Брисел поддржува врски со водород на Иберискиот Полуостров со 35,5 милиони евра

Европската комисија ќе поддржи, со 35,5 милиони евра, интерконекции на водород на Иберискиот Полуостров, вклучувајќи 7,2 милиони за една интерконекција помеѓу Селорику да Беира и Замора, а остатокот за интерконектор помеѓу Шпанија и Франција.

Најавата денеска беше направена во Брисел од извршниот орган на заедницата, кој во соопштение објавува вкупен пакет од 1,25 милијарди евра во грантови од Механизмот за поврзување на Европа за 41 трансгранични проекти на енергетски инфраструктури со статус на проекти од заеднички интерес, од кои еден е Х2мед, една транснационална иницијатива за поврзување на водородните мрежи на Иберискиот Полуостров со Северна и Централна Европа.

Според списокот на избраните предлози за грантови, сега достапен, Х2мед може да добие до 35,5 милиони евра: за една интерконекција на водород Х2Med CelZa (7,2 милиони евра) и за друга интерконекција помеѓу Барселона и Марсеј (28,3 милиони евра).

Уште еден проект, кој се однесува на Португалија, беше избран за извршување на студии за иницијативата Европски Водороден Скелет за создавање на трансевропска мрежа на водород составена од околу 28.000 километри во 2030 година (за кои ќе бидат достапни 2,8 милиони евра).

Во прашање е проектот Х2мед, за енергетски интерконекции помеѓу Португалија, Шпанија и Франција.

Според информацијата достапна на неговата интернет страница, Х2мед вклучува пет партнери во Европа (вклучувајќи го и РЕН – Национални Енергетски Мрежи) и има вкупен буџет од 2.500 милиони евра, што предвидува дека до 2030 година ќе се снабдува зелен водород по достапна цена во Европа од 2030 година.

Од тој датум, ќе има годишен капацитет за транспорт на два милиони тони „зелен“ водород (што претставува 10% од проценетото снабдување во Европа во 2030 година).

Во октомври 2022, владите на Португалија, Франција и Шпанија се согласија да го забрзаат интерконекциите на Иберискиот Полуостров, напуштајќи го постоечкиот проект кој беше наменет само за гас за друг кој предвидува морски гасовод за, покрај во почетната фаза, транспорт на оваа фосилна гориво, да се користи за зелен водород во иднина.

Трите земји решија да продолжат со „Зелен Енергетски Коридор“, преку море, помеѓу Барселона и Марсеј (БарМар) и се согласија на потребата да ги завршат идните интерконекции на обновлив гас помеѓу Португалија и Шпанија, особено врската помеѓу Селорику да Беира и Замора (ЦелЗа).

Уште тогаш беше претпоставено дека проектот може да биде целосно финансиран од европските средства, преку Механизмот за поврзување на Европа.

Во јануари 2023, Германија одлучи да го поддржи и да го придружи овој иницијативен коридор на водород.

Идејата е дека новите инфраструктури на Иберискиот Полуостров ќе овозможат дистрибуција на „зелен“ водород и да бидат технички адаптирани да транспортираат други обновливи гасови.

Водородот претставува околу 2% од енергетскиот резервоар на ЕУ и практично сите постоечки (95%) се произведуваат од фосилни горива, што годишно ослободуваат помеѓу 70 и 100 милиони тони јаглероден диоксид (CO2).

Зелениот водород, од друга страна, е добиен од обновливи извори, така што не емитира CO2 и ослободува минимални количини на атмосферски загадувачи.

Може да се користи како суровина, гориво и транспортен вектор или складиштење на енергија и се аплицира во секторите на индустријата, транспортот, енергијата и зградите.