Бернска конвенција: Намален статус на заштита на волците

“`html

На ниво на ЕУ/Брисел/Стразбур – Земјите потписнички на Бернската конвенција го намалија статусот на заштита на волкот од „строго заштитен“ на „заштитен“. Ова го соопштија во вторникот од прес-службата на Советот на Европа во Стразбур. Предлогот за намалување на статусот на заштита дојде од ЕУ, која сега во понатамошен чекор може да го намали заштитата на волкот во Директивата за флора-фауна-хабитати (Директива ФФХ). Министерот за земјоделство Тотсчниг (ÖVP) го поздрави намалувањето што тој го побара.

Не е објавено кои земји како гласале. Комисијата на ЕУ, која во Стразбур зборува во име на 27-те земји членки на ЕУ, најверојатно гласала за предлогот. Исто така, Швајцарија, која веќе во 2022 година се залагаше за намалување – тогаш неуспешно поради, меѓу другото, негативниот одговор на ЕУ.

Бидејќи ЕУ и нејзините земји членки се договорни страни на меѓународната спогодба од Берн за заштита на европските диви растенија и животни и нивните природни живеалишта, без промена на заштитниот статус во спогодбата, статусот на ниво на ЕУ не можеше да биде променет. Промената стапува на сила три месеци по денешното гласање. Дотогаш, теоретски една третина од земјите потписнички би можеле да стават вето – што е малку веројатно, откако за денешното решение била потребна двотретинска мнозинство.

Според Министерството за земјоделство, 38 од вкупно 50 земји потписнички на Бернската конвенција гласале за препораката. Потоа, ЕУ-комисијата е повикана да ги измени прилозите на Директивата ФФХ. Намалениот статус на заштита би им дал на земјите на ЕУ повеќе флексибилност за дозвола на лов на волци, без целосно укинување на заштитата – се објаснува во прес-известувањето на Советот на Европа.

Зголемувањето на популацијата на волци води до конфликти

Во декември 2023 година, Комисијата на ЕУ предложи намалување на заштитниот статус на волкот од „строго заштитен“ на „заштитен“. Враќањето на волците во региони на ЕУ, каде што долго време не биле присутни, исто како и зголемувањето на нивната популација во нови подрачја, довело до потешкотии и конфликти, го објаснува Комисијата својот одлука. По одобрувањето на земјите на ЕУ во септември, ЕУ внесла изменет предлог за Бернската конвенција. Претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лејен, денес изрази задоволство: „Потребен ни е урамнотежен пристап меѓу заштитата на дивите животни и заштитата на нашите средства за живот.“

„Денес постигнавме важен рушен чекор за поедноставна регулација на големите предатори како што е волкот. Факт е дека волкот повеќе не е загрозен во Европа и сега се размножува до 30 проценти годишно. Проблемот со волкот надминува само напаѓање на животни, бидејќи волкот сè повеќе го губи стравот од луѓето. Не смееме како политички одговорни да дозволиме да има напади од волци. Точно затоа се борев со години за намалување на заштитниот статус“, ја поздрави одлуката министерот за земјоделство Норберт Тотсчниг (ÖVP) во изјава.

Тиролскиот гувернер Антон Метл (ÖVP) се почувствува потврден од прифаќањето на промената која ја бара и Тирол. „Волкот повеќе не е загрозен“, истакна Метл во прашање на АПА, намалувањето на заштитниот статус е „логична последица“ од тоа. Ако ЕУ-комисијата сега уште го измени Директивата ФФХ, намалувањето ќе биде конечно „черно на бело“ означено.

„Бидејќи нашето планинско и паунско земјоделство е многу повеќе загрозено од волкот кој шета по десетици илјади во Европа, денешното решение на Бернската конвенција е важна етапна победа за иднината и виталноста на руралните области“, истакнува претседателот на Земјоделската стопанска комора на Австрија, Јосеф Мосбругер. „Решението е успех за заштитата на видови во Австрија и јасно покажува дека волчката популација во многу земји во Европа се наоѓа на високо ниво и постојано експоненцијално расте“, подчертава претседателот на Лов на Австрија, Максимилијан Мајр-Мелнхоф, според изјава.

„Намалувањето на заштитниот статус е важен напредок за одржување на рамнотежата меѓу заштитата на природата и потребите на нашето планинско земјоделство и туризмот“, вели заменицата на гувернерот на Салцбург, Марлене Свазек (FPÖ). И FPÖ-европратеник Роман Хајдер ја поздравува намалувањето на заштитниот статус на волкот искрено: „Со тоа се овозможува позитивно соживот меѓу луѓето, домашните животни и дивите животни во нашата природа.“

Заштитниците на животни ја критикуваат одлуката

„Оваа одлука е назадување за заштитата на видови и пример за демократска неуспешност“, критикува Мадлен Петровиц, претседателка на Тирштутц Австрија. „Тоа покажува колку често научните откритија и желбата на мнозинството се игнорирани во корист на индивидуални интереси на лобито.“ И анкетата за првиот волчки извештај и анкетата на Комисијата на ЕУ за намалување на заштитниот статус доведоа до исти резултати: мнозинството (77 проценти во извештајот и 71 проценти во студијата на ЕУ) ја поддржуваат одржувањето на постоечкиот строг заштитен статус на волкот.

„Владејачката политика ги избегнува домашните задачи и наместо тоа започнува популистички напад на заштитата на видови. Навистина е потребна добро планирана офанзива за заштита на стадата“, вели експертот на Светскиот фонд за природа (WWF) Кристијан Пихлер. Постапката не е научно поддржана и може да биде целосно контрапродуктивна. Како домашни диви животни и предатори, волците се природен придонес за биодиверзитетот. Тие спречуваат ширење на болести и во идеални услови ги зајакнуваат важните заштитни шуми, бидејќи можат да ги намалат прекумерните популации на диви животни.

Томас Вајц, говорник за земјоделие на Зелените во Европарламентот, вели: „Понижењето не се заснова на научни докази, туку чист популизам. Волкот служи како жртва на конзервативците и треба да го одвлече вниманието од нивниот неуспех во руралните области во цела Европа. Постојат стравувања дека со промената на директивата за заштита на природа сега не само на волкот, но и на други загрозени животни како што се дабровите, видрите, морските желки, фоките или рисовите ќе им се намали заштитниот статус.“ (03.12.2024)

“`