Нашите градови треба и можат да станат по одржливи, по хумани, по еколошки одржливи, истакна комесарот за Одржливи Транспортни и Туризам, Апостолос Џицикостас, зборувајќи на Форумот на Грчката Мрежа на Отпорни Градови.
Тема на дводневниот Форум беше „Дијалог за Отпорноста: Активна Поддршка на Грчките Градови за Намалување и Приспособување кон Климатските Промени“ и на работањата на Форумот учествуваа повеќе од 120 градоначалници од цела Грција, политичари и научници.
Овој дводневен период дискутираме за современи проблеми, актуелни предизвици, кои во секој случај, бараат план и одлучност во нивното справување и, навистина, во јадрото на тие прашања се градовите, се урбаните центри низ целиот свет, истакна од почетокот на неговиот говор.
Како што рече, до 2030 година, 60% од светската популација ќе живее во градови и оваа процентка се очекува да достигне 80% до 2050 година со оваа брза урбанизација која креира демографски, социјални и еколошки предизвици. Тој нагласи дека градовите покриваат околу 3% од површината на Земјата и произведуваат 72% од глобалните емисии на стакленички гасови, додека во Европската Унија, бројките значајно не се разликуваат, бидејќи градовите покриваат само 4% од површината, но засолнуваат 75% од граѓаните и претставуваат 65% од вкупната потрошувачка на енергија и 70% од емисиите на јаглерод диоксид.
ЕУ последователно ги промовира одржливите политики и активно ги поддржува градовите, преку програми, акции и финансирања
За г. Џицикостас, климатските промени и урбанизацијата се „две глобални мега-трендови“ и „треба да ги испитаме нивната интеракција“, како што рече, нагласувајќи дека „што прават градовите треба да нè интересира“ и главно што прават градовите во регионот на Средоземjето, бидејќи „се соочуваме со најинтензивните последици од климатските промени“. Последици, кои „ги загрозуваат здравјето и животот на граѓаните, безбедноста на инфраструктурата и економската одржливост на урбаните центри“, како што рече.
Сепак, тој нагласи дека „не сè е црно и темно“, бидејќи постојат три причини „да бидеме планирани“: Прво, сега сме веќе сфатените предизвикот длабоко – и ова дводневно форум, но и пошироко акцијата на Грчката Мрежа на Отпорни Градови, е уште еден гласен доказ дека јавната расправа, јавните политики, определувањето на целите и нашите приоритети се насочени правилно. Второ, „сме дел од еден сојуз, кој има овие прашања во центарот на своите политики, во ЕУ, која последователно ги промовира одржливите политики и активно ги поддржува градовите, преку програми, акции и финансирања. И трето, „сега веќе имаме знаење, технологија и средства и алати за постигнување на многу значајни цели“, бидејќи и ЕУ признава дека преминувањето кон отпорни и одржливи градови бара интегрирани соработки, стратегии и иновативни решенија, кои не се појавуваат автоматски, им е потребно стратешко и политичко одлучување и упорност во нивната имплементација.
Што се однесува до релевантните европски програми и кохезивните финансирања, истакна важноста на програмата „Horizon“, која финансира проекти за иновативни решенија, фондот за обнова и отпорност, кој има значителни извори за одржлив развој на градовите и ЕСПА, кој е еден од најзначајните алати кои ги имаат во своите раце регионите и општините, како што рече, за современи физички и дигитални инфраструктури, и спомена програмата на 100 Климатски Неутрални и Паметни Градови, која има за цел до 2030 година да создаде европски градови како лидери во климатската неутралност.
Како што рече, Атина, Солун, Трикала, Козани, Јанина, Каламата, заедно со уште 106 градови, ги намалуваат атмосферските нечистотии за 200 милиони тони и развиваат проекти и активности за да ги направат овие градови по човечки. Тој потсети дека 90% од европските активности за справување со климатските промени се имплементираат денес од страна на региони и општини.
„Нашите градови така треба и можат да станат по отпорни, по хумани, по еколошки одржливи“
Подоцна, г. Џицикостас детално се осврна на европските иницијативи поврзани со неговите портфолија, одржливиот транспорт и туризмот.
За урбаната мобилност, било да се однесува на електрични автомобили, било на средства за движење или на ширење на можноста за движење со велосипеди, тој рече дека и преку новата стратегија за европската автомобилска индустрија, која ја презентирал пред неколку денови во Брисел, и преку стратегијата за одрживиот транспорт којашто се подготвува, и од страна на стратегијата за европските пристаништа, со која сега работат и која ќе се презентира во 2025 година, „последователно ја поддржуваме инвестицијата во современата, чиста урбана мобилност, инвестицијата во електромобилитетот и одржливите горива, инвестицијата во иновацијата и дигиталната транзиција“.
„Треба да ја намалиме зависноста од фосилни горива и да создадеме по отпорни енергетски мрежи. Треба побрзо да воспоставиме повеќе точки за електрично полнење. Транспортните средства треба да бидат по одржливи. Треба да користиме дигитални решенија и паметни технологии за подобро управување со ресурси и урбани системи. Да ги шириме мрежите на велосипедски патеки. Да ја подобриме безбедноста за нашите сограѓани кои се движеат пешки“, рече.
Го опиша исто така многу важен за Комисијата, но и за него лично, европската поддршка на државите членки, за да обезбедат финансиски и даночни стимулации за сите и особено за граѓаните со по ниски приходи, за да имаат пристап до почисти возила, нови технологии. Како што рече, мобилноста е право, без оглед каде некој живее и кои се неговите средства за живот, и затоа е апсолутен приоритет на него лично да обезбеди дека никој не ќе остане назад, на маргините.
Позовајќи се на туризмот, тој повтори важноста на тоа што, за првпат во историјата на ЕУ, туризмот е додаден во портфолио на комесар, и, како што рече, „во овој момент работиме на новата европска стратегија за туризмот, преку која сакаме да дадеме одговор на основното прашање како да балансираме развојот со зачувување на околината и нашата наслественост“.
Зборуваше за „балансиран туризам“, бидејќи некои дестинации се соочуваат со феномени на преоптовареност и други, со извоједи убавина и специфични карактеристики, остануваат неискористени. Тој се осврна на засилување на Организациите за Управување со Дестинации, нагласувајќи дека улогата на општините во оваа напор ќе биде клучна, и говори за постигнување на поголеми туристички течења во повеќе дестинации -со предности за повеќе локални заедници и со отстранување на товарот од по преоптоварени дестинации- ширење на туристичката сезона низ дванаесет месеци, како и за заштита и зачувување на природното и културното наследство.
Г. Џицикостас, повикувајќи се на денешната геополитичка состојба, ислегне дека „да, имаме добиено повеќе приоритети, не ги менуваме приоритетите“, додека во врска со последиците од климатската криза рече дека, според предвидувањата, до 2050 година, намалувањето на Туризмот ќе достигне 10% и, како што рече, Грција, како медитеранска земја, се наоѓа во првиот ред на земјите, кои ако работите не одат добро, ќе претрпат неизмерни последици“.
Никој денес не може да замисли цената што ќе треба неизбежно да ја платиме ако ги оставиме работите да се развиваат според најлошото сценарио, дополнител.
„Така нашите градови треба и можат да станат по отпорни, по хумани, по еколошки одржливи. Ова е едничното билетче ако сакаме нашите градови да имаат економски напредок, за да привлечеме инвестиции, да го бориме нерешеностите и општествената кохезија“, заврши г. Џицикостас.
Прочитајте исто така: