преземањето на нивните должности.
Оваа посета се одвива во време кога тензијата меѓу Москва и Западот е особено зголемена, откако Украина користеше американски и британски произведени ракети за да удри длабоко во руската територија и лансирањето од Русија на нов хиперсоничен проектил против украинскиот град.
Новата Европска Комисија сака да го покаже своето силно поддршка кон Украина во време кога украинските сили се повлекуваат на фронтот и светот се подготвува за новиот мандат на Доналд Трамп како претседател на САД, што ја зголемува загриженоста за можноста на прекин на американската помош за Киев.
„Дојдовме за да испратиме јасна порака: ние сме на страната на Украина и продолжуваме да и’ го даваме нашата поддршка“, изјави Кошта пред новинарите кои го придружуваат.
„Од првиот ден на војната ЕУ беше на страната на Украина“, напиша Кошта на Х заедно со фотографија од него, Калас и европската комесарка за проширување Марта Кос како пристигнуваат со воз во Киев.
„Од првиот ден на преземање на нашите должности ја повторуваме нашата непоколеблива поддршка кон украинскиот народ“, додаде тој.
„На првиот ден на преземање на функциите, мојата порака е јасна: ЕУ сака Украина да ја добие оваа војна“, истакна Калас на Х. „Ќе направиме сè што е потребно за тоа“.
Покрај тешкотиите што ги има на фронтот, Украина последните седмици била цел на жестоки воздушни бомбардирања против нејзините енергетски инфраструктури, што предизвика широки прекини на електроснабдувањето како што се приближува зимата.
„Ситуацијата во Украина е многу сериозна, но јасно е дека има висока цена и за Русија“, оцени Калас, поранешната премиерка на Естонија и познат застапник за строгата политика кон Москва.
Калас и Кошта, кои заземаат двете најважни позиции во ЕУ по претседавачот на Европската Комисија Урсула фон дер Лејен, се очекува да се сретнат со украинскиот претседател Владимир Зеленски.
Зеленски, кој повеќе од две години категорично одбиваше да преговара со Русија, се чини дека омекна неговата позиција во последно време.
Во петокот побара од НАТО да ја понуди својата заштита на областите на Украина кои се под контрола на Киев за „да се заврши жешката фаза на војната“ и даде на знаење дека Киев нема да бара веднаш да ги врати териториите кои ги окупирала Русија.
„Ако зборуваме за прекин на огнот, (имаме потреба од) гаранции дека (рускиот претседател Владимир) Путин нема да се врати“, нагласи Зеленски говорејќи на британската телевизија Sky News.
Од својата страна, Путин бара од Украина да ги предаде четирите области во јужниот и источниот дел од земјата, кои делумно се под контрола на руските сили, дополнително на Крим кој Москва го анектираше во 2014 година. Исто така е против членството на Украина во НАТО.
Калас истакна дека „најсилна гаранција за безбедност е членството (на Украина) во НАТО“.
„Ако Украина реши да исцрта линија некаде, како ќе можеме да ја гарантираме мирот за да Путин не оди подалеку?“, се праша тој.
Дипломатите во НАТО оценуваат дека нема многу можности Алијансата да и’ понуди на Украина статус на членка во блиска иднина, со оглед на противењето на голем број земји кои се борат дека наопаку ќе се врезат во директна војна со Русија.
Според Калас, ЕУ треба „да не исклучува ништо“ кога станува збор за испраќање на европски трупи на украинското тло за да го гарантираат почитувањето на евентуален прекин на огнот кој ќе се договори, уште една мерка која може да предизвика директен судир со Русија. „Треба да одржиме стратешка нејасност по ова прашање“, истакна Калас.
Од почетокот на руската инвазија во 2022 година, Европа потрошила вкупно околу 125 милијарди долари за поддршка на Украина, додека САД повеќе од 90 милијарди долари, според извештајот на Институтот од Киев.
Но иднината на американската поддршка е предмет на сомневање затоа што Трамп го критизираше и даде на знаење дека сака завршување на конфликтот што е можно побрзо.
Калас се јави дека ЕУ ќе се обиде да го убеди републиканецот дека поддршката за Киев е во интерес на САД.
„Помошта за Украина не е милосрдие. Победа на Русија несигурно би го заострила Кина, Иран и Северна Кореја“, оцени таа.
Според неа, ЕУ ќе продолжи да се стреми да најде Киев во „силна“ позиција во случај на преговори со Русија. Сепак призна дека станува „сè потешко“ за 27те земји членки да се договорат за нови мерки за засилување на својата поддршка за Украина.
„Оваа војна трае веќе некое време и станува сè потешко да се објасни на нашите сограѓани“, додаде, пред да дополни: „но не гледам друга решение“. (01/12/2024)
ЕМ