Брисел – Европскиот акт за вештачка интелигенција, првиот глобален регулативен акт за оваа технологија во светот, стапи на сила овој четврток, 1 август, но повеќето од утврдените правила ќе започнат да се применуваат од 2 август 2026 година, како што предупредува Европската комисија во соопштение.
Регулативата е дизајнирана за да гарантира дека ВИ развиена и користена во Европската унија (ЕУ) е “доверлива”, па оттука предвидува различни мерки заштити за да ги заштити основните права на луѓето.
“Регулативата има за цел да воспостави усогласен внатрешен пазар за ВИ во ЕУ, поттикнувајќи го усвојувањето на оваа технологија и создавајќи поволно опкружување за иновации и инвестиции”, истакна Европската комисија.
Во тој контекст, регулативата утврдува различни нивоа на ризик за системите на вештачка интелигенција, кои се движат од ‘минимален’ до ‘неприфатлив’.
Европската комисија истакна дека ќе се наметнат глоби на компаниите кои нема да ги почитуваат правилата, санкции кои може да се искачат до 7% од нивниот годишен глобален промет за прекршување на забранетите апликации на ВИ, до 3% за непочитување на други обврски и до 1,5% за давање на неточни информации.
Членките на ЕУ имаат рок до 2 август 2025 година за да ги назначат националните надлежни органи, кои ќе го надгледуваат спроведувањето на применливите правила за системите за ВИ и ќе спроведуваат активности за надзор на пазарот.
Меѓутоа, забраните за системите на вештачка интелигенција кои се сметаат дека претставуваат ‘неприфатлив ризик’ ќе се применуваат веќе по шест месеци, додека правилата за т.н. модели на ВИ за општа употреба ќе се применуваат во рок од 12 месеци.
Министерството за дигитална трансформација и јавна администрација на Шпанија го прослави стапувањето на сила на европската регулатива за ВИ.
“Денес стапува на сила Законот за вештачка интелигенција во Европа! Пионерска рамка која го обезбедува развојот на етичка и одговорна ВИ, додека ги поттикнуваме продуктивните добивки што ги носат врвните технологии”, оцени министерството раководено од министерот Жозе Луис Ескрива во порака објавена на социјалната мрежа X. (1 август)