go to the original language article
Брисел – Делегација на Министерството за дигитална трансформација се сретна во понеделник во Брисел со претставници на генералната дирекција на Европската комисија за комуникациски мрежи, содржини и технологија. Генералниот директор Роберто Виола ја поздрави одлуката на Словенија да аплицира за средства за проектот суперкомпјутер и фабрика за вештачка интелигенција во две апликации.
Министерот за финансии Клемен Боштанчиќ, кој привремено го води Министерството за дигитална трансформација, ги презентираше плановите на Словенија пред европските партнери за воспоставување на вториот суперкомпјутер и фабрика за вештачка интелигенција.
Словенија веќе учествува со вложување од пет милиони евра во италијанскиот проект суперкомпјутер во Болоња, но сака во февруари 2025 година да поднесе самостојна апликација за изградба на нов суперкомпјутер, прилагоден за апликации во областа на вештачката интелигенција. Апликацијата треба да вклучи и воспоставување на фабрика за вештачка интелигенција како екосистем за развој и оптимизација на различни модели на вештачка интелигенција, соопшти Министерството. Вредноста се проценува на сто милиони евра, од кои половина треба да се обезбедат од ЕУ како неповратни средства.
Најголемиот словенечки производител на електрична енергија од обновливи извори, Дравске електране Марибор, веќе и продаде соодветно земјиште на државата во Марибор. Како суперкомпјутерот така и податочниот центар, кој веќе е во изградба, според плановите, треба да се напојуваат од хидроелектраната Мариборски остров, додека топлината генерирана при работењето на суперкомпјутерот ќе се користи за греење на жителите на Марибор.
Во Марибор од април 2021 година веќе функционира првиот суперкомпјутер Вега, кој е достапен за словенечки и европски истражувачи и индустрија. Проектот беше вреден нешто повеќе од 17 милиони евра, а средствата беа обезбедени од Европскиот фонд за регионален развој, словенечкото Министерство за образование, наука и спорт и компанијата EuroHPC.
Со цел зајакнување на регионалната соработка, Словенија ги покани сите соседни земји да учествуваат во проектот за новиот суперкомпјутер. Според податоците од Министерството, Австрија и Италија веќе изразиле подготвеност за учество, додека Словенија сѐ уште чека одговор од Унгарија и Хрватска. (4. ноември)